Κοντά στη θάλασσα ήταν η Αχερουσία
λίμνη και το Νεκρομαντείο του όταν ο Οδυσσέας κατέβηκε στον
Αδη για να συναντήσει τους νεκρούς συγγενείς και φίλους του.
Το νεκρομαντείο από ψηλά κι ένας υπόγειος
θάλαμός του. Εδώ οι ιερείς υπέβαλλαν τους επισκέπτες σε σκληρές
ψυχολογικές δοκιμασίες και σε μια δίαιτα με κουκιά
Νεότερες αρχαιολογικές έρευνες επαληθεύουν την εικόνα που είχε ο Όμηρος για την τοπογραφία της περιοχής (Ν. Πρέβεζας) όταν περιέγραφε
στην «Οδύσσεια» τη σκηνή κατάβασης του ήρωα στον κάτω κόσμο.
Κατά την προϊστορική περίοδο η θάλασσα έφτανε ώς τη λίμνη
Αχερουσία (τώρα αποξηραμένη), ώς το Νεκρομαντείο και τους πρόποδες της
οχυρωμένης αρχαίας Εφύρας. Σήμερα απέχει γύρω στα 4,5 χλμ. «Με την
πάροδο τεσσάρων χιλιετιών οι προσχώσεις του ποταμού Αχέροντα μπάζωσαν
σταδιακά το χώρο μεταξύ της λοφοσειράς και της σημερινής ακτογραμμής,
όπου και οι εκβολές του σημερινού ποταμού, στο σύγχρονο χωριό Αμμουδιά»,
έλεγε προχθές ο προϊστάμενος της ΛΓ' Εφορείας Αρχαιοτήτων Πρέβεζας,
Γεώργιος Ρήγινος.
Παρουσίαζε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο τη μελέτη ανάδειξης όλου αυτού του χώρου και τη σύνδεση του Νεκρομαντείου με τον λόφο της αρχαίας Εφύρας (απέχουν 500 μ.), τα λείψανα της οποίας ελάχιστοι επισκέπτονται γιατί δεν υπάρχουν ένα οργανωμένο μονοπάτι και μια σήμανση που να τους οδηγεί.
Το επισκέψιμο σήμερα Νεκρομαντείο, που βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου, κοντά στο χωριό Μεσοπόταμος, αποτελεί την ελληνιστική φάση του ομηρικού Νεκρομαντείου, σύμφωνα με τον πρώτο ανασκαφέα του, Σωτήριο Δάκαρη.
Από τη λειτουργία του γνωρίζουμε το ρόλο των ιερέων που έπαιρναν «λόγια» από τους επισκέπτες πριν τους προμαντέψουν τα μελλούμενα. Τους υπέβαλλαν σε σκληρές ψυχολογικές και σωματικές δοκιμασίες, περιφέροντας τους στο δαιδαλώδες συγκρότημα του μαντείου, με τις σκοτεινές και υγρές αίθουσες και σε μια δίαιτα με κουκιά, που πίστευαν ότι έχουν την ιδιότητα να θολώνουν το μυαλό και να εξάπτουν τη φαντασία τους.
Στην ταύτιση του χώρου με το Νεκρομαντείο συνέβαλαν δύο ειδώλια της Περσεφόνης, που βρήκε ο Σωτ. Δάκαρης στο κεντρικό κτήριο, όπως και όστρακα της ίδιας θεάς (7ου-5ου αι. π.Χ.) στους πρόποδες του λόφου. Η άποψή του ωστόσο αμφισβητήθηκε από τον Dietwulf Baatz, ο οποίος υποστήριξε πως εκεί ήταν μια ιδιωτική ελληνιστική οικία και τίποτα παραπάνω.
Σημασία έχει ότι με τις υποτυπώδεις υποδομές που απέκτησε τις τελευταίες δεκαετίες ο χώρος (κτήριο εισόδου, περίφραξη, φωτισμός κ.λπ.) ο κόσμος απολαμβάνει τη βόλτα εκεί. Με ένα πάρκινγκ, κάποιες διαδρομές επίσκεψης και μια αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο η επισκεψιμότητά του, υποστήριξε στο Συμβούλιο ο κ. Ρήγινος. Παρουσίασε κι άλλες δύο μελέτες ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων της Ηπείρου (συνολικού κόστους 9 εκατ. ευρώ).
Η πρώτη αφορά τον εκτεταμένο χώρο της τειχισμένης αρχαίας πόλης Κασσώπης (350 στρεμ.), όπου θέλουν να αναδείξουν τα ορατά μνημεία και να αποκαλύψουν τμήματα του ανεξερεύνητου μέρους της (κόστους 5 εκατ. ευρώ). Με τη δεύτερη γίνονται προσβάσιμα ως περίπατος τα 2 από τα 70 χλμ. του ρωμαϊκού Υδραγωγείου της Νικόπολης, με τις επιβλητικές τοξοστοιχίες, τις λαξευμένες σήραγγες μέσα στο βράχο και τους αγωγούς που έχουν καταντήσει μονοπάτια για γιδοπρόβατα και αγελάδες..
