Οι Ιάπωνες εργάτες που ζουν σε Internet Cafe

         

                       Οι "αναλώσιμες μηχανές"της Ιαπωνίας

   "Οι Πρόσφυγες"  μέσα στους θαλαμίσκους της βιομηχανικής υπερδύναμης      

Για 10 μήνες, ο Fumiya, ένας 26χρονος Ιάπωνας που δουλεύει ως σεκιουριτάς, ζει σε ένα 24ωρο ίντερνετ καφέ. Σε ένα μικροσκοπικό δωμάτιο που μετά βίας μπορεί να χωρέσει, κάθεται σκυφτός μπροστά από μια αναμμένη οθόνη, καπνίζοντας και πίνοντας σόδα μεταξύ των βαρδιών του. Όταν είναι σε θέση να κοιμηθεί, τοποθετεί μια κουβέρτα στο κεφάλι του για να μην τον ενοχλούν τα φθοριούχα φώτα.  Ο Fumiya είναι εκεί γιατί δεν μπορούσε να πληρώσει για ένα διαμέρισμα με το μισθό που βγάζει σαν ημιαπασχολούμενος. Τώρα, για ένα αντίτιμο των 15 δολαρίων/βραδιά, μένει σε ένα μικρό δωμάτιο στο καφέ και θεωρεί τον εαυτό του τυχερό που έχει βρει ένα φθηνό μέρος για να μένει, αποκαλώντας το μαγαζί «καλά εξοπλισμένο» μιας και έχει ντουζιέρες και πλυντήρια.Άνθρωποι σαν τον Fumiya, που μένουν σε ίντερνετ καφέ, είναι το θέμα του νέου ντοκυμανταίρ της φωτορεπόρτερ Shiho Fukada, Net Café Refugees (Πρόσφυγες των Ίντερνετ Καφέ).Σύμφωνα με αυτό, τα εξοντωτικά ωράρια εργασίας στην Ιαπωνία και η άνοδος της επισφαλούς εργασίας έχουν δημιουργήσει αναρίθμητους «πρόσφυγες» που δεν έχουν την δυνατότητα να πληρώνουν για διαμερίσματα και ζουν σε αυτά τα καφέ.

                                   Ο Fumiya, την ώρα που κοιμάται

                                                         

Σύμφωνα με μια έρευνα του 2007  του υπουργείου Υγείας,Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας της Ιαπωνίας, περίπου 5400 άνθρωποι ζούσαν σε ίντερνετ καφέ μακροπρόθεσμα, εξαιτίας του πολύ χαμηλού εισοδήματός τους.

Αυτοί οι πρόσφυγες των ίντερνετ καφέ άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους στο τέλος των 90s και έχουν αυξηθεί σε αριθμούς σε μεγάλο βαθμό την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ. 

Το φαινόμενο είναι μέρος μιας γενικότερης κρίσης για την εργατική τάξη στην Ιαπωνία, εν μέρει εξαιτίας της μερικής νομιμοποίησης των συμβάσεων εργασίας προσωρινής απασχόλησης το 1986, που νομιμοποιήθηκε πλήρως το 1999. 

Έκτοτε, το ποσοστό των εργατών που έχουν συμβάσεις εργασίας μερικής απασχόλησης έχει αυξηθεί στο 38%, σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο συνδικάτου που μιλάει στο ντοκιμαντέρ. Με αυτό τον τρόπο οι εργολάβοι έχουν αυξήσει τα κέρδη τους, γιατί απασχολούν σαν υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης, λιγότερους από τους μισούς υπαλλήλους τους.

«Αυτή η ανοιμοιότητα οδηγεί απευθείας στην φτώχεια»

                                           Ο Fumiya κάθεται στο δωμάτιό του.

Αλλά και οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης έχουν προβλήματα. Ένας πρώης salaryman (μισθωτός απασχολούμενος σε μεγάλη εταίρεια, που ανήκει στην λεγόμενη «μεσαία τάξη»- τα λεγόμενα “white collar”) που εμφανίζεται στο φιλμ, ο Tadayuki Sakai, ζούσε σε ένα ίντερνετ καφέ για 4 μήνες. 

Προηγουμένως είχε μια δουλειά πλήρους απασχόλησης σε εταιρεία πιστωτικών καρτών, αλλά έπεσε γρήγορα σε κατάθλιψη, καθώς δούλευε από 120 έως 200 ώρες υπερωρία κάθε μήνα. Ο Sakai είπε ότι δεν είχε χρόνο να πάει σπίτι και έτσι αναγκαζόταν να κοιμάται στο γραφείο εώς ώτου αρχίσει ξανά το ωράριο του. 

 Όταν οι συνάδελφοί του και το αφεντικό του άρχισαν να τον κουτσομπολεύουν και να διαδίδουν ότι είναι «αδύναμος», τελικά παραιτήθηκε.

«Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ζουν έτσι στην Ιαπωνία», μιλώντας ο ίδιος για την κατάθλιψή του. Ο Sakai έχει δίκιο. Η χώρα έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά αυτοκτονίας στον κόσμο, όσον αφορά τις αυτοκτονίες λόγω εργασίας. 

Στην πραγματικότητα, αυτού του τύπου οι αυτοκτονίες έχουν γίνει τόσο σύνηθες φαινόμενο, που χρησιμοποιείται μια συγκεκριμένη ορολογία: τις αποκαλούν “karōshi”, που στην κυριολεξία μεταφράζεται σαν «θάνατος από υπερβολική εργασία». Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας πέρασε σχετικό νόμο για την αποφυγή περαιτέρω “karōshi” το 2014.

Ο Tadayuki Sakai, που παραιτήθηκε από την δουλειά του όταν διαγνώσθηκε με κατάθλιψη.

Η σκηνοθέτης του φιλμ, Fukada, είπε ότι τέτοια ζητήματα στην Ιαπωνία είναι ουσιαστικά σαν 2 όψεις του ίδιου νομίσματος.

«Υπάρχει τεράστια ανισομέρεια στην αγορά εργασίας όπου κάποιοι αισθάνονται ότι πρέπει να δουλέψουν μέχρι θανάτου, ενώ άλλοι δεν έχουν αρκετή δουλειά για να επιβιώσουν».
«Οι άνεργοι θέλουν να δουλέψουν οτιδήποτε κι αν είναι η δουλειά-πλήρους απασχόλησης ή όχι.