Το Νησί του Πάσχα, στα ισπανικά Isla de Pascua και επίσης
Ράπα Νούι στην ομώνυμη τοπική γλώσσα, είναι νησί της Πολυνησίας που βρίσκεται
3.500 χιλιόμετρα δυτικά της Χιλής στον Ειρηνικό. Έχει έκταση 163 km2 και πληθυσμό περίπου
2.270 κατοίκους στην απογραφή του 2002, δηλαδή αύξηση 43.1% (834) από την
αντίστοιχη απογραφή του 1982. Θεωρείται το πλέον απομονωμένο νησί στον κόσμο. Ο
γηγενής πληθυσμός αναφέρεται στο νησί ως Ραπανούι και οι Χιλιανοί ως Isla de
Pascua.
Από τη
Βικιπαίδεια,την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια....
Σήμερα το Νησί του Πάσχα έχει περίπου 6.000 κατοίκους, από
τους οποίους το 60% κατάγεται από τους ιθαγενείς Ράπα Νούι.
Από τη
Βικιπαίδεια,την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια....
Πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι ο λαός των Ράπα Νούι
κατέρρευσε στο Νησί του Πάσχα λόγω της απερίσκεπτης αποψίλωσης του δάσους.
Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι ο απομονωμένος πολιτισμός τους καταστράφηκε λόγω της
άφιξης των Ευρωπαίων. Νέα μελέτη προσφέρει τώρα μια εναλλακτική εξήγηση: οι
Ράπα Νούι ίσως έπεσαν θύματα κλιματικών αλλαγών.
Οι πολυνήσιοι ναυτικοί που αποίκησαν το νησί την πρώτη
χιλιετία μετά Χριστόν δημιούργησαν τον πολιτισμό των Ράπα Νούι, γνωστό από τα
περίφημα μοάι, μνημειώδη αγάλματα με ανθρώπινη μορφή.
Η τελευταία μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην ανοιχτή
επιθεώρηση PNAS,
δείχνει ότι ο πληθυσμός του νησιού μειώθηκε δραματικά λόγω τοπικών μεταβολών
του κλίματος.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης μού προκάλεσαν έκπληξη» λέει ο
Τεν Λάντεφογκ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία και
επικεφαλής της έρευνας.
Η ομάδα του χρονολόγησε περισσότερα από 400 εργαλεία,
κατασκευασμένα από οψιδιανό λίθο, τα οποία βρέθηκαν σε διάφορες περιοχές του
νησιού. Η ανάλυση επέτρεψε στους ερευνητές να προσδιορίσουν πότε και πώς
χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι τη διαθέσιμη γη.
Το βασικό εύρημα είναι ότι δεν υπήρχε ομοιομορφία όσον αφορά
τη χρήση γης και την αξιοποίηση του δάσους σε όλη την έκταση του νησιού.
«Αν και δεν έχουμε στη διάθεσή μας άμεσα δεδομένα για το μέγεθος
του πληθυσμού, είναι ξεκάθαρο ότι οι κάτοικοι αντιδρούσαν σε τοπικές
περιβαλλοντικές διακυμάνσεις στο νησί πριν καταστραφούν από την εισαγωγή
ευρωπαϊκών ασθενειών και από άλλες ιστορικές διαδικασίες» λέει ο Δρ Λάντεφογκ.
Οι περιβαλλοντικές αλλαγές στις οποίες αναφέρονται ήταν
μεταβολές στη βροχόπτωση και την ποιότητα των εδαφών, μεταξύ άλλων.
Η μελέτη υποδεικνύει, χωρίς όμως να αποδεικνύει, ότι οι Ράπα
Νούι έπεσαν θύματα περιβαλλοντικών περιορισμών και όχι της άπληστης αποψίλωσης
των δασών.
Στην πραγματικότητα, ενώ οι επιστήμονες σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι αυτό είναι
αποτέλεσμα γενοκτονίας, που ο πληθυσμός (περίπου 4000) του νησιού έχει
εξαφανιστεί, τι γίνεται με αυτούς τους γίγαντες Pierre υπόγεια; Υπήρχαν από την
αρχή από τους Rapa Nui (=ο ομφαλός του κόσμου) (ο αρχαιότερος πολιτισμός του
νησιού);
Η πιο πιθανή υπόθεση είναι ότι ένα παλιρροϊκό κύμα σάρωσε το νησί και ο πρώην
αρχαίος πολιτισμός του, που χάνεται στα βάθη του χρόνου, είναι κάτω από τα
πόδια των τουριστών, που αγνοούν τον κρυμμένο θησαυρό που περιμένει. Τα
αγάλματα δεν είχαν ταφεί, αλλά η πλημμύρα έφερε τόσα πολλά συντρίμμια, σκόνη
και μπάζα, που ο πολιτισμός εξαφανίστηκε μονομιάς.
Ό,τι κι αν συνέβη, ο πληθυσμός είχε μειωθεί από τα περίπου
15.000 άτομα σε μόλις 2 με 3 χιλιάδες όταν οι Ευρωπαίοι έφτασαν στο νησί το
1722. Ασθένειες που μετέφεραν οι ευρωπαίοι ναυτικοί, σε συνδυασμό με το εμπόριο
σκλάβων, μείωσαν περαιτέρω τον πληθυσμό στα 111 άτομα το 1877.
Η νέα μελέτη δείχνει ότι ο απομονωμένος πολιτισμός επλήγη
από περιβαλλοντικές αλλαγές πριν από την άφιξη των κατακτητών. Δεν αρκεί όμως
για να αποδείξει ότι η θεωρία της εξάντλησης των φυσικών πόρων είναι εσφαλμένη,
ή ότι δεν υπήρξαν άλλοι παράγοντες που έπαιξαν ρόλο.
Και αυτό σημαίνει ότι το μυστήριο της εξαφάνισης των Ράπα
Νούι δεν έχει λυθεί οριστικά.
Στην πραγματικότητα, ενώ οι επιστήμονες σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι αυτό είναι αποτέλεσμα γενοκτονίας, που ο πληθυσμός (περίπου 4000) του νησιού έχει εξαφανιστεί, τι γίνεται με αυτούς τους γίγαντες Pierre υπόγεια; Υπήρχαν από την αρχή από τους Rapa Nui (=ο ομφαλός του κόσμου) (ο αρχαιότερος πολιτισμός του νησιού);
Η πιο πιθανή υπόθεση είναι ότι ένα παλιρροϊκό κύμα σάρωσε το νησί και ο πρώην αρχαίος πολιτισμός του, που χάνεται στα βάθη του χρόνου, είναι κάτω από τα πόδια των τουριστών, που αγνοούν τον κρυμμένο θησαυρό που περιμένει. Τα αγάλματα δεν είχαν ταφεί, αλλά η πλημμύρα έφερε τόσα πολλά συντρίμμια, σκόνη και μπάζα, που ο πολιτισμός εξαφανίστηκε μονομιάς.