Άπαντα Οδυσσέα Ελύτη νο1

Οδυσσέας Ελύτης

Άσμα ηρωικό και πένθιμο
για τον χαμένο ανθυπολοχαγό 

της Αλβανίας 

(1945)

 

                              1

Εκεί που πρώτα εκατοικούσε ο ήλιος,
Που με τα μάτια μιας παρθένας άνοιγε ο καιρός,
Καθώς εχιόνιζε απ' το σκούντημα της μυγδαλιάς ο αγέρας,
Κι άναβαν στις κορφές των χόρτων καβαλάρηδες,

Εκεί που χτύπαγεν η οπλή ενός πλάτανου λεβέντικου
Και μια σημαία πλατάγιζε ψηλά γη και νερό,
Που όπλο ποτέ σε πλάτη δεν εβάραινε
Μα όλος ο κόπος τ' ουρανού,
Όλος ο κόσμος έλαμπε σαν μια νεροσταγόνα
Πρωί στα πόδια του βουνού,

Τώρα, σαν από στεναγμό Θεού ένας ίσκιος μεγαλώνει,

Τώρα, η αγωνία σκυφτή με χέρια κοκκαλιάρικα,
Πιάνει και σβήνει ένα-ένα τα λουλούδια επάνω της,
Μες στις χαράδρες όπου τα νερά σταμάτησαν
Από λιμό χαράς κείτουνται τα τραγούδια
Βράχοι καλόγεροι με κρύα μαλλιά
Κόβουνε σιωπηλοί της ερημιάς τον άρτο.

Χειμώνας μπαίνει ως το μυαλό. Κάτι κακό
Θ' ανάψει. Αγριεύει η τρίχα του αλογόβουνου,
Τα όρνια μοιράζονται ψηλά τις ψίχες τ' ουρανού. 

                              2

Τώρα μες τα θολά νερά ένας ίσκιος νευριάζει.

Ο άνεμος αρπαγμένος απ' τις φυλλωσιές
Κάνει εμετό στη σκόνη του,
Τα φρούτα φτύνουν το κουκκούτσι τους,
Η γη κρύβει τις πέτρες της,
Ο φόβος σκάβει ένα λαγούμι και τρυπώνει τρέχοντας
Την ώρα που μες από τα ουράνια θάμνα
Το ούρλιασμα της συννεφολύκαινας
Σκορπάει στου κάμπου το πετσί θύελλα ανατριχίλας.
Κι ύστερα στρώνει στρώνει χιόνι χιόνι αλύπητο,
Κι ύστερα πάει φρουμάζοντας στις νηστικές κοιλάδες,
Κι ύστερα βάζει τους ανθρώπους ν' αντιχαιρετίσουνε: - φωτιά ή μαχαίρι!

Γι' αυτούς που με φωτιά ή μαχαίρι κίνησαν
Κακό θ' ανάψει εδώ. Μην απελπίζεται ο σταυρός,
Μόνο ας προσευχηθούν μακριά του οι μενεξέδες!


                              3

Γι' αυτούς η νύχτα ήταν μια μέρα πιο πικρή,
Λυώναν το σίδερο, μασούσανε τη γης
Ο Θεός τους μύριζε μπαρούτι και μουλαροτόμαρο!

Kάθε βροντή ένας θάνατος καβάλα στον αέρα,
Κάθε βροντή ένας άντρας χαμογελώντας αντίκρυ
Στο θάνατο - κι η μοίρα ό,τι θέλει ας πει.

Ξάφνου η στιγμή ξαστόχησε κι ήβρε το θάρρος
Καταμέτωπο πέταξε θρύψαλα μες στον ήλιο,
Κιάλια, τηλέμετρα, όλμοι κέρωσαν!

Εύκολα σαν χασές που σκίστηκεν ο αγέρας!
Εύκολα σαν πλεμόνια που άνοιξαν οι πέτρες!
Το κράνος κύλησε από την αριστερή μεριά...

Στο χώμα μόνο μια στιγμή κουνήθηκαν οι ρίζες,
Ύστερα σκόρπισε ο καπνός κι η μέρα πήε δειλά
Να ξεγελάσει την αντάρα από τα καταχθόνια.

Mα η νύχτα ανασηκώθηκε σαν πατημένη οχιά
Μόλις σταμάτησε για λίγο μες στα δόντια ο θάνατος,
Κι ύστερα χύθηκε μεμιάς ως τα χλωμά του νύχια!


                              4

Τώρα κείτεται απάνω στην τσουρουφλισμένη χλαίνη,
Μ' ένα σταματημένο αγέρα στα ήσυχα μαλλιά,
Μ' ένα κλαδάκι λησμονιάς στ' αριστερό του αφτί,
Μοιάζει μπαξές που του' φυγαν άξαφνα τα πουλιά,
Μοιάζει τραγούδι που το φίμωσαν μέσα στη σκοτεινιά,
Μοιάζει ρολόι αγγέλου που εσταμάτησε
Μόλις είπαν «γεια παιδιά!» τα ματοτσίνορα
Κι η απορία μαρμάρωσε...

Κείτεται απάνω στην τσουρουφλισμένη χλαίνη.
Αιώνες μαύροι γύρω του
Αλυχτούν με σκελετούς σκυλιών τη φοβερή σιωπή
Κι οι ώρες που ξανάγιναν πέτρινες περιστέρες
Ακούν με προσοχή·
Όμως το γέλιο κάηκε, όμως η γη κουφάθηκε,
Όμως κανείς δεν άκουσε την πιο στερνή κραυγή
Όλος ο κόσμος άδειασε με τη στερνή κραυγή.

Κάτω απ' τα πέντε κέδρα,
Χωρίς άλλα κεριά,
Κείτεται στην τσουρουφλισμένη χλαίνη...
Άδειο το κράνος, λασπωμένο το αίμα,
Στο πλάι το μισοτελειωμένο μπράτσο,
Κι ανάμεσα απ' τα φρύδια -
Μικρό πικρό πηγάδι, δακτυλιά της μοίρας,
Μικρό πικρό πηγάδι κοκκινόμαυρο,
Πηγάδι όπου κρυώνει η θύμηση!

Ω! μην κοιτάτε, ω μην κοιτάτε από που του-
Από που του' φυγε η ζωή. Μην πείτε πως -
Μην πείτε πως ανέβηκε ψηλά ο καπνός του ονείρου
Έτσι λοιπόν η μια στιγμή, έτσι λοιπόν η μια
Έτσι λοιπόν η μια στιγμή, παράτησε την άλλη,
Κι ο ήλιος ο παντοτεινός έτσι με μιας τον κόσμο!


                              5

Ήλιε, δεν ήσουν ο παντοτεινός;
Πουλί, δεν ήσουν η στιγμή χαράς που δεν καθίζει;
Λάμψη, δεν ήσουν η αφοβιά του σύγνεφου;
Κι εσύ, περβόλι, ωδείο των λουλουδιών,
Κι εσύ, ρίζα σγουρή, φλογέρα της μαγνόλιας!

Έτσι καθώς τινάζεται μες στη βροχή το δέντρο
Και το κορμί αδειανό μαυρίζει από τη μοίρα
Κι ένας τρελός δέρνεται με το χιόνι
Και τα δυο μάτια πάνε να δακρύσουν -
Γιατί, ρωτάει ο αϊτός, πού 'ναι το παλικάρι;
Κι όλα τ' αητόπουλα απορούν πού 'ναι το παλικάρι!
Γιατί, ρωτάει, στενάζοντας η μάνα, πού 'ναι ο γιος μου;
Κι όλες οι μάνες απορούν πού να 'ναι το παιδί!
Γιατί; ρωτάει ο σύντροφος, πού να 'ναι ο αδερφός μου;
Κι όλοι του οι σύντροφοι απορούν πού να 'ναι ο πιο μικρός!
Πιάνουν το χιόνι, καίει ο πυρετός.
Πιάνουν το χέρι και παγώνει,
Παν να δαγκάσουνε ψωμί, κ' εκείνο στάζει αίμα,
Κοιτούν μακριά τον ουρανό κ' εκείνος μελανιάζει
Γιατί γιατί γιατί γιατί να μη ζεσταίνει ο θάνατος
Γιατί ένα τέτοιο ανόσιο ψωμί
Γιατί ένας τέτοιος ουρανός εκεί που πρώτα εκατοικούσε ο ήλιος!..


                               6

Ήταν ωραίο παιδί. Την πρώτη μέρα που γεννήθηκε
Σκύψανε τα βουνά της Θράκης να φανεί
Στους ώμους της στεριάς το στάρι που αναγάλλιαζε·
Σκύψανε τα βουνά της Θράκης και το φτύσανε
Μια στο κεφάλι, μια στον κόρφο, μια μες το κλάμα του·
Βγήκαν Ρωμιοί με μπράτσα φοβερά
Και το σηκώσαν στου βοριά τα σπάργανα...
Ύστερα οι μέρες τρέξανε, παράβγαν στο λιθάρι,
Καβάλα σε φοραδοπούλες χοροπήδηξαν
Ύστερα κύλησαν Στρυμόνες πρωινοί
Ώσπου κουδούνισαν παντού οι τσιγγάνες ανεμώνες
Κι ήρθαν από της γης τα πέρατα
Οι πελαγίτες οι βοσκοί να παν των φλόκων τα κοπάδια
Εκεί που βαθιανάσαινε μια θαλασσοσπηλιά,
Εκεί που μια μεγάλη πέτρα εστέναζε!

Ήταν γερό παιδί·
Τις νύχτες αγκαλιά με τα νεραντζοκόριτσα
Λέρωνε τις μεγάλες φορεσιές των άστρων
Ήταν τόσος ο έρωτας στα σπλάχνα του
Που έπινε μέσα στο κρασί τη γέψη όλης της γης
Πιάνοντας ύστερα χορό μ' όλες τις νύφες λεύκες
Ώσπου ν' ακούσει και να χύσ' η αυγή το φως μες στα μαλλιά του,
Η αυγή που μ' ανοιχτά μπράτσα τον έβρισκε
Στη σέλλα δυο μικρών κλαδιών να γρατσουνάει τον ήλιο
Να βάφει τα λουλούδια
Ή πάλι με στοργή να σιγονανουρίζει
Τις μικρές κουκουβάγιες που ξαγρύπνησαν...
Α τι θυμάρι δυνατό η ανασαιμιά του
Τι χάρτης περηφάνιας το γυμνό του στήθος
Όπου ξεσπούσαν λευτεριά και θάλασσα!...

Ήταν γενναίο παιδί.
Με τα θαμπόχρυσα κουμπιά και το πιστόλι του,
Με τον αέρα του άντρα στην περπατηξιά,
Και με το κράνος του - γιαλιστερό σημάδι
(Φτάσανε τόσο εύκολα μες στο μυαλό
που δεν γνώρισε κακό ποτέ του)
Με τους στρατιώτες του ζερβά δεξιά
Και την εκδίκηση της αδικίας μπροστά του.
-Φωτιά στην άνομη, φωτιά!
Με το αίμα πάνω από τα φρύδια
Τα βουνά της Αλβανίας βροντήξανε

Ύστερα λυώσαν χιόνι να ξεπλύνουν
Το κορμί του, σιωπηλό ναυάγιο της αυγής
Και το στώμα του, μικρό πουλί ακελάηδιστο,
Και τα χέρια του, ανοιχτές πλατείες της ερημίας.
Βρόντηξαν τα βουνά της Αλβανίας
Δεν έκλαψαν.
Γιατί να κλάψουν;
Ήταν γενναίο παιδί!


                              7

Τα δέντρα είναι από κάρβουνο που η νύχτα δεν κορώνει.
Χιμάει, χτυπιέται ο άνεμος, ξαναχτυπιέται ο άνεμος
Τίποτε. Μες στην παγωνιά κουρνιάζουν τα βουνά
Γονατισμένα. Κι από τις χαράδρες βουίζοντας
Απ' τα κεφάλια των νεκρών η άβυσσο ανεβαίνει...
Δεν κλαίει πια ούτ' η Λύπη. Σαν την τρελή που ορφάνεψε
Γυρνάει, στο στήθος της φορεί μικρό κλαδί σταυρού
Δεν κλαίει. Μονάχ' από τα μελανά ζωσμένη Ακροκεραύνια
Πάει ψηλά και στήνει μια πλάκα φεγγαριού
Μήπως και δουν τον ίσκιο τους γυρνώντας οι πλανήτες
Και κρύψουν τις αχτίδες τους
Και σταματήσουν
Εκεί στο χάος ασθμαίνοντας εκστατικοί!...

Χιμάει, χτυπιέται ο άνεμος, ξαναχτυπιέται ο άνεμος,
Σφίγγεται η ερημιά στον μαύρο της μποξά,
Σκυφτή πίσω από μήνες - σύννεφα αφουκράζεται
Τι να' ναι που αφουκράζεται σύννεφα - μήνες μακριά;
Με τα κουρέλια των μαλλιών στους ώμους -αχ αφήστε την -
Μισή κερί μισή φωτιά μια μάνα κλαίει -αφήστε την-
Στις παγωμένες άδειες κάμαρες όπου γυρνάει -αφήστε την!
Γιατί δεν είναι η μοίρα χήρα κανενός
Κι οι μάνες είναι για να κλαιν, οι άντρες για να παλεύουν
Τα περιβόλια για ν' ανθούν των κοριτσιών οι κόρφοι
Το αίμα για να ξοδεύεται, ο αφρός για να χτυπά,
Κι η λευτεριά για ν' αστραφτογεννιέται αδιάκοπα!


                              8

Πέστε λοιπόν στον ήλιο να' βρει ένα καινούριο δρόμο
Τώρα πια που η πατρίδα του σκοτείνιασε στη γη
Αν θέλει να μη χάσει από την περηφάνια του·
Ή τότε πάλι με χώμα και νερό
Ας γαλαζοβολήσει αλλού μιαν αδελφούλα Ελλάδα!
Πέστε στον ήλιο να' βρει ένα καινούριο δρόμο
Μην καταπροσωπίσει πια ούτε μια μαργαρίτα
Στη μαργαρίτα πέστε να' βγει μ' άλλη παρθενιά
Μη λερωθεί από δάκτυλα που δεν της πάνε!

Χωρίστε από τα δάχτυλα τ' αγριοπεριστέρια
Και μην αφήστε ήχο να πει το πάθος του νερού
Καθώς γλυκά φυσά ουρανός μες σ' αδειανό κοχύλι
Μη στείλτε πουθενά σημάδι απελπισιάς
Μόν' φέρτε από τις περιβόλες της παλικαριάς
Τις ροδωνιές όπου η ψυχή του ανάδευε
Τις ροδωνιές όπου η ανάσα του έπαιζε
Μικρή τη νύφη χρυσαλλίδα
Που αλλάζει τόσες ντυμασιές όσες ριπές το ατλάζι
Στον ήλιο, σαν μεθοκοπούν χρυσόσκον' οι χρυσόμυγες
Και παν με βιάση τα πουλιά ν' ακούσουνε απ' τα δέντρα
Ποιου σπόρου γέννα στύλωσε το φημισμένο κόσμο!


                              9

Φέρτε καινούρια χέρια τι τώρα ποιος θα πάει
Ψηλά να νανουρίσει τα μωρά των άστρων!
Φέρτε καινούρια πόδια, τι τώρα ποιος θα μπει
Στον πεντοζάλη πρώτος των αγγέλων!
Καινούρια μάτια -Θε μου- τι τώρα πού θα παν
Να σκύψουν τα κρινάκια της αγαπημένης!
Αίμα καινούριο, τι με ποιο χαράς χαίρε θ' ανάψουν
Και στόμα, στόμα δροσερόν από χαλκό κι αμάραντο,
Τι τώρα ποιος στα σύννεφα θα πει «γεια σας παιδιά!»

Mέρα, ποιος θ' αψηφίσει τα ροδακινόφυλλα;
Νύχτα, ποιος θα μερέψει τα σπαρτά;
Ποιος θα σκορπίσει πράσινα καντίλια μες στους κάμπους
Ή θ' αλαλάξει θαρρετά κατάντικρυ απ' τον ήλιο,
Για να ντυθεί τις θύελλες καβάλα σ' άστρωτο άλογο
Και να γενεί Αχιλλέας των ταρσανάδων;
Ποιος θ' ανεβεί στο μυθικό και μαύρο ερημονήσι
Για ν' ασπαστεί τα βότσαλα
Και ποιος θα κοιμηθεί
Για να περάσει από τους Ευβοϊκούς του ονείρου
Να βρει καινούρια χέρια, πόδια, μάτια
Αίμα και λαλιά
Να ξαναστυλωθεί στα μαρμαρένια αλώνια
Και να ριχτεί -αχ τούτη τη φορά-
Και να ριχτεί του Χάρου με την αγιοσύνη του! 

                              10

Ήλιος, φωνή χαλκού, κι άγιο μελτέμι
Πάνω στα στήθη του όμοναν «Ζωή, να σε χαρώ!»
Δύναμη εκεί πιο μαύρη δε χωρούσε
Μόνο με φως χυμένο από δαφνόκλαδο
Κι ασήμι από δροσιά μόνον εκεί ο σταυρός
Άστραφτε, καθώς χάραζε η μεγαλοσύνη
Κι η καλοσύνη με σπαθί στο χέρι πρόβελνε
Να πει μες απ' τα μάτια του και τις σημαίες τους «Ζω!»

Γεια σου μωρέ ποτάμι οπού' βλεπες χαράματα
Παρόμοιο τέκνο Θεού μ' ένα κλωνί ρογδιάς
Στα δόντια να ευωδιάζεται από τα νερά σου·
Γεια σου και συ χωριατομουσμουλιά που αντρείευες
Κάθε που' θελε πάρει Αντρούτσος τα όνειρά του·
Και συ βρυσούλα του μεσημεριού που έφτανες ως τα πόδια του
Και συ κοπέλα που ήσουνα η Ελένη του
Που ήσουνα το πουλί του, η Παναγιά του, η Πούλια του
Γιατί και μια μόνο φορά μες στη ζωή αν σημάνει
Αγάπη ανθρώπου ανάβοντας
Άστρον απ' άστρο τα κρυφά στερεώματα
Θα βασιλεύει πάντοτες παντού η θεία ηχώ
Για να στολίζει με μικρές καρδιές πουλιών τα δάση
Με λύρες από γιασεμιά τα λόγια των ποιητών

Kι όπου κακό κρυφό να το παιδεύει
Κι όπου κακό κρυφό να το παιδεύει ανάβοντας!


                              11

Κείνοι που επράξαν το κακό - γιατί τους είχε πάρει
Τα μάτια η θλίψη πήγαιναν τρικλίζοντας
Γιατί τους είχε πάρει
Τη θλίψη ο τρόμος χάνονταν μέσα στο μαύρο σύγνεφο
Πίσω! και πια χωρίς φτερά στο μέτωπο
Πίσω! και πια χωρίς καρφιά στα πόδια
Χωρίς τέρατα σίδερα και κουτουλιές φωτιάς
Eκεί που γδύν' η θάλασσα τ΄ αμπέλια και τα ηφαίστεια
Στους κάμπους της πατρίδας πάλι και με το φεγγάρι αλέτρι
Στα βράχια της πατρίδας πάλι και με το μαντολίνο Ζάλογγο!
Πίσω! Στα μέρη όπου λαγωνικά τα δάχτυλα
Μυρίζοντας τη σάρκα κι όπου η τρικυμία βαστά
Όσο ένα γιασεμί λευκό στο θέρος της γυναίκας!

Kείνοι που επράξαν το κακό - τους πήρε μαύρο σύγνεφο
Ζωή δεν είχαν πίσω τους  μ' έλατα και με κρύα νερά
Μ' αρνί, κρασί και τουφεκιά, βέργα και κληματόσταυρο
Παππού δεν είχαν από δρυ κι από οργισμένο άνεμο
Στο καραούλι δεκαοχτώ μερόνυχτα
Με πικραμένα μάτια·
Τους πήρε μαύρο σύγνεφο - δεν είχαν πίσω τους αυτοί
Θειο μπουρλοτιέρη, πατέρα γεμιτζή
Μάνα που να' χει σφάξει με τα χέρια της
Ή μάνα μάνας που με βυζί γυμνό
Χορεύοντας να' χει δοθεί στη λευτεριά του Χάρου!

Kείνοι που επράξαν το κακό - τους πήρε μαύρο σύγνεφο
Μα κείνος που τ' αντίκρυσε στους δρόμους τ' ουρανού
Ανεβαίνει τώρα μοναχός και ολόλαμπρος!


                              12

Με βήμα πρωινό στη χλόη που μεγαλώνει
Ανεβαίνει μοναχός και ολόλαμπρος...

Λουλούδια αγοροκόριτσα του κρυφογνέφουνε
Και του μιλούν με μια ψηλή φωνή που αχνίζει στον αιθέρα
Γέρνουν και κατ' αυτόν τα δέντρα ερωτεμένα
Με τις φωλιές χωμένες στη μασχάλη τους
Με τα κλαδιά τους βουτηγμένα μες στο λάδι του ήλιου
Θαύμα - τι θαύμα χαμηλά στη γη
Άσπρες φυλές μ' ένα γαλάζιο υνί χαράζουνε τους κάμπους
Στράφτουν βαθιά οι λοφοσειρές
Και πιο βαθιά τ' απρόσιτα όνειρα των βουνών της άνοιξης!

Ανεβαίνει μοναχός και ολόλαμπρος
Τόσο πιωμένος από φως που φαίνεται η καρδιά του
Φαίνεται μες στα σύννεφα ο Όλυμπος ο αληθινός
Και στον αέρα ολόγυρα ο αίνος των συντρόφων..
Στους όχτους του μονοπατιού συνάζουνται τα ζώα
Γρυλίζουν και κοιτάζουνε σα να μιλούνε
Ο κόσμος όλος είναι αληθινά μεγάλος
Γίγας που κανακεύει τα παιδιά του

Μακριά χτυπούν καμπάνες από κρύσταλλο
Αύριο, αύριο, λένε: το Πάσχα τ' ουρανού!


                              13

Μακριά χτυπούν καμπάνες από κρύσταλλο -

Λένε γι' αυτόν που κάηκε μες στη ζωή
Όπως η μέλισσα μέσα στου θυμαριού το ανάβρυσμα·
Για την αυγή που πνίγηκε στα χωματένια στήθια
Ενώ μηνούσε μιαν ημέρα πάλλαμπρη·
Για τη νιφάδα που άστραψε μες στο μυαλό κι εσβήστη
Τότες που ακούστηκε μακριά η σφυριγματιά της σφαίρας
Και πέταξε ψηλά θρηνώντας η Αλβανίδα πέρδικα!

Λένε γι' αυτόν που μήτε καν επρόφτασε να κλάψει
Για τον βαθύ καημό του έρωτα της ζωής
Που είχε όταν δυνάμωνε μακριά ο αγέρας
Και κρώζαν τα πουλιά στου χαλασμένου μίλου τα δοκάρια
Για τις γυναίκες που έπιναν την άγρια μουσική
Στο παραθύρι ορθές σφίγγοντας το μαντίλι τους
- Κι έπνιγ' η βαρυσυννεφιά τα βουρκωμένα στήθη -
Για τις γυναίκες που απελπίζαν την απελπισιά
Προσμένοντας ένα σημάδι μαύρο στην αρχή του κάμπου

Ύστερα, δυνατά πέταλα έξω απ' το κατώφλι
Λένε για το ζεστό και αχάιδευτο κεφάλι του
Για τα μεγάλα μάτια του όπου χώρεσε η ζωή
Τόσο βαθιά, που πια να μην μπορεί να βγει ποτέ της! 

                             14

Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ' όνειρο μες στο αίμα
Του κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει:
Ελευθερία.
Έλληνες μες στα σκοτεινά δείχνουν τον δρόμο:
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Για σένα θα δακρύσει από χαρά ο ήλιος

Στεριές ιριδοχτυπημένες πέφτουν στα νερά
Καράβια μ' ανοιχτά πανιά πλέουν μες στους λειμώνες
Τα πιο αθώα κορίτσια
Τρέχουν γυμνά στα μάτια των αντρών
Κι η σεμνότη φωνάζει πίσω από το φράχτη
Παιδιά! Δεν είναι άλλη γη ωραιότερη...

Του κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει!

Με βήμα πρωινό στη χλόη που μεγαλώνει
Ολοένα εκείνος ανεβαίνει·
Τώρα λάμπουνε γύρω του οι πόθοι που ήταν μια φορά
Χαμένοι μες στης αμαρτίας τη μοναξιά·
Γειτόνοι της καρδιάς του οι πόθοι φλέγονται·
Πουλιά τον χαιρετούν, του φαίνονται αδερφάκια του
Άνθρωποι τον φωνάζουν, του φαίνονται συντρόφοι του
«Πουλιά, καλά πουλιά μου, εδώ τελειώνει ο θάνατος!»
«Σύντροφοι, σύντροφοι καλοί μου, εδώ η ζωή αρχίζει!»
Αγιάζι ουράνιας ομορφιάς γιαλίζει στα μαλλιά του

Μακριά χτυπούν καμπάνες από κρύσταλλο
Αύριο, αύριο, αύριο: το Πάσχα του Θεού!

 

 Ο Οδυσσέας Ελύτης διαβάζει ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ...  EΔΩ!!!

ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ  (1959)

Πλεονάκις επολέμησάν με εκ νεότητός μου

και γαρ ουκ ηδυνήθησάν μοι

ΨΑΛΜΟΣ ΡΚΗ'

Η ΓΕΝΕΣΙΣ
ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ το φως Και η ώρα η πρώτη                 που τα χείλη ακόμη στον πηλό                 δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου     Αίμα πράσινο και βολβοί στη γη χρυσοί     Πανωραία στον ύπνο της άπλωσε και η θάλασσα     γάζες αιθέρος τις αλεύκαντες     κάτω απ' τις χαρουπιές και τους μεγάλους όρθιους φοίνικες             Εκεί μόνος αντίκρισα             τον κόσμο             κλαίγοντας γοερά Η ψυχή μου ζητούσε Σηματωρό και Κήρυκα             Είδα τότε θυμάμαι           τις τρεις Μαύρες Γυναίκες     να σηκώνουν τα χέρια κατά την Ανατολή     Χρυσωμένη τη ράχη τους και το νέφος που άφηναν     λίγο λίγο σβήνοντας             δεξιά Και φυτά σχημάτων άλλων         Ήταν ο ήλιος με τον άξονά του μέσα μου         πολυάχτιδος όλος που καλούσε Και αυτός αλήθεια που ήμουνα Ο πολλούς αιώνες πριν Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά Ο άκοπος απ' τον ουρανό             Ένιωσα ήρθε κι έσκυψε             πάνω απ' το λίκνο μου ίδια η μνήμη γινάμενη παρόν τη φωνή πήρε των δέντρων, των κυμάτων:             «Εντολή σου» είπε «αυτός ο κόσμος             και γραμμένος μες στα σπλάχνα σου είναι             Διάβασε και προσπάθησε             και πολέμησε» είπε «Ο καθείς και τα όπλα του» είπε Και τα χέρια του άπλωσε όπως κάνει νέος δόκιμος Θεός για να πλάσει μαζί αλγηδόνα κι ευφροσύνη.         Πρώτα σύρθηκαν με δύναμη         και ψηλά πάνω από τα μπεντένια ξεκαρφώθηκαν πέφτοντας         οι Εφτά Μπαλτάδες             καταπώς η Καταιγίδα             στο σημείο μηδέν όπου ευωδιάζει             απαρχής πάλι ένα πουλί καθαρό παλιννοστούσε το αίμα και τα τέρατα έπαιρναν την όψη ανθρώπου                            Τόσο εύλογο το Ακατανόητο Ύστερα και οι άνεμοι όλοι της φαμίλιας μου έφτασαν τ' αγόρια με τα φουσκωμένα μάγουλα και τις πράσινες πλατιές ουρές όμοια Γοργόνες             και άλλοι γέροντες γνώριμοι παλαιοί             οστρακόδερμοι γενειοφόροι         Και το νέφος εχώρισαν στα δύο Και αυτό πάλι στα τέσσερα         και το λίγο που απόμεινε φύσηξαν και ξαπόστειλαν στο Βορρά         Με πλατύ πάτησε πόδι στα νερά και αγέρωχος ο μέγας Κούλες Η γραμμή του ορίζοντα έλαμψε ορατή και πυκνή και αδιαπέραστη                             ΑΥΤΟΣ ο πρώτος ύμνος. ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ αλήθεια που ήμουνα Ο πολλούς αιώνες πριν Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά Ο Αχειροποίητος             με το δάχτυλο έσυρε τις μακρινές             γραμμές         ανεβαίνοντας κάποτε ψηλά με οξύτητα         και φορές πιο χαμηλά οι καμπύλες απαλές             μία μέσα στην άλλη στεριές μεγάλες που ένιωσα να μυρίζουνε χώμα όπως η νόηση             Τόσο ήταν αλήθεια             που πιστά μ' ακολούθησε το χώμα         έγινε σε μεριές κρυφές πιο κόκκινο         και άλλου με πολλές μικρές πευκοβελόνες         Ύστερα πιο νωχελικά             οι λόφοι οι κατωφέρειες άλλοτε και το χέρι αργό σε ανάπαυση             τα λαγκάδια οι κάμποι         κι άξαφνα πάλι βράχοι άγριοι και γυμνοί δυνατές πολύ παρορμήσεις         Μια στιγμή που εστάθηκε να στοχαστεί             κάτι δύσκολο ή κάτι το υψηλό:             ο Όλυμπος, ο Ταΰγετος             «Κάτι που να σου σταθεί βοηθός             και αφού πεθάνεις» είπε         Και στις πέτρες μέσα τράβηξε κλωστές         κι απ' τα σπλάχνα της γης ανέβασε σχιστόλιθο         ένα γύρο σ' όλη την πλαγιά τα πλατιά στερέωσε σκαλοπάτια         Εκεί μόνος απίθωσε             κρήνες λευκές μαρμάρινες             μύλους ανέμων             τρούλους ρόδινους μικρούς             και ψηλούς διάτρητους περιστεριώνες Αρετή με τις τέσσερις ορθές γωνίες Κι επειδή συλλογίστηκεν ωραία που είναι στην αγκαλιά ο ένας του άλλου         γέμισαν έρωτα οι μεγάλες γούρνες         αγαθά σκύψανε τα ζώα μοσκάρια και αγελάδες         σαν να μην ήτανε στον κόσμο πειρασμός κανένας και να μην είχαν γίνει ακόμη τα μαχαίρια «Η ειρήνη θέλει δύναμη να την αντέξεις» είπε         και στροφή γύρω του κάνοντας μ' ανοιχτές παλάμες έσπειρε             φλόμους κρόκους καμπανούλες             όλων των ειδών της γης τ' αστέρια         τρυπημένα στο ένα φύλλο τους για σημείο καταγωγής             και υπεροχή και δύναμη     ΑΥΤΟΣ ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!              ΑΛΛΑ ΠΡΙΝ ακούσω αγέρα η μουσική             που κινούσα σε ξάγναντο να βγω (μιαν απέραντη κόκκινη άμμο ανέβαινα με τη φτέρνα μου σβήνοντας την Ιστορία)         πάλευα τα σεντόνια Ήταν αυτό που γύρευα         και αθώο και ριγηλό σαν αμπελώνας         και βαθύ και αχάραγο σαν η άλλη όψη τ' ουρανού Κάτι λίγο ψυχής μέσα στην άργιλο         Τότε είπε και γεννήθηκεν η θάλασσα         Και είδα και θαύμασα Και στη μέση της έσπειρε κόσμους μικρούς κατ' εικόνα και ομοίωσή μου:             Ίπποι πέτρινοι με τη χαίτη ορθή             και γαλήνιοι αμφορείς             και λοξές δελφινιών ράχες η Ίος η Σίκινος η Σέριφος η Μήλος «Κάθε λέξη κι από 'να χελιδόνι για να σου φέρνει την άνοιξη μέσα στο θέρος» είπε «Και πολλά τα λιόδεντρα         που να κρησάρουν στα χέρια τους το φως         κι ελαφρό ν' απλώνεται στον ύπνο σου και πολλά τα τζιτζίκια         που να μην τα νιώθεις         όπως δε νιώθεις το σφυγμό στο χέρι σου αλλά λίγο το νερό         για να το 'χεις Θεό και να κατέχεις τι σημαίνει ο λόγος του και το δέντρο μονάχο του         χωρίς κοπάδι         για να το κάνεις φίλο σου         και να γνωρίζεις τ' ακριβό του τ' όνομα φτενό στα πόδια σου το χώμα         για να μην έχεις που ν' απλώσεις ρίζα         και να τραβάς του βάθους ολοένα και πλατύς επάνου ο ουρανός         για να διαβάζεις μόνος σου την απεραντοσύνη»              ΑΥΤΟΣ             ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!     «ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΑΥΤΟΝ ανάγκη να τον βλέπεις και να τον λαβαίνεις»         είπε: «Κοίταξε!» Και τα μάτια μου έριξαν τη σπορά         γρηγορότερα τρέχοντας κι από βροχή         τα χιλιάδες απάτητα στρέμματα Σπίθες ρίζα μες στο σκότος πιάνοντας και νερών άξαφνων πίδακες             Η σιγή που εκχέρσωνα για ν' αποθέσω             γόνους φθόγγων και χρησμών φύτρα χρυσά Το ξινάρι ακόμη μες στα χέρια μου         τα μεγάλα είδα κοντόποδα φυτά, γυρίζοντας το πρόσωπο         άλλα υλακώντας άλλα βγάζοντας τη γλώσσα:             Να το σπαράγγι να ο ριθιός             να το σγουρό περσέμολο             το τζεντζεφύλλι και το πελαργόνι             ο στύφνος και το μάραθο Οι κρυφές συλλαβές όπου πάσχιζα την ταυτότητά μου ν' αρθρώσω «Εύγε» μου είπε «και ανάγνωση γνωρίζεις και πολλά μέλλει να μάθεις αν το Ασήμαντο εμβαθύνεις Και μια μέρα θα 'ρθει βοηθούς ν' αποκτήσεις             Θυμήσου:             τον αγχέμαχο Ζέφυρο             το ερεβοκτόνο ρόδι             τα φλεγόμενα ωκύποδα φιλιά» Και ο λόγος του χάθηκε σαν ευωδιά Η ώρα εννιά χτύπησε πέρδικα τη βαθιά καρδιά της ευφωνίας             αλληλέγγυα στάθηκαν τα σπίτια             και μικρά και τετράγωνα             με καμάρα λευκή και λουλακί πορτόφυλλο         Κάτω απ' την κληματαριά         ώρες εκεί ρέμβασα         με μικρά μικρά τιτιβίσματα         κοασμούς, τρυσμούς, το μακρινό κουκούρισμα:             Να το πιπίνι να το λελέκι             να το γυφτοπούλι             ο νυχτοπάτης και η νερόκοτα         ήταν και ο μπόμπιρας εκεί         και το αλογάκι που λεν της Παναγίας Η στεριά με τα σκέλη μου γυμνά στον ήλιο         και πάλι δύο οι θάλασσες         και η τρίτη ανάμεσα -λεμονιές κιτριές μανταρινιές-         και ο άλλος μαΐστρος με τ' απάνω του αψηλό μπογάζι         αλλοιώνοντας τ' οζόνιο τ' ουρανού             Χαμηλά στων φύλλων τον πυθμένα             η τριβίδα η λεία             τ' αυτάκια των ανθών             κι ο θαλλός ο αδημονώντας και είναι            ΑΥΤΟΣ         ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!    ΥΣΤΕΡΑ και τον φλοίσβο ενόησα και τον μακρύ ατελείωτο ψίθυρο των δέντρων         Είδα πάνω στο μόλο αραδιασμένα τα κόκκινα σταμνιά         και πιο σιμά στο ξύλινο παραθυρόφυλλο         κει που κοιμόμουνα με το 'να πλάι             λάλησε πιο δυνατά ο βοριάς             Και είδα Κόρες όμορφες και γυμνές και λείες ωσάν το βότσαλο με το λίγο μαύρο στις κόχες των μηρών και το πολύ και πλούσιο ανοιχτό στις ωμοπλάτες             να φυσούν όρθιες μέσα στην Κοχύλα             και άλλες γράφοντας με κιμωλία             λόγια παράξενα, αινιγματικά:         ΡΩΕΣ, ΑΛΑΣΘΑΣ, ΑΡΙΜΝΑ         ΟΛΗΙΣ, ΑΪΑΣΑΝΘΑ, ΥΕΛΤΗΣ             μικρές φωνές πουλιών και υακίνθων             ή άλλα λόγια του Ιουλίου Σημαίνοντας οι έντεκα         πέντε οργιές του βάθους         πέρκες γοβιοί σπάροι         με πελώρια σβάραχνα και κοντές πρυμναίες ουρές             Ανεβαίνοντας έβρισκα σπόγγους             και σταυρούς θαλάσσης             και λιγνές αμίλητες ανεμώνες         και πιο ψηλά στα χείλη του νερού         πεταλίδες τριανταφυλλιές             και μισάνοιχτες πίνες και αρμυρήθρες «Ακριβά λόγια» μου είπε «όρκοι παλαιοί που έσωσε ο Καιρός και η σίγουρη ακοή των μακρινών ανέμων»             Και σιμά στο ξύλινο παραθυρόφυλλο             κει που κοιμόμουνα με το 'να πλάι             δυνατά στο στήθος μου έσφιξα το μαξιλάρι             και τα μάτια μου δάκρυα γιομάτα Ήμουν στον έκτο μήνα των ερώτων και στα σπλάχνα μου σάλευε σπόρος ακριβός             ΑΥΤΟΣ             ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!    «ΑΛΛΑ ΠΡΩΤΑ θα δεις την ερημιά και θα της δώσεις το δικό σου νόημα» είπε         «Πριν από την καρδιά σου θα 'ναι αυτή         και μετά πάλι αυτή θ' ακολουθήσει             Τούτο μόνο να ξέρεις:             Ό,τι σώσεις μες στην αστραπή             καθαρό στον αιώνα θα διαρκέσει» Και ψηλά πολύ πάνω απ' τα κύματα έστησε τα χωριά των βράχων             Εκεί σκόνη έφτανε ο αφρός             άπλερη γίδα είδα να γλείφει τις ρωγμές με το μάτι λοξό και το λίγο κορμί σκληρό σαν χαλαζίας Έζησα τις ακρίδες και τη δίψα και τα τραχιά στις αρμοσιές τους δάχτυλα χρόνους τακτούς όσους η Γνώση ορίζει         Στα χαρτιά σκυφτός και στα βιβλία τ' απύθμενα         με σκοινί λιανό κατεβαίνοντας         νύχτες και νύχτες το λευκό αναζήτησα ως την ύστατη ένταση του μαύρου Την ελπίδα ως τα δάκρυα Τη χαρά ως την άκρα απόγνωση         Να σταλθεί βοήθεια τότε κρίθηκε η στιγμή         και ο κλήρος έπεσε στις βροχές             κελαρύσανε όλη μέρα ρυάκια             έτρεξα σαν τρελός στις πλαγιές έσχισα σχίνο και πολύ μύρτο μες στη φούχτα μου έδωσα να δαγκάσουνε οι πνοές         «Η αγνότητα» είπε «είναι αυτή         στις πλαγιές το ίδιο και στα σπλάχνα σου»         Και τα χέρια του άπλωσε όπως κάνει γέροντας γνωστικός Θεός για να πλάσει μαζί πηλό και ουρανοσύνη Λίγο μόλις πυράχτωσε τις κορφές         αλλ' αδάγκωτο πράσινο στις ρεματιές το χόρτο κάρφωσε             μέντα λεβάντα λουίζα             και μικρές πατημασιές αρνιών ή αλλού πάλι από τα ύψη πέφτοντας οι ψιλές κλωστές το ασήμι, δροσερά μαλλιά κοπέλας που είδα και που επόθησα             Υπαρκτή γυναίκα             «Η αγνότητα» είπε «είναι αυτή»     και γεμάτος λαχτάρα χάιδεψα το σώμα     φιλιά δόντια με δόντια· ύστερα ένας μες στον άλλο             Τρικύμισα             όπως κάβος πάτησα βαθιά             που αέρα πήρανε οι σπηλιές Ηχώ με το λευκό σαντάλι πέρασε μια στιγμή γοργά κάτω από τα νερά η ζαργάνα         και ψηλά το λόφο έχοντας πόδι Και τον ήλιο κεφάλι κερασφόρο         ν'ανεβαίνει  Αβάδιστος είδα  Ο Μέγας Κριός Και αυτός αλήθεια που ήμουνα Ο πολλούς αιώνες πριν Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά Ο άκοπος απ' τον ουρανό             ψιθύρισε όταν ρώτησα: - Τι το καλό; Τι το κακό; -Ένα σημείο Ένα σημείο         και σ' αυτό πάνω ισορροπείς και υπάρχεις         κι απ' αυτό πιο πέρα ταραχή και σκότος         κι απ' αυτό πιο πίσω βρυγμός των αγγέλων -Ένα σημείο Ένα σημείο         και σ' αυτό μπορείς απέραντα να προχωρήσεις         ή αλλιώς τίποτε άλλο δεν υπάρχει πια Κι ο Ζυγός που, ανοίγοντας τα χέρια μου, έμοιαζε να ζυγιάζει το φως και το ένστικτο ήτανε              ΑΥΤΟΣ             ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!          ΕΠΕΙΔΗ ΚΑΙ ΟΙ ΩΡΕΣ γύριζαν όπως οι μέρες         με πλατιά μενεξεδένια φύλλα στο ρολόι του κήπου                                   Δείχτης ήμουν εγώ Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη ο Ιούνιος ο Ιούλιος ο Αύγουστος         Έδειχνα την ανάγκη που μου ερχόταν άρμη         καταπρόσωπο Έντομα κοριτσιών         Μακρινές αστεροπές της Ίριδας -             «Όλα τούτα καιρός της αθωότητας             ο καιρός του σκύμνου και του ροδαμού             ο πολύ πριν την Ανάγκη» μου είπε         Και τον κίνδυνο έσπρωξε με το 'να δάχτυλο         Στην κορφή του κάβου φόρεσε μελανό φρύδι         Από μέρος άγνωστο φώσφορο έχυσε             «Για να βλέπεις» είπε «από μέσα             στο κορμί σου             φλέβες κάλιο, μαγγάνιο             και τ' αποτιτανωμένα             παλαιά κατάλοιπα του έρωτα» Και πολύ τότε σφίχθηκε η καρδιά μου ήταν το πρώτο τρίξιμο του ξύλου μέσα μου         μιας νυχτός που εσίμωνε ίσως         η φωνή του γκιόνη             κάποιου που είχε σκοτωθεί             το αίμα γυρίζοντας πάνω στον κόσμο         Είδα πέρα, μακριά, στην άκρια της ψυχής μου             μυστικά να διαβαίνουνε φάροι ψηλοί ξωμάχοι Στους γκρεμούς τραβερσωμένα κάστρα Τ' άστρο της τραμουντάνας Την αγία Μαρίνα με τα δαιμονικά         Και πολύ πιο βαθιά πίσω απ' τα κύματα         στο Νησί με τους κόλπους των ελαιώνων         Μια στιγμή μου εφάνηκε θωρούσα Εκείνον         που το αίμα του έδωσε να σαρκωθώ         τον τραχύ του Αγίου δρόμο ν' ανεβαίνει             μια φοράν ακόμη             Μια φοράν ακόμη         στα νερά της Γέρας ν' ακουμπά τα δάχτυλα         και τα πέντε ν' ανάβουνε χωριά             ο Παπάδος ο Πλακάδος ο Παλαιόκηπος             ο Σκόπελος και ο Μεσαγρός         εξουσία και κλήρος της γενιάς μου. «Αλλά τώρα» είπε «η άλλη σου όψη ανάγκη ν' ανεβεί στο φως»         και πολύ πριν με το νου μου βάλω         ή σημάδι φωτιάς ή σχήμα τάφου             Κατά κει που δεν έσωνε κανείς να δει             με τα χέρια εμπρός του             σκύβοντας             τα μεγάλα ετοίμασε Κενά στη γη             και στο σώμα του ανθρώπου: το κενό του Θανάτου για το Βρέφος το Ερχόμενο το κενό του Φονικού για τη Δικαία Κρίση το κενό της Θυσίας για την Ίση Ανταπόδοση το κενό της Ψυχής για την Ευθύνη του Άλλου             Και η Νύχτα πανσές             παλιάς             πριονισμένης από νοσταλγία Σελήνης με του έρημου μύλου τα χαλάσματα και την άκακη ευωδιά τής κόπρου             πήρε μέρος μέσα μου Διαστάσεις άλλαξε στα πρόσωπα· μοίρασε αλλιώς τα βάρη Το σκληρό μου σώμα ήταν η άγκυρα κατεβασμένη μέσα στους ανθρώπους         όπου ήχος άλλος κανείς             μόνο γδούποι γόοι και κοπετοί             και ρωγμές επάνω στην ανάστροφη όψη Ποιας φυλής ανύπαρχτης ο γόνος να 'μουν         τότε μόνο ενόησα             που η σκέψη του Άλλου             διαγώνια σαν ακμή γυαλιού             και Ορθόν ως πέρα με χάραζε         Είδα μέσα στα σπίτια καθαρά σαν να μην ήταν τοίχοι         με το λύχνο στο χέρι να περνούν γερόντισσες         τα χαράκια στο μέτωπο και στο ταβάνι και άλλοι νέοι με το μουστάκι που έζωναν άρματα στη μέση τους             αμίλητοι             δύο δάχτυλα πάνω στη λαβή             εδώ κι αιώνες. «Βλέπεις» είπε «είναι οι Άλλοι και δε γίνεται Αυτοί χωρίς Εσένα και δε γίνεται μ' Αυτούς χωρίς, Εσύ Βλέπεις» είπε «είναι οι Άλλοι             και ανάγκη πάσα να τους αντικρίσεις η μορφή σου αν θέλεις ανεξάλειπτη να 'ναι             και να μείνει αυτή.         Επειδή πολλοί φορούν το μελανό πουκάμισο         και άλλοι μιλούν τη γλώσσα των χοιρογρυλλίων         και είναι οι Ωμοφάγοι και οι Άξεστοι του Νερού         οι Σιτόφοβοι και οι Πελιδνοί και οι Νεοκόνδορες         ορμαθός και αριθμός των άκρων του σταυρού             της Τετρακτίδος. Αν αλήθεια κρατήσεις και τους αντικρίσεις» είπε «η ζωή σου θ' αποκτήσει αιχμή και θα οδηγήσεις» είπε             «Ο καθείς και τα όπλα του» είπε Και αυτός αλήθεια που ήμουνα Ο πολλούς αιώνες πριν Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά Ο άκοπος απ' τον ουρανό             Πέρασε μέσα μου Έγινε             αυτός που είμαι Η ώρα τρεις της νύχτας         λάλησε μακριά πάνω απ' τα παραπήγματα             ο πρώτος πετεινός Είδα για μια στιγμή τους Όρθιους Κίονες τη Μετόπη με Ζώα Δυνατά         και Ανθρώπους φέρνοντας Θεογνωσία Πήρε όψη ο Ήλιος  Ο Αρχάγγελος  ο αεί δεξιά μου                ΑΥΤΟΣ εγώ λοιπόν             και ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!
ΤΑ ΠΑΘΗ
Α'         Ιδού εγώ λοιπόν ο πλασμένος για τις μικρές Κόρες και τα νησιά του Αιγαίου·         ο εραστής του σκιρτήματος των ζαρκαδιών και μύστης των φύλλων της ελιάς·         ο ηλιοπότης και ακριδοκτόνος. Ιδού εγώ καταντικρύ         του μελανού φορέματος των αποφασισμένων και της άδειας των ετών, που τα τέκνα της άμβλωσε,         γαστέρας το άγγρισμα! Λύνει αέρας τα στοιχεία και βροντή προσβάλλει τα βουνά.         Μοίρα των αθώων, πάλι μόνη, να σε, στα Στενά! Στα Στενά τα χέρια μου άνοιξα         Στα Στενά τα χέρια μου άδειασα κι άλλα πλούτη δεν είδα, κι άλλα πλούτη δεν άκουσα         παρά βρύσες κρύες να τρέχουν Ρόδια ή Ζέφυρο ή Φιλιά.         Ο καθείς και τα όπλα του, είπα: Στα Στενά τα ρόδια μου θ' ανοίξω         Στα Στενά φρουρούς τους ζέφυρους θα στήσω τα φιλιά τα παλιά θ' απολύσω που η λαχτάρα μου άγιασε!         Λύνει αέρας τα στοιχεία και βροντή προσβάλλει τα βουνά. Μοίρα των αθώων, είσαι η δική μου η Μοίρα!                                                  Β'         Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική· το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Όμηρου.         Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Όμηρου. Εκεί σπάροι και πέρκες         ανεμόδαρτα ρήματα ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια         όσα είδα στα σπλάχνα μου ν' ανάβουνε σφουγγάρια, μέδουσες         με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μαύρα ρίγη.         Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα μαύρα ρίγη. Εκεί ρόδια, κυδώνια         θεοί μελαχρινοί, θείοι κι εξάδελφοι το λάδι αδειάζοντας μες στα πελώρια κιούπια·         και πνοές από τη ρεματιά ευωδιάζοντας λυγαριά και σχίνο         σπάρτο και πιπερόριζα με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων         ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα πρώτα Δόξα Σοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα πρώτα Δόξα Σοι!         Εκεί δάφνες και βάγια θυμιατό και λιβάνισμα         τις πάλες ευλογώντας και τα καριοφίλια. Στο χώμα το στρωμένο με τ' αμπελομάντιλα         κνίσες, τσουγκρίσματα και Χριστός Ανέστη         με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Ύμνου.         Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Ύμνου!
α'
Στον πηλό το στόμα * Ρόδινο νεογνό *  Κι από τότε σου πλάθε * Τη γραμμή των χειλιών * Την άρθρωση σου 'δινε * Την αέρινη άσφαλτη * Κι απ' την ίδια εκείνη * Άγνωστη φυλακή * Στον αιθέρα ερίζοντας *  Πως για σένα τα αίματα * Στους αιώνες το πάλεμα *  Η σαγήνη για σένα και * Στα πνευστά των δέντρων * Δόρατα και σπαθιά * Μυστικά προστάγματα * Με την έκλαμψη πράσινων * Και πάνω απ' την άβυσσο * ΤΟΥ ΣΠΑΘΙΟΥ ΣΟΥ ΤΗΝ ΚΟΨΗ *	μου ακόμη και σε ονόμαζε στικτή πρώτη δροσιά βαθιά στα χαράματα και τον καπνό της κόμης και το λάμδα το έψιλον περπατηξιά στιγμή μέσα μου ανοίγοντας φαιά κι άσπρα πουλιά ανέβηκαν κι ένιωσα για σένα τα δάκρυα το φριχτό και το υπέροχο η ομορφιά και κρούοντας ο πυρρίχιος να λες άκουσα Εσύ και παρθενοβίωτα αστέρων λόγια αιωρούμενη γνώρισα ΤΗΝ ΤΡΟΜΕΡΗ!

                         

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΠΡΩΤΟ

                              Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ

Ξημερώνοντας τ' Αγιαννιού, με την αύριο των Φώτων, λάβαμε τη διαταγή να κινήσουμε πάλι μπροστά, για τα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες. Έπρεπε, λέει, να πιάσουμε τις γραμμές που κρατούσανε ως τότε οι Αρτινοί, από Χιμάρα ως Τεπελένι. Λόγω που εκείνοι πολεμούσανε απ' την πρώτη μέρα, συνέχεια, κι είχαν μείνεισκεδόν οι μισοί και δεν αντέχανε άλλο.

        Δώδεκα μέρες κιόλας είχαμε μεις πιο πίσω, στα χωριά. Κι απάνω που συνήθιζε τ' αυτί μας πάλι στα γλυκά τριξίματα της γης, και δειλά συλλαβίζαμε το γάβγισμα του σκύλου ή τον αχό της μακρινής καμπάνας, να που ήταν ανάγκη, λέει, να γυρίσουμε στο μόνο αχολόι που
ξέραμε: στο αργό και στο βαρύ των κανονιών, στο ξερό και στο γρήγορο των πολυβόλων.

        Νύχτα πάνω στη νύχτα βαδίζαμε ασταμάτητα, ένας πίσω απ' τον άλλο, ίδια τυφλοί. Με κόπο ξεκολλώντας το ποδάρι από τη λάσπη, όπου, φορές, εκαταβούλιαζε ίσαμε το γόνατο. Επειδή το πιο συχνά ψιχάλιζε στους δρόμους έξω, καθώς μες στην ψυχή μας. Και τις λίγες φορές όπου κάναμε στάση να ξεκουραστούμε, μήτε που αλλάζαμε κουβέντα, μονάχα σοβαροί και αμίλητοι, φέγγοντας μ' ένα μικρό δαδί, μία μία εμοιραζόμασταν τη σταφίδα. Ή φορές πάλι, αν ήταν βολετο, λύναμε βιαστικά τα ρούχα και ξυνόμασταν με λύσσα ώρες πολλές, όσο να τρέξουν τα αίματα. Τι μας είχε ανέβει η ψείρα ως το λαιμό, κι ήταν αυτό πιο κι απ' την κούραση ανυπόφερτο. Τέλος, κάποτε ακουγότανε στα σκοτεινά η σφυρίχτρα, σημάδι ότι κινούσαμε, και πάλι σαν τα ζα τραβούσαμε μπροστά να κερδίσουμε δρόμο, πριχού
ξημερώσει και μας βάλουνε στόχο τ' αεροπλάνα. Επειδή ο Θεός δεν κάτεχε από στόχους ή τέτοια, κι όπως το 'χε συνήθειο του, στην ίδια πάντοτε ώρα ξημέρωνε το φως.

        Τότες, χωμένοι μες στις ρεματιές, γέρναμε το κεφάλι από το μέρος το βαρύ, όπου δε βγαίνουνε όνειρα. Και τα πουλιά μας θύμωναν, που δε δίναμε τάχα σημασία στα λόγια τους - ίσως και που ασκημίζαμε χωρίς αιτία την πλάση. Άλλης λογής εμείς χωριάτες, μ' άλλω λογιώ ξινάρια και σιδερικά στα χέρια μας, που ξορκισμένα να 'ναι.

        Δώδεκα μέρες κιόλας, είχαμε μεις πιο πίσω στα χωριά κοιτάξει σε κατρέφτη, ώρες πολλές, το γύρο του προσώπου μας. Κι απάνω που συνήθιζε ξανά το μάτι μας τα γνώριμα παλιά σημάδια, και δειλά συλλαβίζαμε το χείλο το γυμνό ή το χορτάτο από τον ύπνο μάγουλο, να που τη δεύτερη τη νύχτα σάμπως πάλι αλλάζαμε, την τρίτη ακόμη πιο πολύ, την ύστερη, την τέταρτη, πια φανερό, δεν ήμασταν οι ίδιοι. Μόνε σαν να πηγαίναμε μπουλούκι ανάκατο, θαρρούσες, απ' όλες τις γενιές και τις χρονιές, άλλοι των τωρινών καιρών κι άλλοι πολλά παλιών, που 'χαν λευκάνει απ' τα περίσσια γένια. Καπεταναίοι αγέλαστοι με το κεφαλοπάνι, και παπάδες θεριά, λοχίες του '97 ή του '12, μπαλτζήδες βλοσυροί πάνου απ' τον ώμο σειώντας το πελέκι, απελάτες και σκουταροφόροι, με το αίμα επάνω τους ακόμη Βουργάρων και Τούρκων. Όλοι μαζί, δίχως μιλιά, χρόνους αμέτρητους αγκομαχώντας πλάι πλάι, διαβαίναμε τις ράχες, τα φαράγγια, δίχως να λογαριάζουμε άλλο τίποτε. Γιατί, καθώς όταν βαρούν απανωτές αναποδιές τους ίδιους τους ανθρώπους πάντα, συνηθάν εκείνοι στο Κακό, τέλος του αλλάζουν όνομα, το λεν Γραμμένο ή Μοίρα - έτσι κι εμείς επροχωρούσαμε ίσια πάνου σ' αυτό που λέγαμε Κατάρα, όπως θα λέγαμε Αντάρα ή Σύγνεφο. Με κόπο ξεκολλώντας το ποδάρι από τη λάσπη, όπου, φορές, εκαταβούλιαζε ίσαμε το γόνατο. Επειδή, το πιο συχνά, ψιχάλιζε στους δρόμους έξω, καθώς μες στην ψυχή μας.

        Κι ότι ήμασταν σιμά πολύ στα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες, μήτε αρρώστους και γερούς, μήτε φτωχούς και πλούσιους, το καταλαβαίναμε. Γιατί κι ο βρόντος πέρα, κάτι σαν καταιγίδα πίσω απ' τα βουνά, δυνάμωνε ολοένα, τόσο που καθαρά στο τέλος να διαβάζουμε το αργό και το βαρύ των κανονιών, το ξερό και το γρήγορο των πολυβόλων. Ύστερα και γιατί, ολοένα πιο συχνά, τύχαινε τώρα ν' απαντούμε απ' τ' άλλο μέρος να' ρχονται οι αργές οι συνοδείες με τους λαβωμένους. Όπου απιθώνανε χάμου τα φορεία οι νοσοκόμοι, με τον κόκκινο σταυρό στο περιβραχιόνιο, φτύνοντας μέσα στις παλάμες, και το μάτι τους άγριο για τσιγάρο. Κι οπού κατόπι, σαν ακούγανε για που τραβούσαμε, κουνούσαν το κεφάλι, αρχινώντας ιστορίες για σημεία και τέρατα. Όμως εμείς το μόνο που προσέχαμε ήταν εκείνες οι φωνές μέσα στα σκοτεινά, που ανέβαιναν, καυτές ακόμη από την πίσσα του βυθού ή το θειάφι: «Οϊ Οϊ, μάνα μου», «οϊ οϊ, μάνα μου», και κάποτε, πιο σπάνια, ένα πνιχτό μουσούνισμα, ίδιο ροχαλητό, που 'λεγαν, όσοι ξέρανε, είναι αυτός ο ρόγχος του θανάτου.

        Ήταν φορές που εσέρνανε μαζί τους κι αιχμαλώτους, μόλις πιασμένους λίγες ώρες πριν, στα ξαφνικά γιουρούσια που κάναν τα περίπολα. Βρομούσανε κρασί τα χνότα τους, κι οι τσέπες τους γιομάτες κονσέρβα ή σοκολάτες. Όμως εμείς δεν είχαμε, ότι κομμένα τα γιοφύρια πίσω μας, και τα λίγα μουλάρια μας, κι εκείνα ανήμπορα μέσα στο χιόνι και στη γλιστράδα της λασπουριάς.

        Τέλος, κάποια φορά, φανήκανε μακριά οι καπνοί που ανέβαιναν μεριές μεριές, κι οι πρώτες στον ορίζοντα κόκκινες, λαμπερές φωτοβολίδες.

                                                        

β'
Νέος πολύ και γνώρισα * Όχι του δάσους μία στιγμή * Μόνο του σκύλου που αλυχτά * Των χαμηλών σπιτιών καπνοί * Η ανομολόγητη ματιά * Όχι που αργούν στον άνεμο * Πέφτει η γαλήνη σαν βροχή * Μόνο του ζώου που σπαρταρά * Της Παναγίας δύο φορές * Στην πεδιάδα της ταφής * Μόνο της θύρας χτύπημα * Μήτε σημάδι καν χεριού * Χρόνους πολλούς κι αν καρτερώ * Στων αδερφών τη μοιρασιά *  Η πετροκόλλητη σαγή *	των εκατό χρονώ φωνές στα στέρνα ο πεύκινος τριγμός στα βουνά τ' ανδροβάδιστα και κείνων που ψυχορραγούν  του κόσμου του άλλου η ταραχή των πελαργών μικρές κρωξιές και γρούζουν τα κηπευτικά τα πνιχτά κι ασυλλάβιστα ο μαύρος γύρος των ματιών  και στην ποδιά των γυναικών κι όταν ανοίξεις πια κανείς στη λίγη πάχνη των μαλλιών γαληνεμό δεν έλαβα μου δόθη ο κλήρος ο λειψός και το ζακόνι των φιδιών.
Γ'         Τον πλούτο δεν έδωκες ποτέ σ' εμένα τον ολοένα ερημούμενο από τις φυλές των Ηπείρων         και απ' αυτές πάλι αλαζονικά, ολοένα, δοξαζόμενο! Έλαβε τον Βότρυ ο Βορράς         και τον Στάχυ ο Νότος τη φορά του ανέμου εξαγοράζοντας         και των δέντρων τον κάματο δύο και τρεις φορές ανόσια εξαργυρώνοντας.         Άλλο εγώ πάρεξ το θυμάρι στην καρφίδα του ήλιου δεν εγνώρισα         και πάρεξ τη σταγόνα του νερού στ' άκοπα γένια μου δεν ένιωσα         μα τραχύ το μάγουλο έθεσα στο τραχύτερο της πέτρας αιώνες κι αιώνες.         Εκοιμήθηκα πάνω στην έγνοια της αυριανής ημέρας όπως ο στρατιώτης επάνω στο τουφέκι του.         Και τα ελέη της νύχτας ερεύνησα όπως ο ασκητής το Θεό του.         Από τον ιδρώτα μου έδεσαν διαμάντι και στα κρυφά μού αντικαταστήσανε         την παρθένα του βλέμματος. Εζυγίσανε τη χαρά μου και τη βρήκανε, λέει, μικρή         και την πατήσανε χάμου σαν έντομο. Τη χαρά μου χάμου πατήσανε και στην πέτρα μέσα την κλείσανε         και στερνά την πέτρα μου αφήσανε τρομερή ζωγραφιά μου.         Με πελέκι βαρύ τη χτυπούν, με σκαρπέλο σκληρό την τρυπούν με καλέμι πικρό τη χαράζουν, την πέτρα μου.         Κι όσο τρώει την ύλη ο καιρός τόσο βγαίνει πιο καθαρός ο χρησμός απ' την όψη μου: ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΝΑ ΦΟΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ Τ' ΑΓΑΛΜΑΤΑ!  Δ'         Τις ημέρες μου άθροισα και δε σε βρήκα πουθενά, ποτέ, να μου κρατείς το χέρι         στη βοή των γκρεμών και στων άστρων τον κυκεώνα μου! Πήραν άλλοι τη Γνώση και άλλοι την Ισχύ         το σκοτάδι με κόπο χαράζοντας και μικρές προσωπίδες, τη χαρά και τη θλίψη         στη φθαρμένη την όψη αρμόζοντας. Μόνος, όχι εγώ, προσωπίδες δεν άρμοσα         τη χαρά και τη θλίψη πίσω μου έριξα γενναιόδωρα πίσω μου έριξα         την Ισχύ και τη Γνώση. Τις ήμερες μου άθροισα κι έμεινα μόνος.         Είπαν άλλοι: γιατί; κι αυτός να κατοικήσει το σπίτι με τις γλάστρες και τη λευκή μνηστή.         Άλογα τα πυρρά και τα μαύρα μού άναψαν γινάτι γι' άλλες, πιο λευκές Ελένες!         Γι' άλλη, πιο μυστικήν αντρεία λαχτάρησα κι από κει που με μπόδισαν, ο αόρατος, κάλπασα         στους αγρούς τις βροχές να γυρίσω και το αίμα πίσω να πάρω των νεκρών μου των άθαφτων!         Είπαν άλλοι: γιατί; κι εκείνος να γνωρίσει κι εκείνος τη ζωή μέσα στα μάτια του άλλου.         Άλλου μάτια δεν είδα, δεν αντίκρισα παρά δάκρυα μέσα στο Κενό που αγκάλιαζα         παρά μπόρες μέσα στη γαλήνη που άντεχα. Τις ημέρες μου άθροισα και δε σε βρήκα         και τα όπλα ζώστηκα και μόνος βγήκα στη βοή των γκρεμών και στων άστρων τον κυκεώνα μου!
γ΄

Μόνος κυβέρνησα * Μόνος αποίκησα * Μόνος εκόλπωσα * Επάνω στον αγρό * Τάισα τα λουλούδια κίτρινο * Επυροβόλησα την ερημιά * Είπα: δε θα 'ναι η μαχαιριά * Και είπα: δε θα 'ναι το Άδικο * Το χέρι των σεισμών * Το χέρι των έχτρων * Μου, εφρένιασαν εχάλασαν * Μία και δύο * Προδόθηκα κι απόμεινα * Πάρθηκα και πατήθηκα * Το μήνυμα που σήκωνα * Μόνος απέλπισα * Μόνος εδάγκωσα * Μόνος εκίνησα * Ταξίδι σαν της σάλ * Ήταν στη δύναμή μου η Νέμεση * Να προχωρήσω με τον κορνιαχτό * Είπα: με μόνο το σπαθί * Και είπα: με μόνο το Άσπιλο * Στο πείσμα των σεισμών * Στο πείσμα των εχτρών * Μου, ανάντισα κρατήθηκα * Μία και δύο * Θεμελίωσα τα σπίτια μου * Πήρα και στεφανώθηκα * Το στάρι που ευαγγέλισα *	τη θλίψη μου τον εγκαταλειμμένο Μάιο τις ευωδιές με τις αλκυονίδες βαυκάλισα τους λόφους με κόκκινο! βαθύτερη από την κραυγή τιμιότερο απ' το αίμα! το χέρι των λιμών το χέρι των δικών ερήμαξαν αφάνισαν και τρεις φορές στον κάμπο μόνος σαν κάστρο μόνος τ' άντεξα μόνος! το θάνατο μες στον Καιρό με δόντια πέτρινα για το μακρύ πιγγας μες στους αιθέρες!  το ατσάλι κι η ατιμία και τ' άρματα του κρύου νερού θα παραβγώ τον νου μου θα χτυπήσω! στο πείσμα των λιμών στο πείσμα των δικών ψυχώθηκα κραταιώθηκα και τρεις φορές στη μνήμη μόνος την άλω μόνος το 'δρεψα μόνος!
ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΙ ΗΜΙΟΝΗΓΟΙ

Τις ημέρες εκείνες έφτασαν επιτέλους υστέρα από τρεις σωστές εβδομάδες οι πρώτοι στα μέρη μας ημιονηγοί. Και έλεγαν πολλά για τις πολιτείες που διάβηκαν, Δέλβινο, Άγιοι Σαράντα, Κορυτσά. Και ξεφόρτωναν τη ρέγγα και το χαλβά κοιτάζοντας να ξετελέψουν μια
ώρα αρχύτερα και να φύγουνε. Ότι δεν ήταν συνηθισμένοι και τους ετρόμαζε το βρόντισμα στα βουνά και το μαύρο γένι στη φαγωμένη την όψη μας.

        Και συνέβηκε τότες ένας απ' αυτούς να 'χει μαζί του κάτι παλιές εφημερίδες. Και διαβάζαμε όλοι απορημένοι, μόλο που το 'χαμε κιόλας ακουστά, πως επανηγύριζαν στην πρωτεύουσα και πως ο κόσμος εσήκωνε, λέει, ψηλά στα χέρια τους φαντάρους που γυρίζανε με άδειες από τα γραφεία της Πρέβεζας και της Άρτας. Και σημαίνανε όλη μέρα οι καμπάνες, και το βράδυ στα θέατρα λέγανε τραγούδια και παριστάνανε στη σκηνή τη ζωή μας για να χειροκροτά ο κοσμάκης.

        Βαριά σιωπή έπεσε ανάμεσό μας, επειδή κι η ψυχή μας είχε μήνες τώρα μέσα στις ερημιές αγριέψει, και, χωρίς να το λέμε, πολύ λογαριάζαμε τα χρόνια μας. Μάλιστα μια στιγμή δάκρυσε ο λοχίας ο Ζώης κι έκανε πέρα τα χαρτιά με τις είδησες του κόσμου, ανοίγοντας τα πέντε δάχτυλα καταπάνω τους. Και οι άλλοι εμείς δε λέγαμε τίποτε, μονάχα με τα μάτια τού δείχναμε κάτι σαν ευγνωμοσύνη.

        Τότε ο Λευτέρης, που τύλιγε παρέκει τσιγάρο, καρτερικά, σαν να 'χε πάρει απάνω του την ανημπόρια ολάκερης της Οικουμένης, γύρισε και «Λοχία» είπε «τι βαρυγκομάς; Αυτοί που 'ναι ταγμένοι για τη ρέγγα και το χαλβά, σ' αυτά πάντοτε θα ξαναγυρίζουν. Και οι άλλοι
στα δεφτέρια τους που δεν έχουνε τελειωμό, και οι άλλοι στα κρεβάτια τους τα μαλακά που τα στρώνουν μα δεν τα ορίζουν. Αλλά κάτεχε ότι μονάχα κείνος που παλεύει το σκοτάδι μέσα του θα 'χει μεθαύριο μερτικό δικό του στον ήλιο». Και ο Ζώης: «Τι λοιπόν, θαρρείς ότι δεν έχω κι εγώ γυναίκα και χωράφια και βάσανα της καρδιάς, που κάθομαι και φυλάγω δωνά στις εξορίες;» Του αποκρίθηκε ο Λευτέρης: «Αυτά που δεν αγαπά κανείς, αυτά, λοχία μου, να φοβάται, τι τα 'χει από τα πριν χαμένα, κι ας τα σφίγγει όσο θέλει απάνω του. Αλλά τα πράγματα της καρδιάς τρόπος δεν είναι να χαθούν, έννοια σου, και γι' αυτά οι εξορίες δουλεύουν. Αργά - γρήγορα κείνοι που είναι ναν τα 'βρουν, θαν τα 'βρουν». Πάλι ρώτησε ο λοχίας ο Ζώης: «Και ποιος λες τάχα του λόγου σου ότι θαν τα 'βρει;» Τότε ο Λευτέρης, αργά, δείχνοντας με το δάχτυλο: «Εσύ κι εγώ κι ό,τι άλλο δείξει, αδερφέ μου, η ώρα ετούτη που μας ακούει».

        Και ευθύς ακούστηκε στον αέρα η σκοτεινή σφυριγματιά της οβίδας που έφτανε. Και πέσαμε όλοι καταγής μπρούμυτα, πάνω στις σκάρπες, ότι γνωρίζαμε απόξω πια τα σημάδια του Αόρατου, και με τ' αυτί μας ορίζαμε από πριν το μέρος όπου θα 'σμιγε η φωτιά το χώμα ν' ανοίξει και να χυθεί. Και δεν επείραξε η φωτιά κανέναν. Κάτι μουλάρια μονάχα σηκώθηκαν στα πισινά τους ποδάρια και άλλα ταράχτηκαν και σκόρπισαν. Και μέσα στην κάπνα που κατακάθιζε θωρούσες να τρέχουνε πίσω τους χειρονομώντας οι άνθρωποι που τα 'χανε φέρει με κόπους ίσαμε κει. Και τα πρόσωπα τους χλωμά, και ξεφόρτωναν τη ρέγγα και το χαλβά κοιτάζοντας να ξετελέψουν μια ώρα αρχύτερα και να φύγουνε, ότι δεν ήτανε μαθημένοι και τους ετρόμαζε το βρόντισμα στα βουνά και το μαύρο γένι στη φαγωμένη την όψη μας.

                                                             

δ'
Ένα το χελιδόνι * Για να γυρίσει ο ήλιος * Θέλει νεκροί χιλιάδες * Θέλει κι οι ζωντανοί * Θε μου Πρωτομάστορα * Θε μου Πρωτομάστορα * Πάρθηκεν από Μάγους * Το' χουνε θάψει σ' ένα * Σ' ένα βαθύ πηγάδι * Μύρισε το σκότα * Θε μου Πρωτομάστορα * Θε μου Πρωτομάστορα * Σάλεψε σαν το σπέρμα * Το φοβερό της μνήμης * Κι όπως δαγκώνει αράχνη * Έλαμψαν οι γιαλοί * Θε μου Πρωτομάστορα * Θε μου Πρωτομάστορα *	κι η Άνοιξη ακριβή θέλει δουλειά πολλή να 'ναι στους Τροχούς να δίνουν το αίμα τους. μ' έχτισες μέσα στα βουνά μ' έκλεισες μες στη θάλασσα! το σώμα του Μαγιού μνήμα του πελάγου το 'χουνε κλειστό δι κι όλη η Άβυσσο. μέσα στις πασχαλιές και Συ μύρισες την Ανάσταση! σε μήτρα σκοτεινή έντομο μες στη γη δάγκωσε το φως κι όλο το πέλαγος. μ' έζωσες τις ακρογιαλιές στα βουνά με θεμέλιωσες!
Ε'         Τα θεμέλιά μου στα βουνά και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους         και πάνω τους η μνήμη καίει άκαυτη βάτος.         Μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω. Ταράζεται ο καιρός         κι απ' τα πόδια τις μέρες κρεμάζει αδειάζοντας με πάταγο τα οστά των ταπεινωμένων.         Ποιοι, πώς, πότε ανέβηκαν την άβυσσο; Ποιες, ποιών, πόσων οι στρατιές;         Τ' ουρανού το πρόσωπο γυρίζει κι οι εχθροί μου έφυγαν μακριά. Μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω.         Εσύ μόνη απ' τη φτέρνα τον άντρα γνωρίζεις Εσύ μόνη απ' την κόψη της πέτρας μιλάς         Εσύ την όψη των αγίων οξύνεις κι εσύ στου νερού των αιώνων την άκρη σύρεις         πασχαλιάν αναστάσιμη! Αγγίζεις το νου μου και πονεί το βρέφος της Άνοιξης!         Τιμωρείς το χέρι μου και στα σκότη λευκαίνεται! Πάντα πάντα περνάς τη φωτιά για να φτάσεις τη λάμψη.         Πάντα πάντα τη λάμψη περνάς για να φτάσεις ψηλά τα βουνά τα χιονόδοξα.         Όμως τι τα βουνά; Ποιος και τι στα βουνά; Τα θεμέλιά μου στα βουνά         και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους και πάνω τους η μνήμη καίει         άκαυτη βάτος!                                                     ς'         Ο ποιητής των νεφών και των κυμάτων κοιμάται μέσα μου! Στη θηλή της θύελλας τα σκοτεινά του χείλη         και η ψυχή του πάντοτε με της θαλάσσης το λάχτισμα πάνω στα πόδια του όρους!         Ξεριζώνει δρυς και δριμύς κατεβαίνει ο θρηίκιος. Μικρά καράβια στου κάβου το γύρισμα         ξάφνου μπατάρουν και χάνονται. Και πάλι προβαίνουν ψηλά μες στα νέφη         απ' την άλλη μεριά του βυθού. Στις άγκυρες έχουν κολλήσει τα φύκια         στα γένια θλιμμένων αγίων. Ωραίες αχτίδες γύρω στην όψη         την άλω του πόντου δονούν. Νηστικοί κατά κει τ' άδεια μάτια γυρίζουν οί γέροντες         Κι οι γυναίκες τη μαύρη σκιά τους επάνω στον άχραντο ασβέστη φορούν.         Μαζί τους εγώ, το χέρι κινώ Ποιητής των νεφών και των κυμάτων!         Στον σεμνό τενεκέ με το χρώμα βουτώ τα πινέλα μαζί τους και βάφω:         Τα καινούρια σκαριά τα χρυσά και τα μαύρα εικονίσματα!         Βοηθός και σκέπη μας αϊ-Κανάρη! Βοηθός και σκέπη μας αϊ-Μιαούλη!         Βοηθός και σκέπη μας άγια-Μαντώ!                                                      Ζ'         Ήρθαν ντυμένοι «φίλοι»         αμέτρητες φορές οι εχθροί μου το παμπάλαιο χώμα πατώντας.         Και το χώμα δεν έδεσε ποτέ με τη φτέρνα τους. Έφεραν         τον Σοφό, τον Οικιστή και τον Γεωμέτρη Βίβλους γραμμάτων και αριθμών         την πάσα Υποταγή και Δύναμη το παμπάλαιο φως εξουσιάζοντας.         Και το φως δεν έδεσε ποτέ με τη σκέπη τους. Ούτε μέλισσα καν δε γελάστηκε το χρυσό ν' αρχινίσει παιχνίδι·         ούτε ζέφυρος καν, τις λευκές να φουσκώσει ποδιές. Έστησαν και θεμέλιωσαν         στις κορφές, στις κοιλάδες, στα πόρτα πύργους κραταιούς κι επαύλεις         ξύλα και άλλα πλεούμενα τους Νόμους, τους θεσπίζοντας τα καλά και συμφέροντα         στο παμπάλαιο μέτρο εφαρμόζοντας. Και το μέτρο δεν έδεσε ποτέ με τη σκέψη τους.         Ούτε καν ένα χνάρι Θεού στην ψυχή τους σημάδι δεν άφησε· ούτε καν ένα βλέμμα ξωθιάς τη μιλιά τους δεν είπε να πάρει.         Έφτασαν ντυμένοι «φίλοι»         αμέτρητες φορές οι εχθροί μου τα παμπάλαια δώρα προσφέροντας.         Και τα δώρα τους άλλα δεν ήτανε παρά μόνο σίδερο και φωτιά.         Στ' ανοιχτά που καρτέραγαν δάχτυλα μόνον όπλα και σίδερο και φωτιά.         Μόνον όπλα και σίδερο και φωτιά.                                                      Η'         Ήρθαν με τα χρυσά σιρίτια         τα πετεινά του Βορρά και της Ανατολής τα θηρία! Και τη σάρκα μου στα δύο μοιράζοντας         και στερνά στο συκώτι μου επάνω ερίζοντας έφυγαν.         «Γι' αυτούς» είπαν «ο καπνός της θυσίας και για μας της φήμης ο καπνός         αμήν.» Και την ηχώ σταλμένη από τα περασμένα         όλοι ακούσαμε και γνωρίσαμε. Την ηχώ γνωρίσαμε και ξανά         με στεγνή φωνή τραγουδήσαμε: Για μας, για μας το ματωμένο σίδερο         κι η τριπλά εργασμένη προδοσία. Για μας η αυγή στο χάλκωμα         και τα δόντια τα σφιγμένα ως την ώρα την ύστερη ο δόλος και τ' αόρατο γάγγαμο.         Για μας το σύρσιμο στη γης ο κρυφός όρκος μες στα σκοτεινά         των ματιών η απονιά κι η ποτέ καμιά, καμιά ποτέ Ανταπόδοση.         Αδελφοί μας εγέλασαν! «Γι' αυτούς» είπαν «ο καπνός της θυσίας         και για μας της φήμης ο καπνός αμήν.»         Αλλά συ μες στο χέρι μας το λύχνο του άστρου με το λόγο σου άναψες, του αθώου στόμα         θύρα της Παράδεισος! Την ισχύ του καπνού στο μέλλον βλέπουμε         της πνοής σου παίγνιο και το κράτος και τη βασιλεία του!
ε'
Με το λύχνο του άστρου * Στο αγιάζι των λειμώνων * Που να βρω την ψυχή μου * Λυπημένες μυρσίνες * Μου ράντισαν την όψη * Που να βρω την ψυχή μου *  Οδηγέ των ακτινών * Αγύρτη που γνωρίζεις * Που να βρω την ψυχή μου * Τα κορίτσια μου πένθος * Τ' αγόρια μου τουφέκια * Που να βρω την ψυχή μου * Εκατόγχειρες νύχτες * Τα σπλάχνα μου αναδεύουν * Που να βρω την ψυχή μου * Με το λύχνο του άστρου * Στο αγιάζι των λειμώνων * Που να βρω την ψυχή μου *		στους ουρανούς εβγήκα στη μόνη ακτή του κόσμου το τετράφυλλο δάκρυ! ασημωμένες ύπνο Φυσώ και μόνος πάω το τετράφυλλο δάκρυ! και των κοιτώνων Μάγε το μέλλον μίλησέ μου το τετράφυλλο δάκρυ! για τους αιώνες έχουν κρατούν και δεν κατέχουν το τετράφυλλο δάκρυ! μες στο στερέωμα όλο Αυτός ο πόνος καίει το τετράφυλλο δάκρυ! στους ουρανούς γυρίζω στη μόνη ακτή του κόσμου το τετράφυλλο δάκρυ!

                

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΡΙΤΟ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΞΟΔΟΣ

Τις ημέρες εκείνες έκαναν σύναξη μυστική τα παιδιά και λάβανε την απόφαση, επειδή τα κακά μαντάτα πλήθαιναν στην πρωτεύουσα, να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει: μια παλάμη τόπο κάτω από τ' ανοιχτό πουκάμισο, με
τις μαύρες τρίχες και το σταυρουδάκι του ήλιου. Όπου είχε κράτος κι εξουσία η Άνοιξη.

        Και επειδή σίμωνε η μέρα που το Γένος είχε συνήθειο να γιορτάζει τον άλλο Σηκωμό, τη μέρα πάλι εκείνη ορίσανε για την Έξοδο. Και νωρίς εβγήκανε καταμπροστά στον ήλιο, με πάνου ως κάτου απλωμένη την αφοβιά σαν σημαία, οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες. Και ακολουθούσανε άντρες πολλοί, και γυναίκες, και λαβωμένοι με τον επίδεσμο και τα δεκανίκια. Όπου έβλεπες άξαφνα στην όψη τους τόσες χαρακιές, που 'λεγες είχανε περάσει μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα.

        Τέτοιας λογής αποκοτιές, ωστόσο, μαθαίνοντες οι Άλλοι, σφόδρα ταράχθηκαν. Και φορές τρεις με το μάτι αναμετρώντας το έχει τους, λάβανε την απόφαση να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει: μία πήχη φωτιά κάτω
απ' τα σίδερα, με τις μαύρες κάννες και τα δόντια του ήλιου. Όπου μήτε κλώνος μήτε ανθός, δάκρυο ποτέ δεν έβγαλαν. Και χτυπούσανε όπου να 'ναι, σφαλώντας τα βλέφαρα με απόγνωση. Και η Άνοιξη ολοένα τους κυρίευε. Σαν να μην ήτανε άλλος δρόμος πάνω σ' ολάκερη τη γη για να περάσει η Άνοιξη παρά μονάχα αυτός, και να τον είχαν πάρει αμίλητοι, κοιτάζοντας πολύ μακριά, πέρ' απ' την άκρη της απελπισίας, τη Γαλήνη που έμελλαν να γίνουν, οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες, και οι άντρες, και οι γυναίκες, και οι λαβωμένοι με τον επίδεσμο και τα δεκανίκια.

        Και περάσανε μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα. Και θερίσανε πλήθος τα θηρία, και άλλους εμάζωξαν. Και την άλλη μέρα εστήσανε στον τοίχο τριάντα.

ς'

Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ * μη παρακαλώ σας μη * Αετόμορφα έχει τα ψηλά βουνά * και τα σπίτια πιο λευκά * Της Ασίας αν αγγίζει από τη μια * στον αιθέρα στέκει να * Και δεν είναι μήτε ξένου λογισμός * μόνο πένθος αχ παντού * Τα πικρά μου χέρια με τον Κεραυνό * τους παλιούς φίλους καλώ * Μα 'χουν όλα τα αίματα ξαντιμεθεί * και στον έναν ο άλλος μπαί * Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ *  μη παρακαλώ σας μη *

και μυρσίνη συ δοξαστική λησμονάτε τη χώρα μου! στα ηφαίστεια κλήματα σειρά στου γλαυκού το γειτόνεμα! της Ευρώπης λίγο αν ακουμπά και στη θάλασσα μόνη της! και δικού της μήτε αγάπη μια και το φως ανελέητο! τα γυρίζω πίσω απ' τον Καιρό με φοβέρες και μ' αίματα! κι οι φοβέρες αχ λατομηθεί νουν εναντίον οι άνεμοι! και μυρσίνη συ δοξαστική λησμονάτε τη χώρα μου!

Θ΄         Αυτός είναι ο πάντοτε αφανής δικός μας Ιούδας!         Θύρες επτά τον καλύπτουνε και στρατιές επτά παχύνονται στη διακονία του.         Μηχανές αέρος τον απάγουνε και βαρύν από γούνα και ταρταρούγα         στα Ηλύσια μέσα και στους Λευκούς Οίκους τον αποθέτουνε. Και γλώσσα καμιά δεν έχει, επειδή όλες δικές του -         Και γυναίκα καμιά, επειδή όλες δικές του - ο Παντοδύναμος!         Θαυμάζουν οι αφελείς και σιμά στη λάμψη του κρυστάλλου χαμογελούν οι μαυροφορεμένοι         και σκιρτούν των άντρων του Λυκαβηττού οι ημίγυμνες τίγρισσες!         Αλλά πόρος κανείς για να περάσει ο ήλιος τη φήμη του στο μέλλον Και ημέρα Κρίσεως καμιά, επειδή         εμείς αδελφοί, εμείς η μέρα της Κρίσεως και δικό μας το χέρι που θ' αποθεωθεί -         καταπρόσωπο ρίχνοντας τα αργύρια!
Ι΄         Καταπρόσωπό μου εχλεύασαν οι νέοι Αλεξανδρείς: ιδέστε, είπαν, ο αφελής περιηγητής του αιώνος!         Ο αναίσθητος που όταν όλοι εμείς θρηνούμε αυτός αγαλλιά         και όταν όλοι πάλι αγαλλιούμε αυτός αναίτια σκυθρωπάζει.         Στις κραυγές μας μπροστά προσπερνά και αδιαφορεί και τα σ' εμάς αόρατα         με τ' αυτί στην πέτρα σοβαρός και μόνος προσέχει.         Ο χωρίς φίλον κανένα μήτε οπαδό         που εμπιστεύεται μόνον το σώμα του και το μέγα μυστήριο στ' αγκαθόφυλλα μέσα του ήλιου αναζητεί         αυτός είναι ο απόβλητος από τις αγορές του αιώνος!         Επειδή νου δεν έχει κι από ξένα δάκρυα κέρδος δε βγάνει         και στο θάμνο που καίει την αγωνία μας μοναχά καταδέχεται να ουρεί.         Ο αντίχριστος και ανάλγητος δαιμονιστής του αιώνος! Που όταν όλοι εμείς πενθούμε         αυτός ηλιοφορεί. Και όταν όλοι σαρκάζουμε         ιδεοφορεί. Και όταν ειρήνη αγγέλλουμε         μαχαιροφορεί. Καταπρόσωπό μου οι νέοι Αλεξανδρείς εχλεύασαν!
ζ΄
Αυτός αυτός ο κόσμος * Των ήλιων και του κονιορτού * Ο υφαντής των αστερισμών * Στη χάση του θυμητικού * Αυτός ο ίδιος κόσμος * Κύμβαλο κύμβαλο * Αυτός αυτός ο κόσμος * Ο σκυλεύοντας την ηδονή * Ο πάνω απ' τους Κατακλυσμούς * Ο γαμψός, ο κυφός * Τις νύχτες με τη σύριγγα * Στα σκύρα των πολιτειών * Αυτός ο πλατυκέφαλος * Ο εκούσιος * Ο υιός Αγγείθ * Αυτός αυτός ο κόσμος * Της άμπωτης και του οργασμού * Ο ευρέτης των ζωδιακών * Στην άκρη της εκλειπτικής * Αυτός ο ίδιος κόσμος * Βούκινο βούκινο *	ο ίδιος κόσμος είναι της τύρβης και του απόδειπνου ο ασημωτής των βρύων στο έβγα των ονείρων αυτός ο κόσμος είναι και μάταιο γέλιο μακρινό! ο ίδιος κόσμος είναι ο βιάζοντας τις κρήνες ο κάτω απ' τους Τυφώνες ο δασύς, ο πυρρός τις μέρες με τη φόρμιγγα στους αρτεμώνες των αγρών αυτός ο μακρυκέφαλος ο ακούσιος και ο Σολομών. ο ίδιος κόσμος είναι των τύψεων και της νέφωσης ο τολμητίας των θόλων κι όσο που φτάνει η Χτίσις αυτός ο κόσμος είναι και μάταιο νέφος μακρινό!

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΜΕ ΤΊΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΕΣ

Μιαν από τις ανήλιαγες μέρες εκείνου του χειμώνα, ένα πρωί Σαββάτου, σωρός αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες εζώσανε τον μικρό συνοικισμό του Λευτέρη, με τα τρύπια τενεκεδένια παράθυρα και τ' αυλάκια των οχετών στο δρόμο. Και φωνές άγριες βγάνοντας, εκατεβήκανε άνθρωποι με χυμένη την όψη στο μολύβι και τα μαλλιά ολόισα, ίδιο άχερο. Προστάζοντας να συναχτούν οι άντρες όλοι στο οικόπεδο με τις τσουκνίδες. Και ήταν αρματωμένοι από πάνου ως κάτου, με τις μπούκες χαμηλά στραμμένες κατά το μπουλούκι. Και μεγάλος φόβος έπιανε τα παιδιά, επειδή τύχαινε, σχεδόν όλα, να κατέχουνε κάποιο μυστικό στην τσέπη ή στην ψυχή τους. Αλλά τρόπος άλλος δεν ήτανε, και χρέος την ανάγκη κάνοντας, λάβανε θέση στη γραμμή, και οι άνθρωποι με το μολύβι στην όψη, το άχερο στα μαλλιά και τα κοντά μαύρα ποδήματα ξετυλίξανε γύρω τους το συρματόπλεγμα. Και κόψανε στα δύο τα σύγνεφα, όσο που το χιονόνερο άρχισε να πέφτει, και τα σαγόνια με κόπο κρατούσανε τα δόντια στη θέση τους, μήπως τους φύγουν ή σπάσουνε.

        Τότε, από τ' άλλο μέρος φάνηκε αργά βαδίζοντας να 'ρχεται Αυτός με το Σβησμένο Πρόσωπο, που σήκωνε το δάχτυλο κι οι ώρες ανατρίχιαζαν στο μεγάλο ρολόι των αγγέλων. Και σε οποίον λάχαινε να σταθεί μπροστά, ευθύς οι άλλοι τον αρπάζανε από τα μαλλιά και τον εσούρνανε χάμου πατώντας τον. Ώσπου έφτασε κάποτε η στιγμή να σταθεί και μπροστά στον Λευτέρη. Αλλά κείνος δε σάλεψε. Σήκωσε μόνο αργά τα μάτια του και τα πήγε μεμιάς τόσο μακριά - μακριά μέσα στο μέλλον του - που ο άλλος ένιωσε το σκούντημα κι έγειρε πίσω με κίντυνο να πέσει. Και σκυλιάζοντας, έκανε ν' ανασηκώσει το μαύρο του πανί, ναν του φτύσει κατάμουτρα. Μα πάλι ο Λευτέρης δε σάλεψε.

        Πάνω σ' εκείνη τη στιγμή, ο Μεγάλος Ξένος, αυτός που ακολουθούσε με τα τρία σιρίτια στο γιακά, στηρίζοντας στη μέση τα χέρια του, κάγχασε: ορίστε, είπε, ορίστε οι άνθρωποι που θέλουνε, λέει, ν' αλλάξουνε την πορεία του κόσμου! Και μη γνωρίζοντας ότι έλεγε την αλήθεια ο δυστυχής, καταπρόσωπο τρεις φορές του κατάφερε το μαστίγιο. Αλλά τρίτη φορά ο Λευτέρης δε σάλεψε. Τότε, τυφλός από τη λίγη πέραση που 'χε η δύναμη στα χέρια του, ο άλλος, μη γνωρίζοντας τι πράττει, τράβηξε το περίστροφο και του το βρόντηξε σύρριζα στο δεξί του αυτί.

        Και πολύ τρομάξανε τα παιδιά, και οι άνθρωποι με το μολύβι στην όψη και το άχερο στα μαλλιά και τα κοντά μαύρα ποδήματα κέρωσαν. Επειδή πήγανε κι ήρθανε γύρω τα χαμόσπιτα, και σε πολλές μεριές το πισσόχαρτο έπεσε και φανήκανε μακριά, πίσω απ' τον
ήλιο, οι γυναίκες να κλαίνε γονατιστές, πάνω σ' ένα έρμο οικόπεδο, γεμάτο τσουκνίδες και μαύρα πηχτά αίματα. Ενώ σήμαινε δώδεκα ακριβώς το μεγάλο ρολόι των αγγέλων.

η΄
Γύρισα τα μάτια. *	δάκρυα γιομάτα
κατά το παραθύρι
Και κοιτώντας έξω *	καταχιονισμένα
τα δέντρα των κοιλάδων
Αδελφοί μου, είπα *	ως κι αυτά μια μέρα
κι αυτά θα τ' ατιμάσουν
Προσωπιδοφόροι *	μες στον άλλον αιώνα
τις θηλιές ετοιμάζουν
Δάγκωσα τη μέρα *	και δεν έσταξε ούτε
σταγόνα πράσινο αίμα
Φώναξα στις πύλες *	κι η φωνή μου πήρε
τη θλίψη των φονιάδων
Μες στης γης το κέντρο *	φάνηκε ο πυρήνας
που όλο σκοτεινιάζει
Κι η αχτίδα του ήλιου *	γίνηκε, ιδέστε
ο μίτος του Θανάτου!
Ω πικρές γυναίκες *	με το μαύρο ρούχο
παρθένες και μητέρες
Που σιμά στη βρύση *	δίνατε να πιούνε
στ' αηδόνια των αγγέλων
Έλαχε να δώσει *	και σ' εσάς ο Χάρος
τη φούχτα του γεμάτη
Μέσ' απ' τα πηγάδια *	τις κραυγές τραβάτε
αδικοσκοτωμένων
Τόσο δεν αγγίζουν *	η φωτιά με το άχτι
που πένεται ο λαός μου
Του Θεού το στάρι *	στα ψηλά καμιόνια
το φόρτωσαν και πάει
Μες στην έρμη κι άδεια *	πολιτεία μένει
το χέρι που μονάχα
Με μπογιά θα γράψει *	στους μεγάλους τοίχους
ΨΩΜΙ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Φύσηξεν η νύχτα *	σβήσανε τα σπίτια
κι είναι αργά στην ψυχή μου
Δεν ακούει κανένας *	όπου κι αν χτυπήσω
η μνήμη με σκοτώνει
Αδελφοί μου, λέει *	μαύρες ώρες φτάνουν
ο καιρός θα δείξει
Των ανθρώπων έχουν *	οι χαρές μιάνει
τα σπλάχνα των τεράτων
Γύρισα τα μάτια *	δάκρυα γιομάτα
κατά το παραθύρι
Φώναξα στις πύλες *	κι η φωνή μου πήρε
τη θλίψη των φονιάδων
Μες στης γης το κέντρο *	φάνηκε ο πυρήνας
που όλο σκοτεινιάζει
Κι η αχτίδα του ήλιου *	γίνηκε, ιδέστε
ο μίτος του Θανάτου!

ΙΑ'         Όπου, φωνάζω, και να βρίσκεστε, αδελφοί όπου και να πατεί το πόδι σας         ανοίξετε μια βρύση τη δική σας βρύση του Μαυρογένη.         Καλό το νερό και πέτρινο το χέρι του μεσημεριού         που κρατεί τον ήλιο στην ανοιχτή παλάμη του. Δροσερός ο κρουνός θ' αγαλλιάσω.         Η λαλιά που δεν ξέρει από ψέμα μεγαλόφωνα το νου μου ν' απαγγείλει         ευανάγνωστα να γίνουν τα σωθικά μου. Δεν μπορώ         η αγχόνη τα δέντρα μου εξουθένωσε και τα μάτια μαυρίζουν.         Δεν αντέχω και τα σταυροδρόμια που ήξερα έγιναν αδιέξοδα.         Σελδζούκοι ροπαλοφόροι καραδοκούν. Χαγάνοι ορνεοκέφαλοι βυσσοδομούν.         Σκυλοκοίτες και νεκρόσιτοι κι ερεβομανείς         κοπροκρατούν το μέλλον. Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί         όπου και να θολώνει ο νους σας μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό         και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η λαλιά που δεν ξέρει από ψέμα         θ' αναπαύσει το πρόσωπο του μαρτυρίου με το λίγο βάμμα του γλαυκού στα χείλη.         Καλό το νερό και πέτρινο το χέρι του μεσημεριού         που κρατεί τον ήλιο στην ανοιχτή παλάμη του. Όπου και να πατεί το πόδι σας, φωνάζω         ανοίξετε, αδελφοί μια βρύση ανοίξετε         τη δική σας βρύση του Μαυρογένη! ΙΒ'         Και στα βαθιά μεσάνυχτα, στους ορυζώνες του ύπνου άπνοια που με τυραννά και κακό κουνούπι της Σελήνης!         Τα σεντόνια παλεύω και τα μάτια πηχτά στο σκοτάδι μάταια δοκιμάζω:         Άνεμοι γέροντες γενειοφόροι των παλαιών μου θαλασσών φρουροί και κλειδοκράτορες         εσείς που κατέχετε το μυστικό σύρετέ μου στα μάτια ένα δελφίνι         Στα μάτια ένα δελφίνι σύρετέ μου να 'ναι ταχύ, κι ελληνικό, και να 'ναι η ώρα έντεκα!         Να περνά και να σβήνει την πλάκα του βωμού και ν' αλλάζει το νόημα του μαρτυρίου         Οι αφροί του λευκοί ν' αναπηδούν επάνω τον Ιέρακα και τον Ιερέα να πνίξουν!         Να περνά και να λύνει το σχήμα του Σταυρού και στα δέντρα το ξύλο να επιστρέφει         Ο βαθύς τριγμός να μου θυμίζει ακόμη ότι αυτός που είμαι, υπάρχω!         Η ουρά του η πλατιά να μου αυλακώνει από δρόμο ανεχάραγο τη μνήμη         Και στον ήλιο πάλι να με αφήνει σαν αρχαίο χαλίκι των Κυκλάδων!         Τα σεντόνια παλεύω και τα χέρια τυφλά στο σκοτάδι μάταια δοκιμάζω:         Άνεμοι γέροντες γενειοφόροι των παλαιών μου θαλασσών φρουροί και κλειδοκράτορες         εσείς που κατέχετε το μυστικό στην καρδιά την Τρίαινα χτυπήσετέ μου         και σταυρώσετέ μου την με το δελφίνι Το σημείο που είμαι αλήθεια ο ίδιος         με την πρώτη νεότητα ν' ανεβώ στο γλαυκό τ' ουρανού - κι εκεί να εξουσιάσω! ΙΓ'         Ανομίες εμίαναν τα χέρια μου, πώς να τ' ανοίξω; Κουστωδίες γεμίσανε τα μάτια μου, πού να κοιτάξω;         Γιοι των ανθρώπων, τι να πω; Τα φριχτά σηκώνει η γης κι η ψυχή τα φριχτότερα!         Εύγε πρώτη νεότης μου και αδάμαστο χείλι που το βότσαλο δίδαξες της τρικυμίας         και στις μπόρες μέσα, της βροντής αντιμίλησες Εύγε πρώτη νεότης μου!         Τόσο χώμα στις ρίζες μου έριξες, που κι η σκέψη μου χλόισε! Τόσο φως μες στο αίμα, που κι η αγάπη μου πήρε         το κράτος και το νόημα τ' ουρανού. Καθαρός είμαι απ' άκρη σ' άκρη         και στα χέρια του Θανάτου άχρηστο σκεύος και στα νύχια των αγροίκων, λεία κακή.         Γιοι των ανθρώπων, να φοβούμαι τι; Πάρετέ μου τα σπλάχνα, τραγούδησα!         Πάρετέ μου τη θάλασσα με τους άσπρους βοριάδες το πλατύ το παράθυρο γεμάτο λεμονιές         τα πολλά κελαηδίσματα, και το κορίτσι το ένα που και μόνον αν άγγιξα η χαρά του μού άρκεσε         πάρετέ μου, τραγούδησα! Πάρετέ μου τα όνειρα, πώς να διαβάσετε;         Πάρετέ μου τη σκέψη, πού να την πείτε; Καθαρός είμαι απ' άκρη σ' άκρη.         Με το στόμα φιλώντας εχάρηκα το παρθένο κορμί. Με το στόμα φυσώντας χρωμάτισα τη δορά του πελάγους.         Τις ιδέες μου όλες ενησιώτισα. Στη συνείδηση μου έσταξα λεμόνι. ΙΔ'         Ναοί στο σχήμα τ' ουρανού και κορίτσια ωραία         με το σταφύλι στα δόντια που μας πρέπατε! Πουλιά το βάρος της καρδιάς μας ψηλά μηδενίζοντας         και πολύ γαλάζιο που αγαπήσαμε! Φύγανε φύγανε         ο Ιούλιος με το φωτεινό πουκάμισο και ο Αύγουστος ο πέτρινος με τα μικρά του ανώμαλα σκαλιά.         Φύγανε και στα μάτια μέσα των βυθών ανερμήνευτος έμεινε ο αστερίας         και στα βάθη μέσα των ματιών ανεπίδοτο έμεινε το ηλιοβασίλεμα! Και των ανθρώπων η φρόνηση έκλεισε τα σύνορα.         Τείχισε τις πλευρές του κόσμου και από το μέρος τ' ουρανού σήκωσε τις εννέα επάλξεις         και στην πλάκα επάνω του βωμού σφαγίασε το σώμα τους φρουρούς πολλούς έστησε στις εξόδους.         Και των ανθρώπων η φρόνηση έκλεισε τα σύνορα. Ναοί στο σχήμα τ' ουρανού         και κορίτσια ωραία με το σταφύλι στα δόντια που μας πρέπατε!         Πουλιά το βάρος της καρδίας μας ψηλά μηδενίζοντας και πολύ γαλάζιο που αγαπήσαμε!         Φύγανε φύγανε ο Μαΐστρος με το μυτερό του σάνταλο         και ο Γραίγος ο ασυλλόγιστος με τα λοξά του κόκκινα πανιά. Φύγανε         και βαθιά κάτω απ' το χώμα συννέφιασε ανεβάζοντας χαλίκι μαύρο         και βροντές, η οργή των νεκρών και αργά στον άνεμο τρίζοντας         εγυρίσανε πάλι με το στήθος μπροστά φοβερά, των βράχων τ' αγάλματα!
		θ'
	Τις νεφέλες αφήνοντας	*	Ταξιδεύουν των βράχων
	πίσω τους		τ' αγάλματα
	Με το στήθος μπροστά σαν	*	Στους άνεμους μέσα τα
	ν' αμπώχνουνε		μέλλοντα
	Μην οι γύπες τα πάρουν κι αυτά	*	μυρωδιά και χιμήξουν!
	Η καμπάνα σημαίνοντας	*	Των χωριών τα κοπάδια
	θάνατο		κατέβηκαν
	Στις πλαγιές που αγναντεύουν	*	Και φωνή τους ανέμους
	το πέλαγο		ετάραξεν
	Αχ η πείνα μας έχει, παιδιά	*	την ψυχή σκοτεινιάσει!
	Στων Εθνών τα κρυμμένα	*	Με το στάρι ετοιμάζουνε
	εργοστάσια		μέταλλα
	Το θεριό που δε θέλουνε	*	Και το στόμα του να
	θρέφουνε		γιγαντώνεται
	Ώσπου πια να μη μείνει κανείς	*	και τα κόκαλα τρίξουν!
	Αλλά πριν στην κοιλάδα που	*	Λες και στενών ο Άδης
	σείστηκε		εβόησε
	Των σπιτιών οι σκεπές	*	Και το θαύμα τ' ανέλπιστο
	ξεκαρφώθηκαν		φάνηκαν
	Οι γυναίκες ν' ακούν σιωπηλά	*	στων βρεφών τους το κλάμα!
	Η ζωή που το θάνατο	*	Σαν τον ήλιο γυμνή
	γεύτηκε		ξαναγύρισε
	Και μην έχοντας αχ άλλο	*	Η ζωή που τα πάντα
	τίποτε		σπατάλησε
	Στα χαλάσματα κάρφωσε μια	*	παπαρούνα που λάμπει!
	Αν ποτέ το γεράκι	*	Τη φωνή του προβάτου
	ξανάδινε		που σπάραξε
	Με τ' αυτί στο χορτάρι	*	Των νεκρών την οργή
	θ' ακούγαμε		πως γυμνάζεται
	Το σκοτάδι ν' αρπάξει μεμιάς	*	κι απ' την άλλη να δείξει!

 ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΠΕΜΠΤΟ

Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ

Είπεν ο λαός μου: το δίκαιο που μου δίδαξαν έπραξα και ιδού αιώνες απόκαμα ν' απαντέχω γυμνός έξω από την κλειστή θύρα της αυλής των προβάτων. Γνώριζε τη φωνή μου το ποίμνιο και στην κάθε σφυριγματιά μου αναπηδούσε και βέλαζε. Άλλοι όμως, και πολλές φορές οι ίδιοι αυτοί που παινεύανε την καρτερία μου, από δέντρα και μάντρες πηδώντας, επατούσανε πρώτοι το πόδι αυτοί μες στη μέση της αυλής των προβάτων. Και ιδού πάντα γυμνός εγώ και χωρίς ποίμνιο κανένα, στέναξεν ο λαός μου. Και στα δόντια του γυάλισεν η αρχαία πείνα, και η ψυχή του έτριξε πάνω στην πίκρα της, καθώς που τρίζει επάνω στο χαλίκι το άρβυλο του απελπισμένου.

        Τότες αυτοί που κατέχουνε τα πολλά, ν' ακούσουνε τέτοιο τρίξιμο, τρόμαξαν. Επειδή το κάθε σημάδι καταλεπτώς γνωρίζουνε και, συχνά, μίλια μακριά διαβάζουνε στο συμφέρον τους. Παρευθύς λοιπόν τα πέδιλα τ' απατηλά ποδέθηκαν. Και μισοί πιάνοντας τους άλλους μισούς, από το 'να και τ' άλλο μέρος τραβούσανε, τέτοια λόγια λέγοντας: άξια και καλά τα έργα σας, και ορίστε αυτή που βλέπετε η θύρα η κλειστή της αυλής των προβάτων. Ασηκώστε το χέρι και μαζί σας εμείς, και φροντίδα δική μας η φωτιά και το σίδερο. Σπιτικά μη φοβάστε, φαμελιές μη λυπάστε, και ποτέ σε γιου ή πατέρα ή μικρού αδερφού τη φωνή, πίσω μην κάνετε. Ειδέ τύχει κανείς από σας κι ή φοβηθεί κι ή λυπηθεί κι ή κάνει πίσω, να ξέρει: επάνω του το κρίμα και κατά της δικής του κεφαλής η φωτιά που φέραμε και το σίδερο.

        Και το λόγο τους πριν αποσώσουν είχε πάρει ν' αλλάζει ο καιρός, μακριά στο μαυράδι των νεφών και σιμά στο κοπάδι των ανθρώπων. Σαν να πέρασε αγέρας χαμηλά βογκώντας και ν' απόριξε άδεια τα κορμιά, δίχως μια στάλα θύμηση. Το κεφάλι μπλάβο και άλαλο αψηλά στραμμένο, μα το χέρι βαθιά μέσα στην τσέπη, γραπωμένο από κομμάτι σίδερο, της φωτιάς ή απ' τ' άλλα, πόχουν τη μύτη σουγλερή και την κόψη αθέρα. Και βαδίζανε καταπάνου στον έναν ο άλλος, μη γνωρίζοντας ο ένας τον άλλο. Και σημάδευε κατά πατέρα ο γιος και κατ' αδερφού μικρού ο μεγάλος. Που πολλά σπιτικά πομείνανε στη μέση, και πολλές γυναίκες απανωτά δυο και τρεις φορές μαυροφορέσανε. Και που αν έκανες να βγεις λιγάκι παραόξω, τίποτε. Μόνο αγέρας βουίζοντας μέσα στα μεσοδόκια, και στα λίγα καμένα λιθάρια
μεριές μεριές οι καπνοί βοσκώντας τα κουφάρια των σκοτωμένων.

        Μήνες τριάντα τρεις και πλέον βάστηξε το Κακό. Που τη θύρα χτυπούσανε ν'ανοίξουνε της αυλής των προβάτων. Και φωνή προβάτου δεν ακούστηκε, παρεχτός επάνω στο μαχαίρι. Και φωνή θύρας ούτε, παρεχτός την ώρα που 'γερνε μες στις φλόγες τις υστέρες να καεί. Επειδή αυτός ο λαός μου η θύρα και αυτός ο λαός μου η αυλή και το ποίμνιο των προβάτων.

ι'
Της αγάπης αίματα *	με πορφύρωσαν
Και χαρές ανίδωτες *	με σκιάσανε
Οξειδώθηκα μες στη *	νοτιά
*	των ανθρώπων
Μακρινή Μητέρα *	Ρόδο μου Αμάραντο
Στ' ανοιχτά του πέλαγου *	με καρτέρεσαν
Με μπομπάρδες τρικάταρτες *	και μου ρίξανε
Αμαρτία μου να 'χα *	κι εγώ
*	μιαν αγάπη
Μακρινή Μητέρα *	Ρόδο μου Αμάραντο
Τον Ιούλιο κάποτε *	μισανοίξανε
Τα μεγάλα μάτια της *	μες στα σπλάχνα μου
Την παρθένα ζωή μια *	στιγμή
*	να φωτίσουν
Μακρινή Μητέρα *	Ρόδο μου Αμάραντο
Κι από τότε γύρισαν *	καταπάνω μου
Των αιώνων όργητες *	ξεφωνίζοντας
«Ο που σ' είδε, στο αίμα *	να ζει
*	και στην πέτρα»
Μακρινή Μητέρα *	Ρόδο μου Αμάραντο
Της πατρίδας μου πάλι *	ομοιώθηκα
Μες στις πέτρες άνθισα *	και μεγάλωσα
Των φονιάδων το αίμα *	με φως
*	ξεπληρώνω
Μακρινή Μητέρα *	Ρόδο μου Αμάραντο.

ΙΕ'         Θεέ μου συ με θέλησες και να, σ' το ανταποδίδω Τη συγγνώμη δεν έδωσα         την ικεσία δεν έστερξα την ερημιά την άντεξα σαν το χαλίκι.         Τι, τι, τι άλλο μου μέλλεται; Τα κοπάδια των άστρων οδηγώ στην αγκάλη σου         κι η Αυγή, πριν προλάβω στα δίχτυα της τα 'χει μακριά παρασύρει         που συ τη θέλησες! Λόφους με κάστρα και πελάγη με καρποφόρα         στεριώνω στον άνεμο κι η καμπάνα τα πίνει, αργά, του δειλινού         που συ τη θέλησες! Υψώνω χόρτα σαν να φωνάζω μ' όλα τα φρένα μου         και να τα πάλι που καταπέφτουν από το κάμα του Ιουλίου         που συ το θέλησες! Τι λοιπόν, τι άλλο, τι νέο μου μέλλεται;         Ιδού που εσύ μιλείς κι εγώ αληθεύω. Σφεντονάω την πέτρα και βρίσκει επάνω μου.         Ορυχεία βαθαίνω και τους ουρανούς εργάζομαι. Τα πουλιά κυνηγώ και στο βάρος τους χάνομαι.         Θεέ μου συ με θέλησες και να, στο ανταποδίδω. Τα στοιχεία που είσαι         ημέρες και νύχτες ήλιοι κι αστέρες, θύελλες και γαλήνη         ανατρέπω στην τάξη κι εναντίον τα βάζω του δικού μου θανάτου         που συ τον θέλησες! Ις΄         Ενωρίς εξύπνησα τις ηδονές ενωρίς τη λεύκα μου άναψα         με το χέρι μπροστά στη θάλασσα προχώρησα εκεί μόνος την έστησα:         Φύσηξες και με κύκλωσαν οι τρικυμίες ένα ένα μου πήρες τα πουλιά  -         Θεέ μου με φώναζες και πως να φύγω; Κοίταξα μες στο μέλλον τους μήνες και τα χρόνια         που ξανά θα γυρίσουνε χωρίς εμένα και δαγκώθηκα τόσο βαθιά         που αργά το αίμα μου ένιωσα ν' αναβλύζει ψηλά και να στάζει απ' το μέλλον μου.         Έσκαψα μες στο χώμα την ώρα που ήμουν ο ένοχος και τρέμοντας εσήκωσα το θύμα στα χέρια μου         και του μίλησα τόσο απαλά που αργά τα μάτια του άνοιξαν και σταλάξανε τη δροσιά         στο χώμα που ήμουν ο ένοχος. Έριξα το σκοτάδι στο κρεβάτι του έρωτα         με του κόσμου τα πράγματα στο νου μου γυμνά και το σπέρμα μου τίναξα τόσο μακριά         που αργά οι γυναίκες γύρισαν μες στον ήλιο και πόνεσαν και γεννήσανε πάλι τα ορατά.         Θεέ μου με φώναζες και πως να φύγω; Ενωρίς εξύπνησα τις ηδονές         ενωρίς τη λεύκα μου άναψα με το χέρι μπροστά στη θάλασσα προχώρησα         εκεί μόνος την έστησα: Φύσηξες και λαχτάρισαν τα σωθικά μου         ένα ένα μού γύρισαν τα πουλιά!
ια'
Θα καρώ Μοναχός *	των θαλερών πραγμάτων
Σεμνά θα υπηρετώ *	την τάξη των πουλιών
Στον όρθρο της Συκιάς *	από τις νύχτες θα 'ρχομαι
Κατάδροσος *	να φέρω στην ποδιά μου
Το κυανό *	το ρόδινο το μωβ
Και τις γενναίες του νερού *	ν' ανάβω
Σταγόνες *	ο γενναιότερος.
Εικονίσματα θα *	'χω τ' άχραντα κορίτσια
Ντυμένα στου πελά *	γους μόνο το λινό
Θα δέομαι να πά *	ρει της μυρτιάς το ένστικτο
Η αγνότη μου *	και τους μυώνες θηρίου
Το ποταπό *	το δύστροπο το αχνό
Στα σφριγηλά μου σωθικά *	να πνίξω
Για πάντα *	ο σφριγηλότερος.
Θα περάσουν καιροί *	πολλών ανομημάτων
Του κέρδους της τιμής *	των τύψεων του δαρμού
Λυσσώντας θα χιμάει *	ο Βουκεφάλας του αίματος
Τις άσπρες μου *	λαχτάρες να λαχτίσει
Την αντρειά *	τον ερωτά το φως
Και κραταιές όσφραίνοντάς *	τις να χλι-
Μιντρίσει *	ο κραταιότερος.
Αλλά τότε στις εξ *	των υψωμένων κρίνων
Που η κρίση μου θα κά *	νει ρήγμα του Καιρού
Η ενδέκατη εντολή *	θ' αναδυθεί απ' τα μάτια μου
Ή θα 'ναι αυτός *	ο κόσμος ή δε θα 'ναι
Ο Τοκετός *	η Θέωσις το Αεί
Που με τα δίκαια της ψυχής *	μου θα 'χω
Κηρύξει *	ο δικαιότερος

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΕΚΤΟ

ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΝ

Χρόνους πολλούς μετά την Αμαρτία που την είπανε Αρετή μέσα στις εκκλησίες και την ευλόγησαν. Λείψανα παλιών άστρων και γωνιές αραχνιασμένες τ' ουρανού σαρώνοντας η καταιγίδα που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου. Και των αρχαίων Κυβερνητών τα έργα
πληρώνοντας η Χτίσις, θα φρίξει. Ταραχή θα πέσει στον Άδη, και το σανίδωμα θα υποχωρήσει από την πίεση τη μεγάλη του ήλιου. Που πρώτα θα κρατήσει τις αχτίδες του, σημάδι ότι καιρός να λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση. Και μετά θα μιλήσει, να πει: εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;

-Βλέπω τα έθνη, άλλοτες αλαζονικά, παραδομένα στη σφήκα και στο ξινόχορτο.

-Βλέπω τα πελέκια στον αέρα σκίζοντας προτομές Αυτοκρατόρων και Στρατηγών.

-Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των δικών τους πτωμάτων.
-Βλέπω την αλληλουχία των κρυφών νοημάτων.

Χρόνους πολλούς μετά την Αμαρτία που την είπανε Αρετή μέσα στις εκκλησίες και την ευλόγησαν. Αλλά πριν, ιδού, θα γίνουν οι ωραίοι που ναρκισσεύτηκαν στις τριόδους Φίλιπποι και Ροβέρτοι. Θα φορέσουν ανάποδα το δαχτυλίδι τους, και με καρφί θα χτενίσουνε το μαλλί τους, και με νεκροκεφαλές θα στολίσουνε το στήθος τους, για να δελεάσουν τα γύναια. Και τα γύναια θα καταπλαγούν και θα στέρξουν. Για να έβγει αληθινός ο λόγος, ότι σιμά η μέρα όπου το κάλλος θα παραδοθεί στις μύγες της Αγοράς. Και θα αγαναχτήσει το κορμί της πόρνης μην έχοντας άλλο τι να ζηλέψει. Και θα γίνει κατήγορος η πόρνη σοφών και μεγιστάνων, το σπέρμα που υπηρέτησε πιστά, σε μαρτυρία φέρνοντας. Και θα τινάξει πάνουθέ της την κατάρα, κατά την Ανατολή το χέρι τεντώνοντας και φωνάζοντας: εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;
-Βλέπω τα χρώματα του Υμηττού στη βάση την ιερή του Νέου Αστικού μας Κώδικα.

-Βλέπω τη μικρή Μυρτώ, την πόρνη από τη Σίκινο, στημένη πέτρινο άγαλμα στην πλατεία της Αγοράς με τις Κρήνες και τα ορθάΛεοντάρια.

-Βλέπω τους έφηβους και βλέπω τα κορίτσια στην ετήσια Κλήρωση των Ζευγαριών.
-Βλέπω ψηλά, μες στους αιθέρες, το Ερεχθείο των Πουλιών.

Λείψανα παλιών άστρων και γωνιές αραχνιασμένες τ' ουρανού σαρώνοντας η καταιγίδα που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου. Αλλά πριν, ιδού, θα περάσουν γενεές το αλέτρι τους πάνω στη στέρφα γης. Και κρυφά θα μετρήσουν την ανθρώπινη πραμάτεια τους οι Κυβερνήτες,
κηρύσσοντας πολέμους. Όπου θα χορτασθούνε ο Χωροφύλακας και ο Στρατοδίκης. Αφήνοντας το χρυσάφι στους αφανείς, να εισπράξουν αυτοί τον μιστό της ύβρης και του μαρτυρίου. Και μεγάλα πλοία θ' ανεβάσουν σημαίες, εμβατήρια θα πάρουν τους δρόμους, οι εξώστες να ράνουν με άνθη τον Νικητή. Που θα ζει στην οσμή των πτωμάτων. Και του λάκκου σιμά του το στόμα, το σκοτάδι θ' ανοίγει στα μέτρα του, κράζοντας: εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;
-Βλέπω τους Στρατοδίκες να καίνε σαν κεριά, στο μεγάλο τραπέζι της Αναστάσεως.

-Βλέπω τους Χωροφυλάκους να προσφέρουν το αίμα τους, θυσία στην καθαρότητα των ουρανών.

-Βλέπω τη διαρκή επανάσταση φυτών και λουλουδιών.
-Βλέπω τις κανονιοφόρους του Έρωτα

.

Και των αρχαίων Κυβερνητών τα έργα πληρώνοντας η Χτίσις, θα φρίξει. Ταραχή θα πέσει στον Άδη, και το σανίδωμα θα υποχωρήσει από την πίεση τη μεγάλη του ήλιου. Αλλά πριν, ιδού, θα στενάξουν οι νέοι, και το αίμα τους αναίτια θα γεράσει. Κουρεμένοι κατάδικοι θα χτυπήσουν την καραβάνα τους πάνω στα κάγκελα. Και θα αδειάσουν όλα τα εργοστάσια, και μετά πάλι με την επίταξη θα γεμίσουν, για να βγάλουνε όνειρα συντηρημένα σε κουτιά μυριάδες, και χιλιάδων λογιών εμφιαλωμένη φύση. Και θα 'ρθουνε χρόνια χλωμά και αδύναμα μέσα στη γάζα. Και θα 'χει καθένας τα λίγα γραμμάρια της ευτυχίας. Και θα 'ναι τα πράγματα μέσα του κιόλας ωραία ερείπια. Τότε, μην έχοντας άλλη εξορία, που να θρηνήσει ο Ποιητής, την υγεία της καταιγίδας από τ' ανοιχτά στήθη του αδειάζοντας, θα γυρίσει για να σταθεί στα ωραία μέσα ερείπια. Και τον πρώτο λόγο του ο στερνός των ανθρώπων θα πει, ν' αψηλώσουν τα χόρτα, η γυναίκα στο πλάι του σαν αχτίδα του ήλιου να βγει. Και πάλι θα λατρέψει τη γυναίκα και θα την πλαγιάσει πάνου στα χόρτα καθώς που ετάχθη. Και θα λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση, και θα σπείρουνε γενεές στους αιώνες των αιώνων!

ιβ'
Ανοίγω το στόμα μου *	κι αναγαλλιάζει το πέλαγος
Και παίρνει τα λόγια μου *	στις σκοτεινές του σπηλιές
Και στις φώκιες τις μικρές *	τα ψιθυρίζει
Τις νύχτες που κλαιν *	των ανθρώπων τα βάσανα.
Χαράζω τις φλέβες μου *	και κοκκινίζουν τα όνειρα
Και τσέρκουλα γίνονται *	στις γειτονιές των παιδιών
Και σεντόνια στις κόπε *	λες που αγρυπνούνε
Κρυφά για ν' ακούν *	των ερώτων τα θαύματα
Ζαλίζει τ' αγιόκλημα *	και κατεβαίνω στον κήπο μου
Και θάβω τα πτώματα *	των μυστικών μου νεκρών
Και τον λώρο το χρυσό *	των προδομένων
Αστέρων τους κό *	βω να πέσουν στην άβυσσο.
Σκουριάζουν τα. σίδερα *	και τιμωρώ τον αιώνα τους
Εγώ που δοκίμασα *	τις μυριάδες αιχμές
Κι από γιούλια και ναρκί *	σσους το καινούριο
Μαχαίρι έτοιμα *	ζω που αρμόζει στους Ήρωες.
Γυμνώθω τα στήθη μου *	και ξαπολυούνται οι άνεμοι
Κι ερείπια σαρώνουνε *	και χαλασμένες ψυχές
Κι απ' τα νέφη τα πυκνά *	τής καθαρίζουν
Τη γη, να φάνουν *	τα Λιβάδια τα Πάντερπνα!

ΙΖ'         Σε χώρα μακρινή και αναμάρτητη τώρα πορεύομαι. Τώρα μ' ακολουθούν ανάλαφρα πλάσματα         με τους ιριδισμούς του πόλου στα μαλλιά και το πράο στο δέρμα χρυσάφισμα.         Μες στα χόρτα προβαίνω, με το γόνατο πλώρη κι η ανάσα μου διώχνει απ' την όψη της γης         τις στερνές τολύπες του ύπνου. Και τα δέντρα βαδίζουν στο πλάι μου, εναντίον του ανέμου.         Μεγάλα μυστήρια βλέπω και παράδοξα: Κρήνη την κρύπτη της Ελένης.         Τρίαινα με δελφίνι το σημάδι του Σταυρού. Πύλη λευκή το ανόσιο συρματόπλεγμα.         Όθε με δόξα θα περάσω. Τα λόγια που με πρόδωσαν και τα ραπίσματα έχοντας         γίνει μυρτιές και φοινικόκλαρα: Ωσαννά σημαίνοντας ο ερχόμενος!         Ηδονή καρπού βλέπω τη στέρηση. Ελαιώνες λοξούς με γαλάζιο ανάμεσα στα δάχτυλα         τους χρόνους της οργής πίσω απ' τα σίδερα. Και γιαλόν απέραντο, από μαγγανεία ωραίων ματιών βρεμένο         τον βυθό της Μαρίνας. Όπου αγνός θα περπατήσω.         Τα δάκρυα που με πρόδωσαν και οι ταπεινώσεις έχοντας γίνει πνοές και ανέσπερα πουλιά:         Ωσαννά σημαίνοντας ο ερχόμενος! Σε χώρα μακρινή και αναμάρτητη τώρα πορεύομαι. ΙΗ'         Σε χώρα μακρινή και αρυτίδωτη τώρα πορεύομαι. Τώρα μ' ακολουθούν κορίτσια κυανά         κι αλογάκια πέτρινα με τον τροχίσκο του ήλιου στο πλατύ μέτωπο.         Γενεές μυρτιάς μ' αναγνωρίζουν από τότε που έτρεμα στο τέμπλο του νερού         άγιος, άγιος, φωνάζοντας. Ο νικήσαντος τον Άδη και τον Έρωτα σώσαντας         αυτός ο Πρίγκιπας των Κρίνων είναι. Κι από κείνες πάλι τις πνοές της Κρήτης         μια στιγμή ζωγραφιζόμουν. Για να λάβει ο κρόκος από τους αιθέρες δίκαιο.         Στον ασβέστη τώρα τους αληθινούς μου Νόμους κλείνω κι εμπιστεύομαι.         Μακάριοι, λέγω, οι δυνατοί που αποκρυπτογραφούνε το Άσπιλο. Γι' αυτών τα δόντια η ρώγα που μεθά         στων ηφαιστείων το στήθος και στο κλήμα των παρθένων. Ιδού ας ακολουθήσουνε τα βήματα μου!         Σε χώρα μακρινή και αρυτίδωτη τώρα πορεύομαι. Τώρα το χέρι του Θανάτου         αυτό χαρίζει τη Ζωή και ο ύπνος δεν υπάρχει.         Χτυπά η καμπάνα του μεσημεριού κι αργά στις πέτρες τις πυρρές χαράζονται τα γράμματα:         ΝΥΝ και ΑΙΕΝ και ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ. Αιέν αιέν και νυν και νυν τα πουλιά κελαηδούν         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το τίμημα.

  

ΤΟ ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΝ       ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το φως και η πρώτη χαραγμένη στην πέτρα ευχή του ανθρώπου         η αλκή μες στο ζώο που οδηγεί τον ήλιο το φυτό που κελάηδησε και βγήκε η μέρα         Η στεριά που βουτά και υψώνει αυχένα ένα λίθινο άλογο που ιππεύει ο πόντος         οι μικρές κυανές φωνές μυριάδες η μεγάλη λευκή κεφαλή Ποσειδώνος         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το χέρι της Γοργόνας που κρατά το τρικάταρτο σαν να το σώζει         σαν να το κάνει τάμα στους ανέμους σαν να λέει να τ' αφήσει και πάλι όχι         Ο μικρός ερωδιός της εκκλησίας η εννιά το πρωί σαν περγαμόντο         ένα βότσαλο άπεφθο μέσα στο βάθος τ' ουρανού του γλαυκού φυτείες και στέγες         ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΟΡΕΣ ΑΝΕΜΟΙ που ιερουργούνε που σηκώνουν το πέλαγος σαν Θεοτόκο         που φυσούν και ανάβουνε τα πορτοκάλια που σφυρίζουν στα όρη κι έρχονται         Οι αγένειοι δόκιμοι της τρικυμίας οι δρομείς που διάνυσαν τα ουράνια μίλια         οι Ερμήδες με το μυτερό σκιάδι και του μαύρου καπνού το κηρύκειο         Ο Μαΐστρος, ο Λεβάντες, ο Γαρμπής ο Πουνέντες, ο Γραίγος, ο Σιρόκος         η Τραμουντάνα, η Όστρια         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το ξύλινο τραπέζι το κρασί το ξανθό με την κηλίδα του ήλιου         του νερού τα παιχνίδια στο ταβάνι στη γωνιά το φυλλόδεντρο που εφημερεύει         Οι λιθιές και τα κύματα χέρι με χέρι μια πατούσα που σύναξε σοφία στην άμμο         ένας τζίτζικας που έπεισε χιλιάδες άλλους η συνείδηση πάμφωτη σαν καλοκαίρι       ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το κάμα που κλωσάει στο γιοφύρι από κάτω τα ωραία κοτρόνια         τα σκατά των παιδιών με την πράσινη μύγα ένα πέλαγος βράζοντας και δίχως τέλος         Οι δεκάξι νομάτοι που τραβούν την τράτα ο ακάθιστος γλάρος ο αργοπλεύστης         οι φωνές οι αδέσποτες της ερημίας ενός ίσκιου το πέρασμα μέσα στον τοίχο        ΤΑ ΝΗΣΙΑ με το μίνιο και με το φούμο τα νησιά με το σπόνδυλο κάποιανου Δία         τα νησιά με τους έρημους ταρσανάδες τα νησιά με τα πόσιμα γαλάζια ηφαίστεια         Στο μελτέμι τα ορτσάροντας με κόντρα-φλόκο Στον γαρμπή τ' αρμενίζοντας πόντζα - λαμπάντα         έως όλο το μάκρος τους τ' αφρισμένα με λιτρίδια μαβιά και με ηλιοτρόπια         Η Σίφνος, η Αμοργός, η Αλόννησος η Θάσος, η Ιθάκη, η Σαντορίνη         η Κως, η Ίος, η Σίκινος         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ στο πέτρινο πεζούλι αντικρύ του πελάγους η Μυρτώ να στέκει         σαν ωραίο οκτώ ή σαν κανάτι με την ψάθα του ήλιου στο ένα χέρι         Το πορώδες και άσπρο μεσημέρι ένα πούπουλο ύπνου που ανεβαίνει         το σβησμένο χρυσάφι μες στους πυλώνες και το κόκκινο άλογο που δραπετεύει         Του κορμού του αρχαίου του δέντρου η Ήρα ο δαφνώνας ο απέραντος ο φωτοφάγος         ένα σπίτι σαν άγκυρα κάτω στο βάθος η Κυρα-Πηνελόπη με την ηλακάτη         Της αντίπερα όχθης των πουλιών ο βόσπορος ένα κίτρο απ' όπου ο ουρανός εχύθηκε         η γλαυκή ακοή μισή κάτω απ' το πέλαγος μακροσύσκιοι ψίθυροι νυμφών και σφένταμων         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ εορτάζοντας τη μνήμη των αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης         ένα θαύμα να καίει στους ουρανούς τ' αλώνια ιερείς και πουλιά να τραγουδούν το χαίρε:        ΧΑΙΡΕ η Καιομένη και χαίρε η Χλωρή Χαίρε η Αμεταμέλητη με το πρωραίο σπαθί         Χαίρε η που πατείς και τα σημάδια σβήνονται Χαίρε η που ξυπνάς και τα θαύματα γίνονται         Χαίρε του Παραδείσου των βυθών η Αγρία Χαίρε της ερημιάς των νησιών η Αγία         Χαίρε η Ονειροτόκος χαίρε η Πελαγινή Χαίρε η Αγκυροφόρος και η Πενταστέρινη         Χαίρε με τα λυτά μαλλιά η χρυσίζοντας τον άνεμο Χαίρε με την ωραία λαλιά η δαμάζοντας τον δαίμονα         Χαίρε που καταρτίζεις τα Μηναία των Κήπων Χαίρε που αρμόζεις τη ζώνη του Οφιούχου         Χαίρε η ακριβοσπάθιστη και σεμνή Χαίρε η προφητικιά και δαιδαλική         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το χώμα που ανεβάζει μιαν οσμή κεραυνού σαν από θειάφι         του βουνού ο πυθμένας όπου θάλλουν οι νεκροί άνθη της αύριον         Ο χωρίς δισταγμούς ένστικτος νόμος ο σφυγμός ο ταχύς παίκτης του βίου         ο αιμάτινος θρόμβος ο σωσίας του ήλιου κι ο κισσός ο άλτης των χειμώνων        ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το ρόπτρο - σκαραβαίος το παράτολμο δόντι μες στο ψύχος του ήλιου         ο Απρίλης που ένιωσε ν' αλλάζει φύλο της πηγής το μπουμπούκι ότι που ανοίγει         Το χειράμαξο γέρνοντας με το 'να πλάι μια χρυσόμυγα που άναψε φωτιά στο μέλλον         του νερού η αόρατη αορτή που πάλλει και γι' αυτό ζωντανή κρατά η γαρδένια         τα λουλούδια τα οικόσιτα της Νοσταλγίας τα λουλούδια τα νήπια της βροχής που τρέμουν         τα μικρά και τετράποδα στο μονοπάτι τ' αψηλά στους ήλιους και τα ρεμβοκίνητα         Τα σεμνά με την κόκκινη αρρεβώνα τα κομπάζοντας έφιππα μες στους λειμώνες         τα σε καθαρό ουρανό εργασμένα τα στοχαστικά και τα χιμαιροποίκιλτα         Το Κρίνο, το Τριαντάφυλλο, το Γιασεμί ο Μενεξές, η Πασχαλιά, ο Υάκινθος         το Γιούλι, το Ζαμπάκι, το Αστρολούλουδο         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το σύννεφο στη χλόη στον βρεμένο αστράγαλο το φρτ της σαύρας         το βαθύ της Μνησαρέτης βλέμμα που δεν είναι αρνιού και άφεση δίνει         Της καμπάνας ο άνεμος ο χρυσεγέρτης ο ιππέας που πάει ν' αναληφτεί στη δύση         και ο άλλος ιππέας ο νοητός που πάει της φθοράς τον καιρό ν' ανασκολοπίσει         Μιας νυχτός Ιουνίου η νηνεμία γιασεμιά και φουστάνια στο περιβόλι         το ζωάκι των άστρων που ανεβαίνει της χαράς η στιγμή λίγο πριν κλάψει         Ένας κόμπος ψυχής κι ούτε πια λέξη σαν παράθυρο άδειο η Αρετούσα         και ο έρωτας έλθοντ' εξ οράνω πορφυρίαν περθέμενον χλάμυν         ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ  η πόα της ουτοπίας τα κορίτσια οι παραπλανημένες Πλειάδες         τα κορίτσια τ' Αγγεία των Μυστηρίων τα γεμάτα ως πάνω και τ' απύθμενα         Τα στυφά στο σκοτάδι και όμως θαύμα τα γραμμένα στο φως και όμως μαυρίλα         τα στραμμένα επάνω τους όπως οι φάροι τα ηλιοβόρα και τα σεληνοβάμονα         Η Έρση, η Μυρτώ, η Μαρίνα η Ελένη, η Ρωξάνη, η Φωτεινή         η Άννα, η Αλεξάνδρα, η Κύνθια         Των ψιθύρων η επώαση μες στα κοχύλια μια χαμένη σαν όνειρο: η Αριγνώτα         ένα φως μακρινό που λέει: κοιμήσου σαστισμένα φιλιά σαν πλήθος δέντρα         Το λιγάκι πουκάμισο που τρώει ο αέρας το χνουδάκι το χλόινο πάνω στην κνήμη         του αιδοίου το μενεξεδένιο αλάτι και το κρύο νερό της Πανσελήνου         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το μακρινό τραγούδι ο μυχός της Ελένης με το κυματάκι         τα φραγκόσυκα φέγγοντας μες στη μασχάλη ερειπιώνες του μέλλοντος και της αράχνης         Τα νυχτέρια τ' ατέλειωτα μέσα στα σπλάχνα το ρολόι το άυπνο που δε φελάει         ένα μαύρο κρεβάτι που όλο πλέει στα τραχιά τα παράλια του Γαλαξία         ΤΑ ΚΑΡΑΒΙΑ τα όρθια με το μαύρο πόδι τα καράβια οι αίγες των Υπερβορείων         τα καράβια οι πεσσοί του Πολικού και του Ύπνου τα καράβια οι Νικοθόες κι οι Εύαδνες         Τα γεμάτα βοριάδες και φουντούκι του Όρους τα μυρίζοντας μούργα και χαρούπι αρχαίο         τα γραμμένα στη μάσκα τους καθώς οι Αγίοι τα την ίδια στιγμή λοξά και ακίνητα         Η Αγγέλικα, ο Πολικός, οι Τρεις Ιεράρχαι Ο Ατρόμητος, η Αλκυών, η Ναυκρατούσα         το Μαράκι, το Έχει ο Θεός, η Ευαγγελίστρια         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το κύμα που αγριεύει και σηκώνεται πέντε οργιές επάνω         τα χυμένα μαλλιά στο όρνεο που γυρίζει και χτυπιέται στα τζάμια με την καταιγίδα         Η Μαρίνα καθώς προτού να υπάρξει με του σκύλου το καύκαλο και τα δαιμόνια         η Μαρίνα το κέρας της Σελήνης η Μαρίνα ο χαλασμός του κόσμου         Τα μουράγια ξεσκέπαστα στη σοροκάδα ο παπάς των νεφών που αλλάζει γνώμη         τα καημένα τα σπίτια που το ένα στο άλλο ακουμπούνε γλυκά και αποκοιμιούνται         Της μικρής βροχής το λυπημένο πρόσωπο η παρθένα ελιά το λόφο ανηφορίζοντας         ούτε μια φωνή στα κουρασμένα σύννεφα της πολίχνης το σαλιγκαράκι που έσπασε         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ ο πικρός και ο μόνος ο από πριν χαμένος εσύ να 'σαι         Ποιητής που δουλεύει το μαχαίρι στο ανεξίτηλο τρίτο του χέρι:         ΟΤΙ ΑΥΤΟΣ ο Θάνατος και αυτός η Ζωή Αυτός το Απρόβλεπτο και αυτός οι Θεσμοί         Αυτός η ευθεία του φυτού η το σώμα τέμνοντας Αυτός η εστία του φακού η το πνεύμα καίγοντας         Αυτός η δίψα η μετά την κρήνη Αυτός ο πόλεμος ο μετά την ειρήνη         Αυτός ο θεωρός των κυμάτων ο Ίων Αυτός ο Πυγμαλίων πυρός και τεράτων         Αυτός η θρυαλλίδα που από τα χείλη ανάβει Αυτός η αόρατη σήραγγα που υπερκερά τον Άδη         Αυτός ο Ληστής της ηδονής που δε σταυρώνεται Αυτός ο Όφις που με τον Στάχυ ενώνεται         Αυτός το σκότος και αυτός η όμορφη αφροσύνη Αυτός των όμβρων του φωτός η εαροσύνη         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το γύρισμα του λύκου στο ρύγχος του ανθρώπου και αυτό στου αγγέλου         τα εννέα σκαλιά που ανέβηκε ο Πλωτίνος το χάσμα του σεισμού που εγιόμισε άνθη         Το λιγάκι που αγγίζοντας αφήνει ο γλάρος και φωτίζει τα βότσαλα σαν αθωότης         η γραμμή που χαράζεται μες στην ψυχή σου και το πένθος μηνά του Παραδείσου         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το πριν της οπτασίας αχερούσιο σάλπισμα και πύρινη ώχρα         το καιούμενο ποίημα και ηχείο θανάτου οι δορύαιχμες λέξεις και αυτοκτόνες         Το ενδόμυχο φως που ασπρογαλιάζει κατ' εικόνα και ομοίωση του απείρου         τα χωρίς εκμαγείο βουνά που βγάζουν απαράλλαχτες όψεις του αιωνίου         ΤΑ ΒΟΥΝΑ με την οίηση των ερειπίων τα βουνά τα βαρύθυμα τα μαστοφόρα         τα βουνά τα σαν ύφαλα μιας οπτασίας τα κλεισμένα ολούθε και τα σαραντάπορα         Τα γεμάτα ψιλόβροχο σαν μοναστήρια τα χωμένα στο πούσι των προβάτων         τα ήρεμα πηγαίνοντας καθώς βουκόλοι με το μαύρο ζιμπούνι και με το πανωμάντιλο         Η Πίνδος, η Ροδόπη, ο Παρνασσός ο Όλυμπος, ο Τυμφρηστός, ο Ταΰγετος         η Δίρφυς, ο Άθως, ο Αίνος        ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το διάσελο που ανοίγει αιωνίου γαλάζιου οδό στα νέφη         μια φωνή που παράπεσε μες στην κοιλάδα μια ηχώ που σαν βάλσαμο την ήπιε η μέρα         Των βοδιών η προσπάθεια που σέρνουν τους βαριούς ελαιώνες προς τη δύση         ο καπνός ο ατάραχος που πάει των ανθρώπων τα έργα να διαλύσει         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το πέρασμα του λύχνου το γεμάτο χαλάσματα και μαύρους ίσκιους         η σελίδα που γράφτηκε κάτω απ' το χώμα το τραγούδι που είπε η Λυγερή στον Άδη         Τα ξυλόγλυπτα τέρατα πάνω στο τέμπλο οι αρχαίες οι λεύκες οι ιχθυοφόρες         οι εράσμιες Κόρες με το πέτρινο χέρι ο λαιμός της Ελένης ωσάν παραλία         Τ'ΑΣΤΕΡΟΕΝΤΑ δέντρα με την ευδοκία η παρασημαντική ενός άλλου κόσμου         η παλιά δοξασία ότι πάντα υπάρχει το πολύ σιμά και όμως αόρατο         Η σκιά που τα γέρνει με το πλάι στο χώμα ένα κάτι του κίτρινου στη θύμηση τους         η αρχαία τους όρχηση πάνω απ' τους τάφους η σοφία τους η αδιατίμητη         Η Ελιά, η Ροδιά, η Ροδακινιά το Πεύκο, η Λεύκα, ο Πλάτανος         η Δρυς, η Οξιά, το Κυπαρίσσι         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το αναίτιο δάκρυ ανατέλλοντας αργά στα ωραία μάτια         των παιδιών που κρατιούνται χέρι χέρι των παιδιών που κοιτάζουνται και δε μιλιούνται         Των ερώτων το τραύλισμα πάνω στα βράχια ένας φάρος που εκτόνωσεν αιώνων θλίψη         το τριζόνι το επίμονο καθώς η τύψη και το μάλλινο έρημο μέσα στ' αγιάζι         Ο στυφός μες στα δόντια επίορκος δυόσμος δύο χείλη που αδύνατο να στέρξουν - και όμως         το «αντίο» στα τσίνορα που λίγο λάμπει και μετά ο για πάντοτε θολός κόσμος         Το αργό και βαρύ των καταιγίδων όργανο στην καταστραμμένη του φωνή ο Ηράκλειτος         των φονιάδων η άλλη πλευρά η αθέατη το μικρό «γιατί» που έμεινε αναπάντητο         ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ  το χέρι που επιστρέφει από φόνο φριχτόν και τώρα ξέρει         ποιος αλήθεια ο κόσμος που υπερέχει ποιο το «νυν» και ποιο το «αιέν» του κόσμου:        ΝΥΝ το αγρίμι της μυρτιάς Νυν η κραυγή του Μάη ΑΙΕΝ η άκρα συνείδηση Αιέν η πλησιφάη         Νυν νυν η παραίσθηση και του ύπνου η μιμική Αιέν αιέν ο λόγος και η Τρόπις η αστρική         Νυν των λεπιδοπτέρων το νέφος το κινούμενο Αιέν των μυστηρίων το φως το περιιπτάμενο         Νυν το περίβλημα της Γης και η Εξουσία Αιέν η βρώση της Ψυχής και η πεμπτουσία         Νυν της Σελήνης το μελάγχρωμα το ανίατο Αιέν το χρυσοκύανο του Γαλαξία σελάγισμα         Νυν των λαών το αμάλγαμα και ο μαύρος Αριθμός Αιέν της Δίκης το άγαλμα και ο μέγας Οφθαλμός         Νυν η ταπείνωση των Θεών Νυν η σποδός του Άνθρωπου Νυν Νυν το μηδέν         και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!

 

                            ΕΤΣΙ ΣΥΧΝΑ ΟΤΑΝ ΜΙΛΩ ΠΑ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
                           ΜΠΕΡΔΕΥΕΤΑΙ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΝΑ
                     ΜΕΓΑΛΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΚΑΤΑΚΟΚΚΙΝΟ.
                 ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΒΟΛΕΤΟ ΝΑ ΣΩΠΑΣΩ

                                           Ι

Δεν ξέρω πια τη νύχτα φοβερή ανωνυμία θανάτου
Στον μυχό της ψυχής μου αράζει στόλος άστρων.
Έσπερε φρουρέ για να λάμπεις πλάι στο ουρανί
Αεράκι ενός νησιού που με ονειρεύεται
Ν' αναγγέλλω την αυγή από τα ψηλά του βράχια
Τα δυο μάτια μου αγκαλιά σε πλέουνε με το άστρο
Της σωστής μου καρδιάς: Δεν ξέρω πια τη νύχτα.

Δεν ξέρω πια τα ονόματα ενός κόσμου που μ' αρνιέται
Καθαρά διαβάζω τα όστρακα τα φύλλα τ' άστρα
Η έχτρα μου είναι περιττή στους δρόμους τ' ουρανού
Εξόν κι αν είναι τ' όνειρο που με ξανακοιτάζει
Με δάκρυα να διαβαίνω της αθανασίας τη θάλασσα
Έσπερε κάτω απ' την καμπύλη της χρυσής φωτιάς σου
Τη νύχτα που είναι μόνο νύχτα δεν την ξέρω πια.

                                         II

                                       ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Πάει καιρός που ακούστηκεν η τελευταία βροχή
Πάνω από τα μυρμήγκια και τις σαύρες
Τώρα ο ουρανός καίει απέραντος
Τα φρούτα βάφουνε το στόμα τους
Της γης οι πόροι ανοίγουνται σιγά σιγά
Και πλάι απ' το νερό που στάζει συλλαβίζοντας
Ένα πελώριο φυτό κοιτάει κατάματα τον ήλιο!

Ποιος είναι αυτός που κείτεται στις πάνω αμμουδιές
Ανάσκελα φουμέρνοντας ασημοκαπνισμένα ελιόφυλλα
Τα τζιτζίκια ζεσταίνονται στ' αυτιά του
Τα μυρμήγκια δουλεύουνε στο στήθος του
Σαύρες γλιστρούν στη χλόη της μασχάλης
Κι από τα φύκια των ποδιών του αλαφροπερνά ένα κύμα

Σταλμένο απ' τη μικρή σειρήνα που τραγούδησε:

Ω σώμα του καλοκαιριού γυμνό καμένο
Φαγωμένο από το λάδι κι από το αλάτι
Σώμα του βράχου και ρίγος της καρδιάς
Μεγάλο ανέμισμα της κόμης λυγαριάς
Άχνα βασιλικού πάνω από το σγουρό εφηβαίο
Γεμάτο αστράκια και πευκοβελόνες
Σώμα βαθύ πλεούμενο της μέρας!

Έρχονται σιγανές βροχές ραγδαία χαλάζια
Περνάν δαρμένες οι στεριές στα νύχια του χιονιά
Που μελανιάζει στα βαθιά μ' αγριεμένα κύματα
Βουτάνε οι λόφοι στα πηχτά μαστάρια των νεφών

Όμως και πίσω απ' όλα αυτά χαμογελάς ανέγνοια
Και ξαναβρίσκεις την αθάνατη ώρα σου

Όπως στις αμμουδιές σε ξαναβρίσκει ο ήλιος

Όπως μες στη γυμνή σου υγεία ο ουρανός.

                                         III

Μέρα στιλπνή αχιβάδα της φωνής που μ' έπλασες
Γυμνόν να περπατώ στις καθημερινές μου Κυριακές

Ανάμεσ' από των γιαλών τα καλωσόρισες
Φύσα τον πρωτογνώριστο άνεμο

Άπλωσε μια πρασιά στοργής
Για να κυλήσει ο ήλιος το κεφάλι του
Ν' ανάψει με τα χείλια του τις παπαρούνες
Τις παπαρούνες που θα δρέψουν οι περήφανοι άνθρωποι
Για να μην είναι άλλο σημάδι στο γυμνό τους στήθος

Από το αίμα της αψηφισιάς που ξέγραψε τη θλίψη
Φτάνοντας ως τη μνήμη της ελευθερίας.

Είπα τον έρωτα την υγεία του ρόδου την αχτίδα

Που μονάχη ολόισα βρίσκει την καρδιά

Την Ελλάδα που με σιγουριά πατάει στη θάλασσα

Την Ελλάδα που με ταξιδεύει πάντοτε

Σε γυμνά χιονόδοξα βουνά.

Δίνω το χέρι στη δικαιοσύνη

Διάφανη κρήνη κορυφαία πηγή

Ο ουρανός μου είναι βαθύς κι ανάλλαχτος

Ό,τι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα

Ό,τι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα.

                                        IV

Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Διαβάζοντας τα μάρμαρα
Δρασκελίζοντας αμπέλια θάλασσες
Σημαδεύοντας με το καμάκι
Ένα τάμα ψάρι που γλιστρά

Βρήκα τα φύλλα που ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει
Τη ζωντανή στεριά που ο πόθος χαίρεται
Ν' ανοίγει.

Πίνω νερό κόβω καρπό
Χώνω το χέρι μου στις φυλλωσιές του ανέμου
Οι λεμονιές αρδεύουνε τη γύρη της καλοκαιριάς
Τα πράσινα πουλιά σκίζουν τα όνειρά μου
Φεύγω με μια ματιά

Ματιά πλατιά όπου ο κόσμος ξαναγίνεται
Όμορφος από την αρχή στα μέτρα της καρδιάς.

  

                                           V  

Ποιο μπουμπούκι ακόμη ανέραστο απειλεί τη μέλισσα
Ο άνεμος βρίσκει μια παρέα φυλλώματα κυματιστά

Η στεριά σκαμπανεβάζει

Στον αφρό των χόρτων οι μουριές ανοίγουν τα πανιά

Το τελευταίο ταξίδι μοιάζει με το πρώτο πρώτο.

Ω να σπάσουν οι πέτρες να λυγίσουνε τα θυμωμένα σίδερα
Ο αφρός να φτάσει ως την καρδιά ζαλίζοντας τα θεριεμένα μάτια
Η θύμηση να γίνει ένα κλαδάκι δυόσμου αμάραντο
Κι από τη ρίζα του να ορμήσουν άνεμοι γιορτής
Εκεί να γείρουμε το μέτωπο
Τ' αστραφτερά μας πράγματα να 'ναι κοντά
Στην πρώτη απλοχεριά του πόθου
Η κάθε γλώσσα να μιλεί την καλοσύνη της ημέρας
Ήμερα να χτυπάει στις φλέβες ο παλμός της γης.

                                           VI

Χτυπήσανε τη μέρα σε καλή μεριά

Ξύπνησε το νερό μέσα στο χώμα

Κρύα φωνή νεογέννητη

Που σμίγει από μακριά τη γειτονιά των βρύων.

Με χάδι από λιοτρόπι δε φοβάται
Το περιβόλι μήπως βγει στην άβυσσο
Χέρι με χέρι παν οι ερωτευμένοι
Όταν χτυπάνε οι καμπάνες του ήλιου.

Υγεία ηχώ φοράδα
Πέταλο και φτερό πλαγίας
Σύννεφο και χορτάρι αθέριστο
Γλαυκές οργιές ανέμου.

Λοξά τ' ανήλικα πουλιά
Παν να σημάνουν άνοιξη στα σύννεφα
Κι όσα η χαρά ποτές δεν ονομάτισε
Τώρα διψούν την ευτυχία του κόσμου.

Δίψα του κόσμου η αντρική στολή σου πάει
Θα πας να βρεις τη θηλυκή σου κοίτη
Αναποδογυρίζοντας ένα λιβάδι
Έναστρο που του φύγαν οι ανεμώνες.

                                      VII

Κάτω στης μαργαρίτας το αλωνάκι

Στήσαν χορό τρελό τα μελισσόπουλα

Ιδρώνει ο ήλιος τρέμει το νερό

Φωτιάς σουσάμια σιγοπέφτουνε

Στάχυα ψηλά λυγίζουνε τον μελαψό ουρανό.

Με χείλια μπρούντζινα κορμιά γυμνά
Τσουρουφλισμένα στο τσακμάκι του οίστρου
Εε! εε! Τραντάζοντας διαβαίνουν οι αμαξάδες
Στο λάδι της κατηφοριάς τ' αλόγατα βουλιάζουν
Τ' αλόγατα ονειρεύονται

Μια πολιτεία δροσερή με γούρνες μαρμαρένιες
Ένα τριφύλλι σύννεφο έτοιμο να χυθεί
Στους λόφους των λιγνών δέντρων που ζεματάν τ' αυτιά τους
Στα ντέφια των μεγάλων κάμπων που χοροπηδάν τις καβαλίνες τους.

Πέρα μες στα χρυσά νταριά κοιμούνται αγοροκόριτσα
Ο ύπνος τους μυρίζει πυρκαγιά
Στα δόντια τους ο ήλιος σπαρταράει
Απ' τη μασχάλη τους γλυκά στάζει το μοσχοκάρυδο
Κι η άχνα πιωμένη με βαριές χτυπιές παραπατά
Στην αζαλιά στην έλισσα και στη μοσκοϊτιά!

                                        VIII

Έζησα τ' όνομα το αγαπημένο
Στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς

Στον ρόχθο της ισόβιας θάλασσας.

Εκείνοι που με λιθοβόλησαν δεν ζούνε πια
Με τις πέτρες τους έχτισα μια κρήνη
Στο κατώφλι της έρχονται χλωρά κορίτσια
Τα χείλια τους κατάγονται από την αυγή
Τα μαλλιά τους ξετυλίγονται βαθιά στο μέλλον.

Έρχονται χελιδόνια τα μωρά του ανέμου
Πίνουν πετούν να πάει μπροστά η ζωή
Το φόβητρο του ονείρου γίνεται όνειρο
Η οδύνη στρίβει το καλό ακρωτήρι
Καμιά φωνή δεν πάει χαμένη στους κόρφους τ' ουρανού.

Ω αμάραντο πέλαγο τι ψιθυρίζεις πες μου

Από νωρίς είμαι στο πρωινό σου στόμα
Στην κορυφήν όπου προβάλλ' η αγάπη σου
Βλέπω τη θέληση της νύχτας να ξεχύνει τ' άστρα
Τη θέληση της μέρας να κορφολογάει τη γη.

Σπέρνω στους κάμπους της ζωής χίλια μπλαβάκια
Χίλια παιδιά μέσα στο τίμιο αγέρι
Ωραία γερά παιδιά που αχνίζουν καλοσύνη
Και ξέρουν ν' ατενίζουν τους βαθιούς ορίζοντες
Όταν η μουσική ανεβάζει τα νησιά.
Χάραξα τ' όνομα το αγαπημένο
Στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς
Στον ρόχθο της ισόβιας θάλασσας.

                                 ΙΧ

Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα
Βαθύ γαρίφαλο ακρωτήρι
Το χέρι σου έφευγε με το νερό

Να στρώσει νυφικό το πέλαγος
Το χέρι σου άνοιγε τον ουρανό.

Άγγελοι μ' έντεκα σπαθιά
Πλέανε πλάι στ' όνομά σου
Σκίζοντας τ' ανθισμένα κύματα
Κάτω μπατέρναν τα λευκά πανιά

Σ' απανωτές σπιλιάδες γραίγου.

Μ' άσπρα τριανταφυλλαγκάθια
Έραβες φιόγκους προσμονής

Για τα μαλλιά των λόφων της αγάπης σου
Έλεγες: Η χτενίστρα του φωτός

Είναι πηγή στη γη που διασκεδάζει.

Κλέφτρα σαΐτα σκάνταλο του γέλιου
Ω εγγονούλα της γρια-λιακάδας

Μέσ' απ' τα δέντρα πείραζες τις ρίζες
Άνοιγες τα χωνάκια του νερού

Ραβδίζοντας της λησμονιάς τα τζίτζιφα.

Ή πάλι νύχτα μ' άσωτα βιολιά
Μέσα στους μισοχαλασμένους μύλους
Κρυφομιλούσες με μια μάγισσα
Στους κόρφους σου έκρυβες μια χάρη
Που ήταν το ίδιο το φεγγάρι.

Φεγγάρι εδώ φεγγάρι εκεί
Αίνιγμα διαβασμένο από τη θάλασσα
Για το δικό σου το χατίρι
Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα
Βαθύ γαρίφαλο ακρωτήρι.

                                       Χ

Παιδί με το γρατσουνισμένο γόνατο
Κουρεμένο κεφάλι όνειρο ακούρευτο
Ποδιά με σταυρωμένες άγκυρες
Μπράτσο του πεύκου γλώσσα του ψαριού
Αδερφάκι του σύννεφου!

Κοντά σου είδες ν' ασπρίζει ένα βρεμένο βότσαλο
Άκουσες να σφυρίζει ένα καλάμι
Τα πιο γυμνά τοπία που γνώρισες
Τα πιο χρωματιστά

Βαθιά-βαθιά ο αστείος περίπατος του σπάρου
Ψηλά-ψηλά της εκκλησίτσας το καπέλο
Και πέρα-πέρα ένα βαπόρι με φουγάρα κόκκινα.

Είδες το κύμα των φυτών όπου έπαιρνεν η πάχνη

Το πρωινό λουτρό της το φύλλο της φραγκοσυκιάς

Το γεφυράκι στη στροφή του δρόμου
Αλλά και τ' αγριοχαμόγελο

Σε μεγάλους χτύπους δέντρων

Σε μεγάλα λιοστάσια παντρειάς
Εκεί που στάζουν από τα ζουμπούλια δάκρυα
Εκεί που ανοίγει ο αχινός τους γρίφους του νερού
Εκεί που τ' άστρα προμηνούν τη θύελλα.

Παιδί με το γρατσουνισμένο γόνατο
Χαϊμαλί τρελό σαγόνι πεισματάρικο
Παντελονάκι αέρινο
Στήθος του βράχου κρίνο του νερού
Μορτάκι του άσπρου σύννεφου!

                                    XI

                             ΝΑΥΤΑΚΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΙΟΥ

Με όρτσα ψυχή με άρμη στα χείλια
Με ναυτικά και με σαντάλια κόκκινα
Σκαλώνει μες στα σύννεφα
Πατάει τα φύκια τ' ουρανού.
Η αυγή σφυρίζει στην κοχύλα της
Μια πλώρη έρχεται αφρίζοντας
Άγγελοι! Σία τα κουπιά
Ν' αράξει εδώ η Ευαγγελίστρια!

Κάτω στη γη πως καμαρώνει το αρχοντολόι του περβολιού!
Όταν γυρίζει ο αλάδανος το αχτένιστο κεφάλι του
Οι χαβούζες ξεχειλίζουνε
Κι η Ευαγγελίστρια μπαίνει

Γυμνή σταλάζοντας αφρούς με αστερία στο μέτωπο
Με αγέρι μοσχοκάρφης στα λυτά μαλλιά
Κι ένα καβούρι που τρικλίζει ακόμη στον ηλιοκαμένον ώμο της!

 -Νονά των άσπρων μου πουλιών
Γοργόνα Ευαγγελίστρα μου!

Τι μπάλες θαλασσιά γαρούφαλα ρίχνουν στο μόλο τα κανόνια σου
Πόσες αρμάδες κοχυλιών βουλιάζουνε οι φωτιές σου
Και πως λυγάς τις φοινικιές όταν τρελαίνεται ο γαρμπής
Και σούρνει άμμους και βότσαλα!

Περνάν οι ελπίδες μες στα μάτια της
Με βάρκες από σουπιοκόκαλο
Στα τρία δελφίνια που χοροπηδούν
Πίσω της φλοκωτές παντιέρες ανεμίζουνε!
-Αχ με τι βιόλες με τι πασχαλιές
Θα κάρφωνα έλεος μιαν ευχή στα στήθια σου
Να όριζες άλλο ριζικό μου εμένα!

Δεν την αντέχω τη στεριά

Δε με βαστάνε οι νεραντζιές

Δώσε να πάω για τ' ανοιχτά με μπαλωθιές και σήμαντρα!

Γρήγορα Παναγιά μου γρήγορα

Κιόλας ακούω τραχιά φωνή ψηλά πάνω απ' τις ντάπιες

Χτυπάει χτυπάει στις χάλκινες αμπάρες

Χτυπάει χτυπάει κι αντρειεύεται

Στράφτουν σαν ήλιοι τα τσαπράζια της
Αχ και προστάζει -δεν ακούς;-
Αχ και προστάζει: η Μπουμπουλίνα!

Κι η Παναγία χαίρεται η Παναγία χαμογελά
Το πέλαγο έτσι που κυλάει βαθιά πόσο της μοιάζει!
-Ναι βρε κεφάλι αγύριστο
Ναι βρε ναυτάκι του περιβολιού
Στον ύπνο σου προσμένουν τρία τρικάταρτα!

Τώρα με ψάθα γυριστή και με σαντάλια κόκκινα

Μ' ένα σουγιά στο χέρι

Πάει το ναυτάκι του περιβολιού

Κόβει τα κίτρινα σκοινιά

Λασκάρει τ' άσπρα σύννεφα

Η αυγή σφυρίζει στην κοχύλα της

Μπαρούτι σκάει στα όνειρα

Λαμπρή στα φύκια τ' ουρανού!

                                  XII

Μισοβουλιαγμένες βάρκες
Ξύλα που πρήζουνται με απόλαυση
Άνεμοι ξυπόλυτοι άνεμοι
Στα σοκάκια που κουφάθηκαν
Πέτρινοι κατήφοροι

Ο μουγκός ο τρελός
Η μισοχτισμένη ελπίδα.

Μεγάλα νέα καμπάνες

Στις αυλές άσπρες μπουγάδες

Στις παραλίες οι σκελετοί

Μπογιές κατράμι νέφτι
Ετοιμασίες της Παναγίας

Που για να γιορτάσει ελπίζει
Άσπρα πανιά και γαλανές σημαιούλες.

Κι εσύ στα πάνω περιβόλια

Κτήνος της αγριαχλαδιάς

Λιγνό άγουρο αγόρι

Ο ήλιος ανάμεσα στα σκέλια σου

Να παίρνει μυρωδιά

Κι η κοπελίτσα στην αντικρινή στεριά

Να σιγοκαίγεται απ' τις ορτανσίες.

                                   XIII

Αυτός ο αγέρας που χαζεύει μες στις κυδωνιές
Το ζουζούνι αυτό που πιπιλάει τα κλήματα
Η πέτρα που ο σκορπιός φοράει κατάσαρκα
Κι αυτές οι θημωνιές μέσα στ' αλώνια
Που καμώνουνται τον γίγα σε μωρά παιδιά ξυπόλυτα.

Οι ζωγραφιές του ανάστα ο Θεός
Στον τοίχο που έξυσαν τα πεύκα με τα δάχτυλα τους
Ο ασβέστης που βαστάει στη ράχη του τα μεσημέρια
Και τα τζιτζίκια τα τζιτζίκια μες στ' αυτιά των δέντρων.

Μεγάλο καλοκαίρι από κιμωλία
Μεγάλο καλοκαίρι από φελλό

Τα κόκκινα πανιά λοξά στα σαγανάκια

Στον πάτο ζώα κατάξανθα σφουγγάρια

Των βράχων φυσαρμόνικες

Πέρκες από τις δαχτυλιές ακόμη του κακού ψαρά

Ξέρες περήφανες στις πετονιές του ήλιου.

Ένα και δυο: τη μοίρα μας δεν θα την πει κανένας
Ένα και δυο: τη μοίρα του ήλιου θα την πούμ' εμείς.

                                      XIV 

Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα
Με τις γυναίκες τους ήλιους τα σκυλιά μας
Παίξαμε τραγουδήσαμε ήπιαμε νερό
Φρέσκο καθώς ξεπήδαγε από τους αιώνες.

Το απομεσήμερο για μια στιγμή καθίσαμε
Και κοιταχτήκαμε βαθιά μέσα στα μάτια.
Μια πεταλούδα πέταξε απ' τα στήθια μας

Ήτανε πιο λευκή

απ' το μικρό λευκό κλαδί της άκρης των ονείρων μας

Ξέραμε πως δεν ήταν να σβηστεί ποτές

Πως δε θυμότανε καθόλου τι σκουλήκια έσερνε.

Το βράδυ ανάψαμε φωτιά

Και τραγουδούσαμε γύρω τριγύρω:

Φωτιά ωραία φωτιά μη λυπηθείς τα κούτσουρα
Φωτιά ωραία φωτιά μη φτάσεις ως τη στάχτη
Φωτιά ωραία φωτιά καίγε μας, λέγε μας τη ζωή.

Εμείς τη λέμε τη ζωή την πιάνουμε απ' τα χέρια
Κοιτάζουμε τα μάτια της που μας ξανακοιτάζουν

Κι αν είναι αυτό που μας μεθάει μαγνήτης το γνωρίζουμε
Κι αν είναι αυτό που μας πονάει κακό το 'χουμε νιώσει
Εμείς τη λέμε τη ζωή πηγαίνουμε μπροστά
Και χαιρετούμε τα πουλιά της που μισεύουνε

Είμαστε από καλή γενιά.

                                        XV

Χύσε φωτιά στο λάδι
Και φωτιά στο στήθος

Δεν είναι φρόνιμη γωνιά η παλαίστρα της ψυχής
Η τύχη παίρνει ένα παράξενο ύφος ηλιομάντισσας
Χορεύει για την άνοιξη

Κι η ζάλη του Μαγιού στης φουσκοθαλασσιάς τα χαμομήλια
Σκίζει το χρόνο ανοίγει διάπλατα τα φύλλα των δρυμών
Τόσο που η καρδιά του επαίτη σφίγγεται
Τα ρόδα του πετούν αγκάθια για τους χορτασμένους
Τα ρόδα του μυρίζουν αιωνιότητα
Τα ρόδα του κρύβουνε στις ίνες
Έντιμο αίμα που ζητάει εκδίκηση.

Χύσε φωτιά στο λάδι
Λόγχισε το βαρύ έγκυο νέφος
Όπου λουφάζει ο μόχτος της βροχής
Η αμυγδαλιά πλυμένη ανοίγεται αντιλάμποντας
Τα παιδιά ξεχύνουνται στους κάμπους
Οι φωνές τους δεν είναι πια κουρέλια
Είναι πολύχρωμα πανιά όπου κολπώνει ο αετός τη νίκη του.

                                      XVI

Με τι πέτρες τι αίμα και τι σίδερο
Και τι φωτιά είμαστε καμωμένοι
Ενώ φαινόμαστε από σκέτο σύννεφο
Και μας λιθοβολούν και μας φωνάζουν
Αεροβάτες

Το πως περνούμε τις μέρες και τις νύχτες μας
Ένας Θεός το ξέρει.

Φίλε μου όταν ανάβ' η νύχτα την ηλεχτρική σου οδύνη

Βλέπω το δέντρο της καρδιάς που απλώνεται

Τα χέρια σου ανοιχτά κάτω από μιαν Ιδέα ολόλευκη

Που όλο παρακαλείς

Κι όλο δεν κατεβαίνει

Χρόνια και χρόνια

Εκείνη εκεί ψηλά εσύ εδώ πέρα.

Κι όμως του πόθου τ' όραμα ξυπνάει μια μέρα σάρκα
Κι εκεί όπου πριν δεν άστραφτε παρά γυμνή ερημιά
Τώρα γελάει μια πολιτεία ωραία καθώς τη θέλησες
Κοντεύεις να τη δεις σε περιμένει
Δώσε το χέρι σου να πάμε πριν η Αυγή
Την περιλούσει με ιαχές θριάμβου.

Δώσε το χέρι σου - πριν συναχτούν πουλιά
Στους ώμους των ανθρώπων και το κελαηδήσουνε
Πως επιτέλους φάνηκε να 'ρχεται από μακριά
Η ποντοθώρητη παρθένα Ελπίδα!
Πάμε μαζί κι ας μας λιθοβολούν
Κι ας μας φωνάζουν αεροβάτες
Φίλε μου όσοι δεν ένιωσαν ποτέ με τι
Σίδερο με τι πέτρες τι αίμα τι φωτιά
Χτίζουμε ονειρευόμαστε και τραγουδούμε!

                             XVII

Έπαιξα με το χιόνι του Χελμού
Μαύρισα μες στης Λέσβος τους ελαιώνες
Έριξα βότσαλα λευκά σε μια Μυρτώα θάλασσα
Έπλεξα πράσινα μαλλιά στης Αιτωλίας τη ράχη.

Τόποι που με του φεγγαριού το αλησμονάνθι

Και με του ήλιου τους χυμούς με θρέψατε

Σήμερα ονειρεύομαι για σας

Μάτια που να σας συντροφέψουν μ' ένα φως καλύτερο.

Μάτια για έναν περίπατο καλύτερο
Οι νυχτιές χαλκεύουνε στα έγκατά σας
Ζωγραφιές ηράκλειες.
Εκείνος που θα βγει να πει: ορίζω τη ζωή
Δίχως ν' αστροπελεκιστεί απ' το θάνατο
Εκείνος που σε μια φουχτιά καθάριου αγέρα
Θα πει να γεννηθεί γυμνό ένα ρόδο
Και θα γεννηθεί

Εκείνος θα 'χει μες στα στήθια του εκατό αιώνες
Μα θα είναι νέος

Νέος ωσάν φωνούλα νιόκοπου νερού
Που χύνεται από το πλευρό της μέρας
Νέος ωσάν βλαστάρι απείραχτου κλαδιού
Νέος χωρίς ρυτίδα γης μήτε ουρανού σκιά
Μήτε χαράς αμαρτωλού ευφροσύνη.

                                     XVIII

Ψηλά μ' έναν πυρσό από στάχυα η λεβεντιά
Προχωρεί μες στα κύματα και τραγουδάει:

Ω παιδιά που με νιώθετε - πατριωτάκια του ήλιου

Με βέργες και παράξενα πουλιά στα χέρια

Με χλοερές καρδιές και μάτια καθαρά

Που ακούτε από τις παραλίες την ανατολή να βουίζει

Ζεσταίνοντας στην αγκαλιά σας ένα φως απέραντο

Από την άκρη τ' ουρανού ως το βάθος της καρδιάς

Με πείσμα πορφυρό - πατριωτάκια του ήλιου

Που λέτε: ο μόνος δρόμος είναι η ανατολή!

Της ελιάς και της συκιάς και του κυπαρισσιού

Των αμπελιών των ξεροπόταμων και των μεγάλων τρούλων

Η γη ακουμπάει από τη μια μεριά στην όχθη των ονείρων σας

Ακούστε με είμαι από τους δικούς σας δώστε μου ένα χέρι

Που ν' αγαπάει μεμιάς να κόβει τα ολόκληρα όνειρα

Να κολυμπάει ελεύθερα στα νιάτα των νεφών.

Η γη μιλάει κι ακούγεται απ' το ρίγος των ματιών.

ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΠΑΝΩ ΣΕ ΜΙΑΝ ΑΧΤΙΔΑ

                                      Ι

                                                    ΚΟΚΚΙΝΟ

Το στόμα που είναι δαίμονας μιλιά κρατήρας
Φαΐ της παπαρούνας αίμα του καημού
Που είναι μεγάλο κίμινο της άνοιξης
Το στόμα σου μιλάει με τετρακόσια ρόδα
Δέρνει τα δέντρα λιγώνει όλη τη γη
Χύνει μες στο κορμί την πρώτη ανατριχίλα.

Σπουδαία του δάχτυλου ευωδιά το πάθος μου πληθαίνει
Το μάτι μου ανοιχτό πονάει στ' αγκάθια
Δεν είναι η βρύση που ποθεί των δυο στηθιών τα ορνίθια
Όσο το βούισμα της σφήκας στους γυμνούς γοφούς.

Δώστε μου την ουλή του αμάραντου τα μάγια

Της κλώστρας κοπελιάς

Το «αντίο» το «έρχομαι» το «θα σου δώσω»

Σπηλιές υγείας θα το πιούνε στην υγεία του ήλιου

Ο κόσμος θα 'ναι ή ο χαμός ή το διπλό ταξίδι

Εδώ στου ανέμου το σεντόνι εκεί στου απείρου τη θωριά.

Βίτσα τουλίπα μάγουλο της έγνοιας

Σπλάχνο δροσάτο της φωτιάς

Θα ρίξω ανάσκελα τον Μάη θα τον σφίξω στα μπράτσα μου

Θα τον δείρω τον Μάη θα τον σπαράξω.

                                   II

                                                    ΠΡΑΣ1ΝΟ

Μια μαχαιριά στου μήλου τα ψαχνά
Μια πίκρα στο βρακί του φρέσκου αμύγδαλου
Ένα πήδημα νερού μέσα στα πράσα

Και το κορίτσι που δεν μπήκε ακόμη ολάκερο στον έρωτα
Μα κρατάει μες στην ποδιά του ένα στυφό δασάκι φρούτων.

Κορίτσι μου έχω στην καρδιά μια χλόη ανέγγιχτη
Και μια βροχή νιογέννητο τριφύλλι
Μα ο καταρράχτης που δεν χίμηξε είναι πιο βαθιά
Πιο χαμηλά

Και θα χιμήξει σαν θηρίο μέρας στον Απρίλη σου
Όταν αγγίξω την πηγή κι όταν σε φάει ο ήλιος.

Χόρτο στρωτό κρεβάτι

Σπίνου αυτί μελιού αλοιφή ανάσας καλωσόρισμα

Το κύμα της στεριάς είναι κι αυτό μεγάλο

Το άγγιγμα του κορμιού είναι κι αυτό βαθύ

Ο καιρός δεν είναι μάταιος στο γέλιο που σφαδάζει

Από την όρεξη να μπει στο πάθος τ' ουρανού.

Θα μπω απ' την πόρτα που ένα φύλλο σκέτο υπερασπίζεται

Θα μιμηθώ του έφηβου αλόγου τη βραχνάδα

Θα δοκιμάσω τον σπασμό που σ' ανεβάζει ως τ' άστρα!

                                          III

                                                             ΚΙΤΡΙΝΟ

Νωρίς κοπέλες ροζακιές ρίξαν βεγγαλικές

Φωνές και χρώματα ηχερά

Στο μακρινό ξωκλήσι του πουνέντε...

Χούγια και νταν! Ξεχύθηκεν απ' τις καμπάνες ο άνεμος

Κι όλο το πέλαγο μακριά χούγια και νταν! χούγια και νταν!

Βοσκάει με τρελοκαμπανάκια...

Και παν αυτές τώρα γυμνές από τη μέση ως πάνω
Με αλάργα ψάθα ρώγα κρεμεζιά νάζι από στάχυ
Λοξό με πεταλούδα στο δεξί βυζί το αντάρτικο

Τρεις τέσσερις δεκάξι ογδόντα ή εκατό
Παν και μαλώνουν τα παιδιά της γης της χορτοαρχόντισσας
Παν και φυσούν φούρκες φωτιάς με σάλπιγγες στ' αλώνια
Καίνε σανό λιώνουν φλουριά θυμιάζουνε με ανθόσκονη
Κρόκων τα στέρνα της στεριάς τόσο που τρέμει πια
Μαίνεται από καναρινιές ριπές ο αιθέρας κι όλο αστράφτει
Βράζει με θειάφι στο γιαλό με καλαμιές στον κάμπο...

Κορίτσια μη! Με τι καρδιά να ορμήσουνε τ' αηδόνια!
Μη! Με τι σκίρτημα νερού να βγούνε οι περγκολιές!
Πως να χωρέσει ο ουρανός σε μια κοχύλα ρόδινη
Κορίτσια πως να μαντευτεί απ' τα μάτια σας το φως!

                                          IV

                                                 Η ΠΟΡΤΟΚΑΛΕΝ1Α
                                                     Στον Αντρέα Καμπά

Τόσο πολύ τη μέθυσε ο χυμός του ήλιου

Που έγειρε το κεφάλι της και δέχτηκε να γίνει

Σιγά σιγά: η μικρή Πορτοκαλένια!

Έτσι καθώς γλαυκόλαμψαν οι εφτά ουρανοί
Έτσι καθώς άγγιξαν μια φωτιά τα κρύσταλλα
Έτσι καθώς αστράψανε χελιδονοουρές
Σάστισαν πάνω οι άγγελοι και κάτω οι κοπελιές
Σάστισαν πάνω οι πελαργοί και κάτω τα παγόνια
Κι όλα μαζί συνάχτηκαν κι όλα μαζί την είδαν
Κι όλα μαζί τη φώναξαν: Πορτοκαλένια!

Μεθάει το κλήμα κι ο σκορπιός μεθάει ο κόσμος όλος
Όμως της μέρας η κεντιά τον πόνο δεν αφήνει
Τη λέει ο νάνος ερωδιός μέσα στα σκουληκάκια
Τη λέει ο χτύπος του νερού μες στις χρυσοστιγμές
Τη λέει κι η δρόσο στου καλού βοριά το απανωχείλι:

Σήκω μικρή μικρή μικρή Πορτοκαλένια!
Όπως σε ξέρει το φιλί κανένας δε σε ξέρει
Μήτε σε ξέρει ο γελαστός Θεός
Που με το χέρι του ανοιχτό στη φλογερή αντηλιά
Γυμνή σε δείχνει στους τριανταδυό του ανέμους!

                                              V

                                                     ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ

Εύκολα που περνώ απ' τα μάτια σου στον ουρανό
απ' το μανίκι του νερού στο πρόσωπο της θάλασσας
απ' το μικρό σου δάχτυλο στου ζαφειριού το αστέρι
Έλπιση φήμη του Φώτος έχταση απέραντη
Ό,τι κοιτάω με τη ματιά με θρέφει.

Ό,τι κρατάω με την αφή με θρέφει

Σώμα του πόντου δροσερό ή αγέρας

Γλόμπος του άπιαστου ονείρου η κρύα σαπουνόφουσκα

Της παρθενιάς σου η γεωγραφία που δε με μέλει

Κι ένα μεταξωτό για τσαλαπάτημα
Ένα καυκί καμπάνας γυάλινης για τους κουφούς

Που ντύνουν με φελλό την πιο βαριά τους κούκλα.

Η κούκλα μου είναι η κούκλα σου είναι η γαλαζούλα
Ολόγυμνη που διασκεδάζει τρυπημένη με άστρα
Και κάνει μπάνια στη νυχτιά και γαργαλάει τους γρύλους.

Μα μήτε η στάλα της Αυγής πιωμένη απ' το γλαυκό

Μήτε της πονηριάς του αηδονιού η ανάσταση

Μήτε της σβούρας ο ίλιγγος μήτε η λιγοθυμιά

Της ώρας που σκορπάει μες στο κενό τα πούπουλα

Δεν πίνουν από την πηγή σου από την πηγή που λεν ελευτεριά.

                                           VI

                                                      ΒΑΘΥ ΓΑΛΑΖΙΟ

Σε μάτιασαν οι νύφες του βυθού
Οι λευκές του μαΐστρου ερινύες
Ανάβοντας τη ζήλια του κορμιού
Μα όταν γέλασαν οι ανυφάντρες του ήλιου
Που φιλοδόξησαν ένα καμάρι επίγειο
Άξαφνα πήρες τη βαφή του απείρου.

Τώρα καθώς πατάω μες στις πλαγιές
Στα κουκουνάρια που φυσώντας έστρωσεν
Άνεμος γητευτής με χείλια βαθυγάλαζα
Καθώς γλιστράω στα τσάμια της κατηφοριάς
Κι ανοίγω τα φτερά στο βλέμμα σου το απέραντο

Καθώς ταιριάζω στου βοριά το στόμα μια υμνωδία
Μου φέγγει ο κόλπος το βαθύ μουρμούρισμα της άμμου
Και βλέπω ανθούς να πέφτουνε στα καθαρά νερά
Φύκια μελαχρινά στου φλοίσβου το νανούρισμα
Κανάτια υπομονετικά στου Αιγαίου τα παραθύρια.

Και βλέπω ακόμα ένα και μόνο βαθύχρωμο πουλί
Να πίνεται απ' το αίνιγμα της αγκαλιάς σου
Όπως η νύχτα πίνεται από την αυγή
Όπως η αίγλη από τις μορφές των αγαλμάτων.

                                           VII

                                                       ΜΕΝΕΞΕΛΙ

Σαν φέρετρο που προχωρεί ενώ κρυφά ο νεκρός

Αφήνει ένα ρυάκι μενεξέδες πίσω του

Κι η Αττική του σιγοψιθυρίζει καλησπέρα.

Σαν κηπουρός που τυραννιέται σκύβοντας

Μέσα στα συρματόσκοινα και τις εβραίισσες πέτρες

Μα δεν ακούει το πάθος της νεραντζανθιάς

Όταν φοράει τον άνεμο και γνέφει με χορτάρια
Πέρα στο σέλας των πλωτών βουνών
Κι από το αχ του αμπελουργού τρομάζουνε τα σύννεφα...

Η γη συνάζει ολόγυρα τους γαλαξίες των δέντρων της
Και μες στη μέση τους γεννάει μια λίμνη με νερά

Η γη ετοιμάζει τα σεντόνια της:

Αμάραντους πιο τρυφερούς κι από κουμπάκια αγγέλων

Βολβούς πιο πράους στο μέτρημα κι από ίσκιους τ' ουρανού

Λάμπει ψηλά ολομόναχο το ανεμαλώνι

Μολόχες ντύνονται και παν στους τάφους για κεριά

Σφυρίζει ένα βαπόρι μακρινό που χάνεται.

Κι όπως με τρεις κλωστές καπνού λέει τον εσπερινό
Ήρεμη στέγη με την καμινάδα της
Μια νυχτερίδα πιάνεται μες στα μαλλιά της δύσης!

ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΩΠΕΤΡΑΣ  (1991)

                     ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ, ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΥ

Τώρα, στη βάρκα όπου κι αν μπεις άδεια θα φτάσει

Εγώ αποβλέπω· σ' έναν μακρύ θαλασσινό Κεραμεικό

Με Κόρες πέτρινες και που κρατούν λουλούδια. Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος
Τότε που αλλάζουν των αστερισμών οι βάρδιες. Και τα βουνά ελαφρά
Γιομάτα σκοτεινόν αέρα στέκουν λίγο πιο πάνω απ' τη γραμμή του ορίζοντα

Οσμές εδώ ή εκεί καμένου χόρτου. Και μια λύπη άγνωστης γενεάς
Που από ψηλά

                       κάνει ρυάκι πάνω στην αποκοιμισμένη θάλασσα

Λάμπει μέσα μου κείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει

Αχ ομορφιά κι αν δεν μου παραδόθηκες ολόκληρη ποτέ

Κάτι κατάφερα να σου υποκλέψω. Λέω: κείνο το πράσινο κόρης οφθαλμού που πρωτο-
Εισέρχεται στον έρωτα και τ' άλλο το χρυσό, που όπου κι αν το τοποθετείς ιουλίζει.
Τραβάτε τα κουπιά οι στα σκληρά εθισμένοι. Να με πάτε κει που οι άλλοι παν

Δε γίνεται. Δεν εγεννήθηκα ν' ανήκω πουθενά
Τιμαριώτης τ' ουρανού κει πάλι ζητώ ν' αποκατασταθώ
Στα δίκαιά μου. Το λέει κι ο αέρας
Από μικρό το θαύμα είναι λουλούδι και άμα μεγαλώσει θάνατος

Αχ ομορφιά συ θα με παραδώσεις καθώς ο Ιούδας
Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος. Πελώριες άρπες που και που θ' ακούγονται και

Με το λίγο της ψυχής μου κυανό η Όξω Πέτρα μέσ' από τη μαυρίλα
Θ' αρχίσει ν' αναδύεται. Μικρές θεές, προαιώνια νέες

Φρύγισσες ή Λυδές με στεφάνι ασημί και με πρασινωπά πτερύγια

        γύρω μου άδοντας θα συναχτούν

Τότε που και του καθενός τα βάσανα θα εξαργυρώνονται
Χρώματα βότσαλου πικρού: τόσα
Με περόνες πόνου όλες σου οι αγάπες: τόσα
Του βράχου η τύρφη και του άφραχτου ύπνου σου η φρικαλέα ραγισματιά: δυο φορές τόσα

Ώσπου κάποτε, ο βυθός μ' όλο του το πλαγκτόν κατάφωτο
Θ' αναστραφεί πάνω από το κεφάλι μου. Κι άλλα ως τότε ανεκμυστήρευτα

Σαν μέσ' από τη σάρκα μου ιδωμένα θα φανερωθούν
Ιχθείς του αιθέρος, αίγες με το λιγνό κορμί κατακυμάτων

κωδωνοκρουσίες του Μυροβλήτη

Ενώ μακριά στο βάθος θα γυρίζει ακόμα η γη με μια βάρκα μαύρη
        κι άδεια χαμένη στα πελάγη της.

                    ΤΟ ΕΙΚΟΝΙΣΜΑ

Ίδιος ο βράχος κι όλο ευσέβεια
Περιπατούν τα κύματα στα σκοτεινά. Οι ασφόδελοι
Και οι νάρκισσοι κι εκείνοι αποκυήματα
Της φαντασίας των νεκρών παν κατά νέφη και ύπνους

Προχωρώ από ένστικτο μην ξέροντας ποια μέρα

Μυρίζει ευγένεια ξύλου παλαιού
Ή ζώου ταπεινωμένου. Και βέβαια
Κάπου εδώ πρέπει να υπήρξα· τόσο γρήγορα
Που ξημερώνει και σας ξαναβρίσκω

Βάσανά μου ιερά χορταριασμένα σπίτια κεραμιδιά μέσα στα λεμονόδεντρα

Τόξα, καμάρες όπου εστάθηκα κι ανοιχτές βρύσες
Πού ν' άγγιξε άγγελος; Τι να 'μεινε; Ποιος τώρα;

Μισοσβησμένος φτάνω από της πολιτείας τα μέρη
Όπως από της εκκλησιάς την πυρκαγιά το εικόνισμα
Κόκκινα της φωτιάς και μαύρα του δαιμόνου
Που μες στη δρόσο του πρωινού

                                                   σιγά σιγά διαλύονται

Ξέφτιος κι όλο χαρακιές, με τη λέξη ακόμη σ' αγαπώ ευδιάκριτη επάνω του

Ο τοίχος! Και της κλίμακας η κουπαστή κι εκείνη
Άβαφη κι από τις πολλές απαλές που πέρασαν παλάμες λεία!
Φορτωμένος γηρατειά και νεότητες πάλι ανεβαίνω
Ξέροντας που το παλιό σανίδωμα θα τρίξει, πότε
Θα με κοιτάξει από το κάδρο της η θεία Μελισσινή
Και αν αύριο θα βρέξει

Ίσως κάτι που μου ανήκει ανέκαθεν να διεκδικώ
Μπορεί και απλώς μια θέση μες στα Ερχόμενα
Που είναι το ίδιο· ένδυμα καμωμένο από φωτιά ψυχρή
Πράσινα του χαλκού και βυσσινιά βαθιά της Παναγίας

Στέκω με το δεξί μου χέρι στην καρδιά

Πίσω μου δύο ή τρία κηροπήγια

Το μικρό τετράγωνο παράθυρο πάνω στην καταιγίδα

Τα Πέραν και τα Μέλλοντα.

                    «ΕΡΩΣ ΚΑΙ ΨΥΧΗ»

Άγρια μαύρη θάλασσα χτυπιέται πάνω μου
Η ζωή των άλλων. Οτιδήποτε μέσα στη νύχτα ισχυρίζεσαι
Ο Θεός το μεταβάλλει. Ελαφρά πάνε τα σπίτια
Μερικά φτάνουν κι ως την προκυμαία μ' αναμμένα φώτα
Η ψυχή πηγαίνει (λένε) των αποθαμένων

Α τι να 'σαι που σε λεν «ψυχή» αλλά που μήτε αέρας
Έσωσε ύλη να σου δώσει μήτε χνούδι ποτέ
Στο πέρασμα να σου αποσπάσει
Τι βάλσαμο ή τι δηλητήριο χύνεις έτσι που

Σε καιρούς παλιούς η ευγενική Διοτίμα
Νοερά τραγουδώντας έφτασε να μεταβάλει
Το νου του ανθρώπου και τον ρου στης Σουαβίας τα ύδατα*
Ώστε κείνοι που αγαπιούνται να 'ναι κι εδώ κι εκεί

Των δύο αστέρων και του ενός μονάχα πεπρωμένου

Ανύποπτη μοιάζει να είναι αν και δεν είναι
Η γη. Χορτάτη από διαμάντια και άνθρακες
Όμως ξέρει να ομιλεί κι από κει που η αλήθεια εκβάλλει
Με κρουστά υποχθόνια ή πηγές μεγάλης καθαρότητας
Έρχεται να στο επιβεβαιώσει. Ποιο; Τι;

Το μόνο που ισχυρίζεσαι κι ο θεός δεν μεταβάλλει

Κείνο το κάτι ανεξακρίβωτο που υπάρχει

Παρ' όλα αυτά μέσα στο Μάταιο και στο Τίποτα.

* Επειδή από τέκνο του Διός εκείνος
Μες στης Άρπυιας τις αρπάγες πάλευε
Κι ευλαβέστατα υπογραφόταν: Scardanelli

                      ΕΛΕΓΕΙΟ ΤΟΥ GRÜNINGEN

                     Μνήμη Friedrich von Hardenberg

Δάση της Ρηνανίας πριν καιρό πολύ σταματημένα μέσα μου

Και ξανά τώρα σαν από κέρας κυνηγετικό ερχόμενα

Οικόσημα και δέντρα γενεαλογικά που δωδεκαετής άθελά μου ανακάλυπτα

Es war der erste einzige Traum

                                               Söfchen μου σένα εννοώ

Σαν να σε βλέπω ακόμη να περιδιαβάζεις κάτω απ' τις δεντροστοιχίες
Ή και καμιά φορά στο φως με προσοχή να υψώνεις

Θραύσμα γαλαζωπό από πέτρωμα που φαίνονται οι ραβδώσεις του οπόταν
Όλες ιριδωμένες οι ώρες του έτους αρχινούν με βόμβο

Να στροβιλίζονται γύρω απ' το κεφάλι σου (Τα μάτια μου
Ασταμάτητα προσηλωμένα στο φωτεινό σημείο του κέντρου)
Έτσι που πάλι σήμερα να γίνεται και να 'ναι

Δεκαεννιά Μαρτίου του χίλια επτακόσια ενενήντα επτά

Τόλμημα πρώτο αυτό. Και δεύτερο: να σ' αποκαθηλώσω από τους αριθμούς της νύχτας

  9: έφιππος φτάνει εκείνος που θα κοιμίσει τον άγγελο στο στήθος σου
10: με χωνάκια λιλά μυριάδες το αναρριχητικό κατακαλύπτει πόρτες και παράθυρα

11: βαρύς, πεσμένος ο ουρανός πιο κάτω κι απ' τις καπνοδόχους
12: γέρνει από το 'να μέρος το κρεβάτι σου
13: κάνει κύμα τρίτο η ειμαρμένη

14: και χωρίς εσένα, υποχθόνια η άνοιξη προωθεί τα καρποφόρα της
15: πως κυνηγιούνται τα νερά κάτω από τα χορτάρια!
16: άκου, άκου ομορφιά! Δες, δες ακόμα κάτι!

17: μέσ' από της ψυχής σου τη σχισιματιά ωραιότερος δείχνει τώρα ο τάφος
18: όπου να 'ναι φτάνει ο πιο μαύρος δυνατός αέρας των μαλλιών της Ίσιδας
19: τόσο μεγάλος ο ουρανός και τόσο η γης μικρή για δύο ανθρώπους μόνον

Μικρά χρυσά πετούμενα μωράκια της αναπνοής σου ακόμη
Πάνε κι έρχονται πάνω στην πέτρα και τις νύχτες παίζουνε φεγγάρι
Αλλ' εκείνος που σαν γλύπτης ήχων μουσική από μακρινούς αστερισμούς συνθέτει

Νύχτα-μέρα εργάζεται. Και τι ντο φαιά τι σολ ιώδη ανεβαίνουν
Στον αέρα. Που κι οι βράχοι πιο ιερείς τέτοιο κλάμα το ευλαβούνται
Και τα δέντρα πιο πουλιά συλλαβές ομορφιάς ανερμήνευτης
Ομολογούνε. Ότι ο έρωτας δεν είναι αυτό που ξέρουμε μήτε αυτό

που οι μάγοι διατείνονται
Αλλά ζωή δεύτερη ατραυμάτιστη στον αιώνα

Έαρ έλα. Συνένοχος αφού είσαι. Κοίτα:

Τι βαθύ πράσινο τώρα τους ώμους της καλύπτει

Και πως εκείνος την κοιτάζει! Πως, υστέρα που επάλεψε να βγει

Μέσ' από τους ανθώνες ένα θάμβος μωβ τους αναρπάζει λίγο
        ψηλότερα απ' το έδαφος

Καταμεσής Μαΐου αυτά θελήσανε οι θεοί

Κι άλλα που αγνοώ. Αλλ' αν ατυχής υπήρξε η φορά των πραγμάτων
Έκτοτε, μέγιστον ήταν το μάθημα. Επειδή
Αφότου δωδεκαετής μόλις σας εγνώρισα για μένα γίνατε

Δάση της Ρηνανίας ποταμοί των κοιλάδων άμαξες ιππείς αυλές
        με κρήνες κι αετώματα

Η καθημερινή πρώτη σελίδα του μετα-θανάτου.

  

                    ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΚΑΙ ΔΕΟΣ

Μισόβγαινε απ' τον ύπνο η πολιτεία. Των καμπαναριών αιχμές

Κοντοί σημαιών και κάτι πρώτα πρώτα τριανταφυλλιά

Στου μικρού παραθύρου σου -που ακόμη φώταγε- το μαρμαράκι

                                                    Α κει μονάχα να 'ταν

Ένα κλωνάρι με δαφνόκουκα να σου άφηνα για καλημέρα
Που τέτοιας νύχτας την αγρύπνια πέρασες. Και τη γνωρίζω
Πάνω σ' άσπρα χαρτιά πιο δύσβατα κι απ' του Μεσολογγιού τις πλάκες

Ναι. Γιατί σ' είχε ανάγκη κάποτε τα χείλη σου χρύσωσε ο Θεός

Και τι μυστήριο να μιλάς κι οι φούχτες σου ν' ανοίγονται
Που κι η πέτρα να ποθεί ναού νέου να 'ναι το αγκωνάρι
Και το κοράλλι θάμνους λείους να βγάνει για ν' απομιμηθεί το στέρνο σου

Όμορφο πρόσωπο! Καμένο στης λαλιάς που πρωτάκουσες
        την αντηλιά και ανεξήγητα τώρα

Γινωμένο μέσα μου δεύτερη ψυχή. Τη στιγμή που η πρώτη

Σε μια γη μπλε της βιολέτας μ' άγριες χαίτες τρικυμίας
Όστρακα κι άλλα του ήλιου ευρήματα να γυαλίζει καταγίνονταν
Ωσάν τα εκμαγεία του νου σου να μην είχαν κιόλας

Φύση βγάνει περασμένη απ' όλες του θυμού των θεών τις αστραψιές
Ή για λίγο να μην είχε από δική σου χάρη μέσα μου

Μισανοιχτό μείνει το Ακοίταχτο!

Αλλ' ο λέων περνάει σαν ήλιος. Οι άνθρωποι μόνο ιππεύουν

Κι άλλοι πεζοί πάνε· ώσπου μέσα στις νύχτες χάνονται. Παρόμοια

Κείνα που σκυφτός επάνω στο γραφείο μου ζητούσα να διασώσω αλλ'
Αδύνατον. Πώς αλλιώς. Που και μόνο η σκέψη σου γινομένη από καιρό ουρανός

Και μόνο η σκέψη σου μου 'καψε όλα τα χειρόγραφα
Και μια χαρά που η δεύτερη ψυχή μου

Πήρε σκοτώνοντας την πρώτη κίνησε με τα κύματα να φεύγει
Ο άγνωστος που υπήρξα πάλι ο άγνωστος να γίνω
Φοβερά μαλώνοντας οι άνεμοι

Ενώ του ήλιου η λόγχη πάνω στο σφουγγαρισμένο πάτωμα όπου
Σφάδαζα

               μ'αποτελείωνε.

                    LA PÁLLIDA MORTE

Άοσμος κι όμως πιάνεται

Όπως άνθος από τα ρουθούνια

Ο θάνατος. Μεσολαβούνε κτίρια σιωπηλά, τετράγωνα

Με απέραντους διαδρόμους αλλ' επίμονα

Η οσμή περνά πτυχές από λευκά σεντόνια ή βυσσινιά

Παραπετάσματα σ' όλο του δωματίου το μάκρος

Κάποτε μία ξαφνική αντανάκλαση φωτός
Ύστερα πάλι μόνον οι τροχοί από τ' αμαξίδια

Κι η παλιά λιθογραφία με την εικόνα

Του Ευαγγελισμού όπως φαίνεται μέσ' απ' τον καθρέφτη

Οπόταν, με το χέρι απλωμένο Εκείνος
Που όπως αγγέλλει σιωπά, όπως μοιράζει παίρνει
Χλωμός και με ύφος ένοχο (σαν να μην ήθελε αλλά πρέπει)
Πιάνει και σβήνει ένα ένα τα ερυθρά
Αιμοσφαίρια μέσα μου. Ίδια ο νεωκόρος τα κεριά την ώρα
Που έχοντας πάρει τέλος οι δεήσεις όλες
Υπέρ ευκρασίας αέρος και του σύμπαντος κόσμου ή
Προπαντός, υπέρ ων έκαστος κατά διάνοιαν έχει
Το εκκλησίασμα διαλύεται

                    Ω και αν έχω! Αλλά πως με τι

Γίνεται τρόπο να φανερωθεί το «μη λεγόμενον»
Που ενώ με τις ίριδες και με τ' ανεμοκλείτια ευλαλούν οι Μάιοι
Και με χλόες παν κατεβατές έως τη θάλασσα
Τη στιγμή που κι εκείνη ψιθυριστά κάτι απ' τ' αρχαία της μυστικά
Ολοένα εκμυστηρεύεται, άφωνος μένει ο άνθρωπος

                    Η ψυχή μόνον. Αυτή

Σαν μητέρα νεοσσών όπου κίνδυνος κάνει φτερούγα
Και από τις καταιγίδες μέσα λίγα ψίχουλα
Γαλήνης υπομονετικά συνάζει· ώστε αύριο, μεθαύριο
Κείνα που κατά διάνοιαν έχεις με καινούριο στιλπνό πτίλωμα
Στους αιθέρες ν' ανοιχτούν κι ας ανοιγοκλειούν οι θύρες άδικα
Στα ουράνια κατοικητήρια

Ξέρει ο Άγγελος. Και δειλά το δάχτυλο αποσύρει

Που ξανά κυανό το χρυσό γίνεται και μια ευωδιά

Σμύρνας καιούμενης ανεβαίνει ως τον ρόδινο θόλο

Μονομιάς ανάβουν τα κεριά σ' όλα τα μανουάλια
Ύστερα όλοι ακολουθούν. Πατημασιές επάνω στα βρεμένα φύλλα
Επειδή και οι άνθρωποι αγαπούν τους τάφους και με ευλάβεια

        σωρεύουν όμορφα λουλούδια εκεί
Όμως απ' αυτούς, ο θάνατος, κανένας δεν γνωρίζει τίποτε να πει

Μόνον ο ποιητής. Ο Ιησούς του ήλιου. Ο μετά κάθε Σάββατο ανατέλλοντας

Αυτός. Ο Είναι, ο Ήταν και ο Ερχόμενος.

  

                    ΠΕΡΑΣΜΕΝΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ

Περασμένα μεσάνυχτα σ' όλη μου τη ζωή

Σαν σε χαμηλωμένο Γαλαξία το κεφάλι μου βαρύ

Κοιμούνται οι άνθρωποι με τ' ασημένιο πρόσωπο· άγιοι

Που άδειασαν από τα πάθη κι ολοένα τους φυσάει ο αέρας μακριά

Στον κάβο του Μεγάλου Κύκνου. Ποιος ευτύχησε, ποιος όχι

Και ύστερα;

                    Ίσα τερματίζουμε όλοι στερνά μένουν
Ένα σάλιο πικρό και στο αξύριστό σου πρόσωπο
Χαραγμένα ψηφία ελληνικά που το ένα στο άλλο ν' αρμοστούν αγωνίζονται ώστε
Η λέξη της ζωής σου η μία εάν...

Περασμένα μεσάνυχτα σ' όλη μου τη ζωή

Περνάν τα οχήματα της Πυροσβεστικής, για ποιαν από τις πυρκαγιές
Κανείς δεν ξέρει. Σ' ένα δωμάτιο τέσσερα επί πέντε ντουμάνιασε

        ο καπνός. Προεξέχουν μόνον

Η κόλλα το χαρτί και η γραφομηχανή μου. Πλήκτρα
Χτυπά ο Θεός και αμέτρητα είναι τα βάσανα έως το ταβάνι
Κοντά να ξημερώσει

                                  μια στιγμή φανερώνονται οι αχτές με κάθετα
Πάνω τους τα βουνά σκούρα και μωβ. Αλήθεια θα 'ναι φαίνεται ότι
Ζω για τότε που δεν θα υπάρχω

Περασμένα μεσάνυχτα σ' όλη μου τη ζωή

Κοιμούνται οι άνθρωποι στο 'να τους πλευρό, τ' άλλο τους
Ανοιχτό να βλέπεις που ανεβαίνει κύματα
Κύματα η ζωή και να 'ναι τεντωμένο το χέρι σου
Σαν του νεκρού τη στιγμή που του παίρνεται η πρώτη αλήθεια.

                     ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΟΥ ΠΑΝΤΑ ΒΡΕΧΕΙ

Τι, παλαιότερο απ' το χρόνο σαν χρυσού κοίτασμα
Μες στην ιλύ του νου σου πιθανόν έλαμψε ώστε
Άσταλτα κι άπιαστα ορατά γίνονται τώρα
Και χωρίς έτος να έχουν χρώματα ή οσμές

Η ζωή σου λες αρχίζει, να:
Σάββατο Κυριακή Δευτέρα Τρίτη

Μα γαλάζιο το πιο συγκινητικό, Τετάρτη Πέμπτη
Φτάνει ο ήχος απ' τα ζώα που πίνουν προχωρεμένα μέσα στο χρυσάφι

Κει βάλλει Μυκηναίος Θεός

Μια πυρκαγιά ομορφιάς λευκής ύστερα που οι Ήρωες έφυγαν
Και οι φθόγγοι άτεγκτοι φθάνουν
Σάββατο Κυριακή Δευτέρα Τρίτη

Χλώρης της ουρανίας Μέδουσα και Γη

Σαν άτρακτος από άνθη μες στα κύματα

Των μουσικών φωνών η αγάπη τρέμει

Το ένα ή δύο που χάνονται κι άπρακτος μένει ο αέρας

Πριν σε κάμινο ύσγινη ακουσθεί

Σάββατο Κυριακή Δευτέρα Τρίτη

Πλην οι χρησμοί, Τετάρτη Πέμπτη, δρουν με ασήμι της Μαρίας και όστρακα

Τις νύχτες που έχουν το ελεύθερο οι αισθήσεις
Ίδιες νόμοι του σύμπαντος πιστεύεις είναι

Δω ή εκεί το μεγάλο κεφάλι του Ιερέα και υστέρα
Η καμπάνα της σελήνης πάνω απ' τα κιγκλιδώματα

Όμικρον άλφα κι έψιλον απ' τα Παντοτεινά.

                    ΑΣΗΜΟΝ

Έντεκα του Αυγούστου απόκρημνες κι άνθρωπος κανείς
Μήτε και σπίτι. Μόνο βοές, βοές και μία
Θάλασσα πεινασμένη που ορμάει να φάει μαράζι απ' τα παλιά ορυχεία σου
Κείνα των κίτρινων καιρών με τον μεγάλο μαύρο σκύλο

Γαβ η αγάπη· γαβ η απάρνηση· γαβ η Μαρία και η
Προσκύνησις των Μάγων γαβ όλα σου τα υπάρχοντα
Γεννηθείς; Εν; Έτος; Θρήσκευμα; Κενό.

                                                       Ενώ

Κάτω από τα σαν παλαιά παλίμψηστα
Κάθετα τείχη όπου δυο-τρεις ακόμη θυρεοί διακρίνονται
Περνάν οι Ούγοι με τις Αουγκουστίνες τους και με τα κυνηγετικά τους

                                  κουδουνάκια ή άλλα χωρικών παιχνίδια
Στον πλαγίαυλο. Και στρατός πολύς ύστερα, μαύρος
Σειρήνες. Το νοσοκομειακό. Και δεξιά στο βάθος ένα
Μέγα πετρελαιοφόρο με δάσος γερανούς
Που πλέει κατά τα δυτικά και απομακρύνεται

Κάπως έτσι κι εμείς. Κι άλλοι επιστρέφουν. Αλλ'
Ούτ' ενός το άηχο σώμα με τ' αγγίγματα όσα
Γνώρισε να συνωθούνται μέσα του δεν φανερώνεται
Μονομιάς να πέσει

                               όπως πέφτει το κακό

                                                                η αλήθεια

Όμως φαίνεται ότι σαν αποσπασμένες
Από κοίλα παλαιών νεκρών ακόμη και όταν

Φως φέρνουν, σκοτεινές είναι οι θεότητες

Και ποτέ κανενός (όπως των ερωτευμένων κάποτε που εγγίζονται τα ματοτσίνορα

Μια στιγμή τους εφάνηκε είδανε την ύφανση του πεπρωμένου)

Δεν εδόθηκε κάτι να διακρίνει
Όμορφο κι όλο ερείπια όπως ο πρώτος έρωτας

Α τι να πεις που κι έναν μόνον

Αναστεναγμό ν' ανοίξεις θα σε ρίξει χάμου ο άνεμος

Γαβ η αγάπη· γαβ ο Ιούδας με το φυγαδευμένο βλέμμα του

Γαβ του κόσμου όλου οι αποστάσεις και οι μακρύτατοι καιροί
Δεν ακούγεται πια τίποτε. Κείνο που 'θελε ο Θεός
Η ψυχή μου, η προς στιγμήν αιώνια, το 'νιωσε
Και ξανά βρήκε το νόημα της υλακής του ο σκύλος

Να 'τες τώρα που σιγά σιγά

Επιστρέφουν οι στεριές. Υπόσταση λαβαίνουν οι άνθρωποι

Στην παλιά του θέση ξαναρχινάει ν' αναβοσβήνει ο φάρος

Και το σπίτι το κόκκινο αργοπορεμένο

Στ' ανοιχτά του κάβου στέκει αρόδο μ' αναμμένα φώτα

Μασουλάνε χόρτο σκοτεινό τα περιβόλια

Και θολή θωρείς μες στους αιθέρες να

Κατεβαίνει μ' ένα δίσκο φρέζιες τρέμουσες

Η γυναίκα που τη λεν Γαλήνη.

                    Η ΧΑΜΕΝΗ ΚΟΜΜΑΓΗΝΗ

Αλλάζοντας πλευρό μέσα στον ύπνο μου ήχησαν
Άξαφνα μου εφάνηκε, παράφωνες

Καιρών άλλων σάλπιγγες όπως μέσα στα έργα

Κάποτε του κινηματογράφου που καλπάζοντας
Ακολουθούν ιππείς άλλοι με δόρατα

Κι άλλοι κραδαίνοντας τριγωνικά σημαιάκια

                                             Μες στις ακαθαρσίες

Του καλοκαιριού τη λάβρα και τις καβαλίνες
Άγγελοι προ Χριστού

                                        απιθώνανε πουλιά στοές και φοινικόδεντρα
Πάνω στην άμμο· ξέροντας πως αυτά όλα ένα όνειρο είναι
Που θα το δω μια μέρα κουρασμένος και σε άκρα απόγνωση

Όμως δεν είναι πάντα σε όνειρο που όλοι μας γυρεύουμε
Από μια σ' άλλη γενεά κείνο το ήλεκτρο

Που έκανε των ανθρώπων πράους τους δεσμούς

Την άγνωστη φαιά ουσία που ήξερε

Νόμους διαφανείς να διατυπώνει· ώστε ο ένας του άλλου

Τις κοιλάδες τις μέσα του, είτε με νέφη

Καλυμμένες είτε σε ήλιο εκτεθειμένες, ασκεπής ν' ατενίζει

Ναι, κανείς δεν ξέρει. Μια υπόθεση όλα και συγνώμην

Αλλά χρόνους πολλούς μετά που οι άνθρωποι συνοίκησαν

Είμαστε ακόμη στα δεσμά. Λοξές περνάν οι αχτίδες

Από τα ματόκλαδα κι ίριδα πάνω στ' αρμυρό

Το δάκρυ βγάνουν. Από κει το φως των Μάγων0

Κι η πορεία για κει όπου η Προσκύνησις άλλο νόημα

Ν' αποκτήσει γίνεται

Άλλοι ας ψάχνουνε για λείψανα κι ας δοκιμάζουνε
Φτυαριές μέσα στης Ιστορίας τα χώματα. Η πραγματικότητα

Ωφελεί εάν έπεται. Όμως το πριν, το είδωλο, μόνον αυτό
Σημαίνει· που ο χρόνος πάνω του δεν πιάνει

Α γυναίκες γλιστερές όπως το ψάρι και ασημένιες εάν
Σας αγαπάν. Έφηβοι με τα ξανθωπά μπουκλάκια που
Δικαιωματικά τον άλλον χαροποιείτε. Δωμάτια σκιερά
Στη θέση όπου υπήρχανε παρθένα δάση

                                         Πέτρες και άλλα υλικά

Η ψυχή γίνεται, ωσάν άλλος Ευπαλίνος, μιαν
Επικράτεια μικρή πέραν του πόνου να εδραιώσει
Μικρή όσο κι η παλαιά Κομμαγηνή. Χαμένη όσο κι εκείνη
Και απλησίαστη

Προηγούνται οι Μονήρεις και μαζί τους, πίσω τους
Αιώνες τώρα για το Μη Εφικτό εξορμούν έθνη φυλές
Μ' αντανάκλαση μετάλλου στο τυραγνισμένο μέτωπο
Που ο ήλιος την τρισμεγεθύνει. Ασταμάτητα τρέχουν
Τρέχουν και κατευθείαν στο θάνατο εισβάλλουν

Οι ανυπεράσπιστοι

Ξέροντας ότι θα χαθούν αλλά ότι κάπου -

Τότε ακούστηκαν ιππείς. Ύστερα σάλπιγγες

Κι όλες μαζί σε μέγα βάθος ήχησαν ήησαν σαν ααν αν αν.

  

                    ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΘΑΝΑΤΙΣΜΕΝΟΥ

                                              (ΕΝΥΠΝΙΟΝ)

Ολοένα πιο σιμά ολοένα πιο ψηλά
Ολοένα οι αχτές απομακρύνονται
Βουνά μεγάλα με βουνά μικρά στην αγκαλιά τους
Και μια παλάμη λιβαδάκι μια παλάμη θάλασσα

Στερνές πουλιών περιπολίες ελέγχουν τα περάσματα
Φωτεινά φραγκοστάφυλα και σκοτεινές φυκιότρυπες
Όπου μόλις άγγιχτος περνώ

                                             αποβάλλοντας έρματα ένα ένα

Κι είναι τόσο η μουσική αθέατη

Κατασταλαγμένη ευδαιμονία μέσα μου ώστε

Μήτε λύπη καν είτε χαρά να δοκιμάζω δεν υπάρχει αλλ'

Ευλογημένος από τα φιλιά που ακόμη επάνω μου έμειναν

Κι ελαφρύς πιότερο ανεβαίνω

Περιχυμένος κυανό χρυσάφι από τον Fra Angelico

Κι όπως μέσα στα σκοτεινά του αμίλητου νερού
Περνάει μορφή να τη συλλάβουν μόνον
Οι παρθένες που μέλλει ν' αγαπήσουν
Έτσι από μια σ' άλλην εικόνα γης μεταμορφωμένης
Να φανεί γίνεται

Βαθιά μέσα στο πράσινο του αιθέρος
Πως από το πολύ της πίκρας έσωσε να βγάλω ένα χαμόγελο

Κι απ' τον  ιαγουάρο του ήλιου ένα πουλάκι
Που σαν διάκος άγνωστων θαλασσινών τόπων
Λατρείας νυχτόημερα να κελαηδεί

Ολοένα πιο σιμά ολοένα πιο ψηλά

Πέρ' απ' τα πάθη πέρ' απ' τα λάθη των ανθρώπων

Λίγο ακόμη λίγο ακόμη

Μ' όλους τους ήχους των ερώτων έτοιμους ν' ανακρουστούν

Το ουράνιο αρχιπέλαγος:

Να η Κιμμώνη! Να το Λιγινό!

Το Τριαινάκι! Ο Aντύπνος! Ο Aλογάρης!

Η Ευβλωπούσα! Η Μάισσα!

Θάμβος! Που ακούω μωβ και γίνονται όλα

Ρόδινα με κατάσαρκα του αιθέρος το ύφασμα

Θροώντας

                 κλαίω· που ξανά μου δίνεται

Να πατήσω χώμα υπέροχο καστανό τριγυρισμένο θάλασσα
Όπως των ελαιώνων της μητέρας μου καθώς
Το βράδυ πέφτει και μια μυρωδιά
Χόρτου που καίγεται ανεβαίνει αλλά
Φεύγουν κρώζοντας με λίγη
Στο ράμφος τους στρειδόφλουντζα οι άγριοι γλάροι

Στην κορυφή του λόφου ο Άγιος Συμεών
Λίγο πιο πάνω οι βάρκες των νεφών

Και ακόμη πιο ψηλά ο Αρχάγγελος με το βαθύ του βλέμμα όλο συχώρεση.

                     ΙΟΥΛΙΟΥ ΛΟΓΟΣ

Μετρημένο τόπο έχουν οι άνθρωποι

Και στα πουλιά δοσμένος είναι ο ίδιος άλλ'

Απέραντος!

                    Απέραντος ο κήπος όπου μόλις απο-

Χωρισμένος απ' τον (πριν και πάλι μεταμφιεσμένος μου αγγιχτεί)
Θάνατο, έπαιζα και μου έφταναν εύκολα όλα έως την απαλάμη

Ο ιππόκαμπος κείνος! Και της φυσαλίδας τσιουπ το σπάσιμο!
Του βατόμουρου το βαποράκι μες στα βαθιά των φυλλωμάτων
Ρεύματα! Κι ο πρωραίος ιστός όλο σημαίες!

Τι τώρα μου ήρθαν. Αλλά σαν χθες υπήρξα

Κι ύστερα η μακριά μακριά ζωή των αγνώστων η άγνωστη

Έστω. Και μόνο να τα λες ωραία ξοδεύεσαι^· όπως του νερού η ροή
Που ψυχή την ψυχή δένει τις αποστάσεις
Κι από 'να σ' άλλον Γαλαξία βρίσκεσαι να σχοινοβατείς

Ενώ κάτω απ' τα πόδια σου βοούν τα βάραθρα. Κι ή φτάνεις ή όχι

Αχ αχνά σχεδιασμένες πάνω στα σεντόνια μου πρώτες ορμές.

        Θήλεις άγγελοι

Που από ψηλά μου ενεύατε άφοβα να προχωρώ μες στα όλα
Μιας που κι από το παράθυρο να πέσω, η θάλασσα
Πάλι θα μου κάνει το άλογο

Το πελώριο καρπούζι όπου κάποτε ανίδεος εκατοίκησα
Κι οι μικρές εκείνες παρακόρες, το μαλλί τους λυτό που
Με τη νοημοσύνη ανέμου γνώριζε να ξετυλίγεται πάνω από τις καμινάδες!

Τέτοια του κίτρινου στα μπλε αρμοσιά που αλήθεια να σαστίζεις
Και γραφές πουλιών που ο άνεμος τις μπάζει απ' το παράθυρο
Την ώρα που κοιμάσαι και παρακολουθείς τα μέλλοντα

Ξέρει ο ήλιος. Κατεβαίνει μέσα σου να δει. Επειδή τ' απέξω
Είναι καθρέφτης. Μες στο σώμα η φύση κατοικεί κι από κει εκδικείται

Όπως σε μιαν αγριότητα ιερή σαν του Λέοντα ή του Αναχωρητή
Το δικό σου λουλούδι φυτρώνει

                                                    που το λένε Σκέψη

(Άλλο αν, και μελετώντας, πάλι βγήκα εκεί
Που το κολύμπι μ' έβγαζε απ' ανέκαθεν)

Μετρημένο τόπο έχουν οι σοφοί
Και στα παιδιά δοσμένος είναι ο ίδιος αλλ'
Απέραντος!

                    Απέραντος ο θάνατος δίχως μήνες κι αιώνες
Τρόπος κι εκεί να ενηλικιωθείς κανένας· ώστε
Στις ίδιες κάμαρες ξανά στους ίδιους κήπους θα γυρνάς
Κρατώντας το τζιτζίκι που είναι ο Δίας και πάει από 'να
Σ' άλλον Γαλαξία τα καλοκαίρια του.

                     ΡΗΜΑ ΤΟ ΣΚΟΤΕΙΝΟΝ

Είμαι άλλης γλώσσας, δυστυχώς, και Ηλίου του Κρυπτού ώστε
Οι όχι ενήμεροι των ουρανίων να μ' αγνοούν. Δυσδιάκριτος
Καθώς άγγελος επί τάφου σαλπίζω άσπρα υφάσματα
Που χτυπιούνται στον αέρα και μετά πάλι αναδιπλώνονται
Κάτι να δείξουν, ίσως, τα θηρία μου τα χωνεμένα ώσπου τελικά
Να μείνει ένα θαλασσοπούλι τ' ορφανό πάνω απ' τα κύματα

Όπως και έγινε. Όμως χρόνια τώρα μετέωρος κουράστηκα
Κι έχω ανάγκη από γης που αυτή μένει κλειστή και κλειδωμένη
Μάνταλα πόρτες κρυφακούσματα κουδούνια· τίποτε. Α
Πιστευτά πράγματα μιλήστε μου! Κόρες που εμφανιστήκατε κατά καιρούς
Μέσ' απ' το στήθος μου κι εσείς παλαιές αγροικίες

Βρύσες που λησμονηθήκατε ανοιχτές μέσα στους αποκοιμισμένους κήπους

Μιλήστε μου! Έχω ανάγκη από γης
Που αυτή μένει κλειστή και κλειδωμένη

Έτσι κι εγώ, μαθημένος όντας να σμικρύνω τα ιώτα και να

        μεγεθύνω τα όμικρον

Ένα ρήμα τώρα μηχανεύομαι· όπως ο διαρρήκτης το αντικλείδι του
Ένα ρήμα σε -άγω ή -άλλω ή -εύω

Κάτι που να σε σκοτεινιάζει από τη μία πλευρά εωσότου
Η άλλη σου φανεί. Ένα ρήμα μ' ελάχιστα φωνήεντα όμως

Πολλά σύμφωνα κατασκουριασμένα κάπα ή θήτα ή ταυ
Αγορασμένα σε συμφερτικές τιμές από τις αποθήκες του Άδη
Επειδή, από τέτοια μέρη ευκολότερα
Υπεισέρχεσαι σαν του Δαρείου το φάντασμα ζωντανούς και
πεθαμένους να κατατρομάξεις

Εδώ βαρεία μουσική ας ακούγεται. Κι ανάλαφρα τα όρη ας
Μετατοπίζονται. Ώρα να δοκιμάσω το κλειδί. Λέω:

        καταρκυθμεύω

Εμφανίζεται μεταμφιεσμένη σε άνοιξη μια παράξενη αγριότητα
Με παντού βράχια κοφτά κι αιχμηρά θάμνα
Ύστερα πεδιάδες διάτρητες από Δίες κι Ερμήδες
Τέλος μια θάλασσα μουγγή σαν την Ασία
Όλο φύκια σχιστά και ματόκλαδα Κίρκης

Ώστε λοιπόν, αυτό που λέγαμε «ουρανός» δεν είναι· «αγάπη» δεν

        «αιώνιο» δεν. Δεν
Υπακούουν τα πράγματα στα ονόματά τους. Πλησιέστερα του σκοτωμού
Καλλιεργούνται οι ντάλιες. Κι ο βραδύς κυνηγός μ' αιθερίου θηράματα

Επιστρέφει κόσμου. Κι είναι πάντοτε  -φευ-  νωρίς. Αχ
Δεν υποψιαστήκαμε ποτέ πόσο υπονομευμένη από θεότητα είναι

Η γη· τι χρυσός ρόδου αέναου της χρειάζεται ν' αντισταθμίζει
Το κενό που αφήνουμε, όμηροι όλοι εμείς μιας άλλης διάρκειας
Που η σκιά του νου μας αποκρύπτει. Ας είναι

Φίλε συ που ακούς, ακούς της ευωδιάς των κίτρων
Τις μακρινές καμπάνες; Ξέρεις τις γωνιές του κήπου όπου
Εναποθέτει τα νεογνά του δειλινός ο αέρας; Ονειρεύτηκες
Ποτέ σου ένα καλοκαίρι απέραντο που να το τρέχεις
Μη γνωρίζοντας πια Ερινύες; Όχι. Να γιατί καταρκυθμεύω
Που οι βαριές υποχωρούν αμπάρες τρίζοντας κι οι μεγάλες θύρες ανοίγονται
Στο φως του Ήλιου του Κρυπτού μια στιγμούλα, η φύση μας η τρίτη να φανερωθεί

Έχει συνέχεια. Δε θα την πω. Κανείς δεν παίρνει τα δωρεάν
Στον κακόν αγέρα ή που χάνεσαι ή που επακολουθεί γαλήνη

Αυτά στη γλώσσα τη δική μου. Κι άλλοι άλλα σ' άλλες. Αλλ'
Η αλήθεια μόνον έναντι θανάτου δίδεται.

  

                    ΤΟ ΥΣΤΕΡΟ ΤΩΝ ΣΑΒΒΑΤΩΝ

Σσσς... πια τίποτε· τίποτε άσπρο ή λείο πια τίποτε

Μεθυστικό, μελωδικό, τίποτε· κανένα φωτισμένο από το πίσω μέρος

Νέφος ή συντροφιά του ανθρώπου έστω

Κάτι πένθιμο, λιποθυμιστικό, ύστερα που η μέρα των Παθών

Πήρε να γέρνει με το πλάι αργά και να βυθίζεται

Ποια ψυχή να φεύγει και μυρίζει

Τόσο δυνατά ο αέρας κι άλλο δεν αντέχω

Σσσς... μέσα στα σκοτεινά κανείς δεν ξέρει· παρεχτός
Καταπάνου στις κροκάλες, άκου, γδούποι απόκοσμοι όπως των ψαράδων ή

Σωμάτων που εισχωρούν το ένα στο άλλο ενώ τρέμει όλος ψυχή
Ο αιθέρας

                    κι ένα αστέρι αδόκητα βρίσκει το θάρρος με το μέτωπό σου ν'αγγιχτεί

Όλος λάθη φεύγω· φιλιά που επάνω μου έμειναν
Και τι ωραία στο ύψωμα τα κυπαρίσσια

Τι ωραία και πάλι ν' αποχτούν αρχίζουν υπόσταση άλλη

Τα ουράνια γεγονότα. Των άστρων τα διατσέντα, οι λύπες, οι ευωδιές

Κι οι άλλες που απώλεσες παλαιές αισθήσεις επάνω στ' ουρανού την ύλη
Να 'τες τώρα που διαγράφονται: ο λίθος και το μνήμα κι ο στρατιώτης

Οι λευκές των γυναικών καλύπτρες κι η μακρά
Συνοδεία των αδικοχαμένων

Καιροί που πριν πολύ από τους γονιούς μου
Μ' ορφανέψατε κι αποκούμπι αλλού δε βρήκα

Σσσς... μα κανείς, κανείς δεν ξέρει. Μήτε αέρας καν
Αν είναι αυτός που όταν στοχάζεσαι, τρελαίνει. Πιστευτός γίνεσαι από μόνου σου
Επειδή

           τα χέρια σου ήταν μαθημένα σε δεντρόκηπους όπου
Η θάλασσα εισχωρεί και τραβιέται γεμίζοντας μικρά λουλούδια
Φυσάει, φυσάει και λιγοστεύει ο κόσμος. Φυσάει
Φυσάει και μεγαλώνει ο άλλος· ο θάνατος ο πόντος ο γλαυκός κι ατελεύτητος
Ο θάνατος ο ήλιος ο χωρίς βασιλέματα.