Μάνος Xατζιδάκις

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στην Ξάνθη, γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζιδάκι από τον Μύρθιο Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου και της Αλίκης Αρβανιτίδου από την Αδριανούπολη. 
Η μουσική του εκπαίδευση ξεκινά σε ηλικία τεσσάρων ετών και περιλαμβάνει μαθήματα πιάνου από την αρμενικής καταγωγής πιανίστρια Αλτουνιάν. Παράλληλα, εξασκείται στο βιολί και το ακορντεόν.

Ο Χατζιδάκις εγκαθίσταται οριστικά στην Αθήνα, με τη μητέρα του, το 1932, έπειτα από το χωρισμό των γονέων του. 
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1938, ο πατέρας του πεθαίνει σε αεροπορικό δυστύχημα, γεγονός που σε συνδυασμό με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου επιφέρει μεγάλες οικονομικές δυσχέρειες στην οικογένεια. 
Ο νεαρός Χατζιδακις εργάζεται για βιοπορισμό ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι, παγοπώλης στο εργοστάσιο του Φιξ, υπάλληλος στο φωτογραφείο του Μεγαλοκονόμου και βοηθός νοσοκόμος στο 401 στρατωτικό νοσοκομείο.

Παράλληλα επεκτείνει τις μουσικές του γνώσεις παρακολουθώντας ανώτερα θεωρητικά μαθήματα με τον Μενέλαο Παλλάντιο, την περίοδο 1940 - 1943, ενώ ξεκινά και σπουδές Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις οποίες όμως δεν θα ολοκληρώσει ποτέ. 
Την ίδια περίοδο συνδέεται με άλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους, μεταξύ των οποίων οι ποιητές Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Άγγελος Σικελιανός και ο ζωγράφος  
Γιάννης Τσαρούχης. 
Κατά την τελευταία περίοδο της Κατοχής, συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, όπου γνώρισε τον Μίκη Θεοδωράκη, με τον οποίον σύντομα ανέπτυξε ισχυρή φιλία.

Η πρώτη εμφάνιση του Χατζιδάκι ως συνθέτη πραγματοποιείται το 1944, σε ηλικία 19 ετών, με τη συμμετοχή του στο έργο "Τελευταίος Ασπροκόρακας" του Αλέξη Σολομού, στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. 

Στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης, ο Χατζιδάκις θα παρακολουθήσει και μαθήματα υποκριτικής, αν και τελικά ο ίδιος ο Κουν θα τον προτρέψει να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην μουσική. 

Η συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης θα αποδειχθεί ιδιαίτερα παραγωγική, και θα διαρκέσει περίπου δεκαπέντε χρόνια. Τέλος, το 1946, καταγράφεται η πρώτη του εργασία για τον κινηματογράφο, στην ταινία Αδούλωτοι Σκλάβοι.

Την περίοδο αυτή, ο Χατζιδάκις ανακαλύπτει το ρεμπέτικο τραγούδι και γίνεται ο πρώτος που θα το μελετήσει σε βάθος και θα κατανοήσει την αξία του. 

Στις 31 Ιανουαρίου 1949, σε ηλικία 23 ετών, δίνει στο Θέατρο Τέχνης την διάσημη πλέον διάλεξη για το ρεμπέτικο τραγούδι

Το 1950 θα αποτελέσει ιδρυτικό στέλεχος και καλλιτεχνικό διευθυντή του Ελληνικού Χοροδράματος της Ραλλούς Μάνου, όπου παρουσιάζει τα τέσσερα μπαλέτα του, "Μαρσύας" (1950), "Έξι Λαϊκές Ζωγραφιές" (1951), 

"Το Καταραμένο Φίδι" (1951) και "Ερημιά" (1958). 

Την ίδια εποχή, η τραγωδός Μαρίκα Κοτοπούλη αναθέτει στον Χατζιδάκι τη σύνθεση της μουσικής για τις "Χοηφόρους" (1950) από την "Ορέστεια" του Αισχύλου. Το γεγονός αυτό αποτελεί την απαρχή της ενασχόλησης του Χατζιδάκι με το αρχαίο δράμα. 

Μερικές από τις τραγωδίες και κωμωδίες, για τις οποίες θα γράψει μουσική είναι η "Μήδεια" (1956), ο "Κύκλωπας" (1959), οι "Βάκχες" (1962), οι "Εκκλησιάζουσες" (1956), η "Λυσιστράτη" (1957) και οι "Όρνιθες" (1959). Το (1950) εξάλλου, ο Χατζιδάκις συνεργάζεται και με τον Άγγελο Σικελιανό προκειμένου να συνθέσει τη μουσική για την τελευταία του τραγωδία "Ο Θάνατος του Διγενή".

Την ίδια περίοδο γράφει σημαντικά μουσικά έργα όπως τα πιανιστικά έργα "Ιονική σουίτα"(1952) και "Για μια μικρή λευκή αχιβάδα" (1947, το πρώτο από 51 έργα, που ο ίδιος ξεχωρίζει με ιδιαίτερη αρίθμηση ανάμεσα στο σύνολο της δημιουργίας του), καθώς και τον κύκλο τραγουδιών "Ο Κύκλος του C.N.S." (1954, αφιερωμένο στον Carlos Novi Sanchez για το θάνατο του κοινού τους φίλου, Ετιέν Ρέρυ).

Το 1966 ο Μάνος Χατζιδάκις επισκέπτεται την Αμερική προκειμένου να ανεβάσει στο Broadway με τον Ζυλ Ντασέν και τη Μελίνα Μερκούρη τη θεατρική διασκευή του "Ποτέ την Κυριακή" με τον τίτλο "Illya Darling". 

Κατά την παραμονή του στην Αμερική έρχεται σε επαφή με την ποπ και ροκ αμερικανική μουσική σκηνή, γεγονός που έχει σαν αποτέλεσμα την ηχογράφηση του κύκλου τραγουδιών "Reflections" σε συνεργασία με το συγκρότημα "New York Rock and Roll Ensemble",   

 Μάνου Χατζιδάκι: REFLECTIONS 1969
with the:"New York Rock &Roll Ensemble" REFLECTIONS Music composed by: Manos Hadjidakis 1.ORPEUS (by M.Hajidakis&Dorian Rudnytsky) LEAD VOCAL: Dorian 0:00 2.THE DAY (by M.Hajidakis&Brian Corrigan) LEAD VOCAL: Brian 2:37 3.LOVE HER (by M.Hajidakis&Brian Corrigan) LEAD VOCAL:Clif 6:17 5.DANCE OF THE DOGS( by M.Hajidakis) 11:14 5.KEMAL (by M.Hajidakis& Martin Fulterman) LEAD VOCAL:Clif 14:42 6.DEDICATION (by M.Hajidakis& Clifton Nivison) LEAD VOCAL:Mike 19:06 7.THE THREE ANSWERS (by M.Hajidakis) 21:54 8.STREET SONG (by M.Hajidakis&Brian Corrigan) LEAD VOCAL:Clif 25:43 9.BITTER WAY (by M.Hajidakis&Brian Corrigan) LEAD VOCAL: Brian 28:32 10.NOBLE DAME (by M.Hajidakis&Dorian Rudnytsky) LEAD VOCAL:Mike 33:58

 

ενώ ηχογραφεί και "Το Χαμόγελο της Τζοκόντας",

ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΗΣ ΤΖΟΚΟΝΤΑΣ (GIOCONDA'S SMILE) Manos Xadjidakis1965 δέκα τραγούδια στο ίδιο κλίμα για ορχήστρα (ten orchestral pieces in similar mood) ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ 1η 1.Όταν έρχονται τα σύννεφα (when the clouds come) 0:00 2.Kοντέσα Εστερχάζυ (Countess Esterhazy) 2:28 3.Η παρθένα της γειτονιάς μου (Τhe virgin in my neighborhood) 5:20 4.Βροχή ( Rain) 8:15 5.Προσωπογραφία της μητέρας μου (Portrait of my mother) 10:33 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ 2η 6.Το κονσέρτο (The concerto) 13:25 7.Ο κ. Νολλ ( Mr. Κnoll) 16:58 8.Οι δολοφόνοι ( The assassins)20:15 9. Βραδινή επιστροφή (Returning in the evening) 22:12 10.Χορός με τη σκιά μου (Dance with my own shadow) 24:47

Η ηχογράφηση έγινε τον Απρίλο του 1965 στη Ν.Υ.Την ορχήστρα διευθύνει ο συνθέτης

 

"Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη με μουσικές και χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο,βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το Φθινόπωρο του 1963,όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ότι συνέβαινε γύρω της,χωρίς κανείς να την προσέχει,μόνη έρημη μες στο άγνωστο πλήθοςπου την σκουντούσε,την προσπερνούσε ανυποψίαστο,εχθρικό,αφήνοντάς την να πνιγεί μες τη βαθιά πλημμύρα της λεωφόρου,μέσα στη θάλασσα που

ακολουθούσε,μέσα στ' αγέρι που άρχισε να φυσά.

Έμεινα στηλωμένος,ο μόνος που την πρόσεξε,κι έκαμα να την πάρω από πίσω, νατην ακολουθήσω και πλησιάζοντάς την να της μιλήσω,χωρίς να ξέρω τι να της πω,μα ίσαμε ν΄αποφασίσω την έχασα από τα μάτια μου.
Έτρεξα λίγο μπρος,ανασηκώθηκα στα πόδια για να την ξεχωρίσω,μα η μεγάλη μαύρη θάλασσα του κόσμου την είχε καταπιεί.Μέσα μου κάτι σκίρτησε οδυνηρά.Χωρίς να καταλάβω είχα σταθεί έξω από τι βιβλιοπωλείο του Ριτζιόλλι και στη βιτρίνα του απέναντί μου ακριβώς βρισκότανε ένα βιβλίο για τον Ντα Βίντσι,με τη Τζοκόντα στο εξώφυλλό του να μου χαμογελά απίθανα αινιγματική,αυτόματα μεγενθυμένη όσο η γυναίκα που χάθηκε στο δρόμο.

Δεν ξέρω γιατί όλα αυτά μπερδεύτηκαν περίεργα μέσα μου,μαζί μ' ένα εξαίσιο θέμα του Βιβάλντι που είχα ακούσει πριν λίγες μέρες και που εξακολουθούσε από τότε να επανέρχεται τυραννικά στη μνήμη μου.

Τα δέκα αυτά τραγούδια γράφτηκαν μ΄ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι μια γυναίκα έρημη μες τη μεγάλη πόλη. Το κάθε τραγούδι είναι κι ένας μονόλογός της,κι όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία της. Μια ιστορία σύγχρονη και παλιά μαζί...."
Μάνος Χατζιδάκις

Παράλληλα συνεχίζει την συνεργασία με τα μπαλέτα του 20ού Αιώνα στις Βρυξέλες, όπου διευθύνει έργα δικά του ή άλλων συνθετών. Άλλα σημαντικά έργα της περιόδου είναι η μουσική για την ταινία «Blue» (1958) του Silvio Narizzano, η "Ρυθμολογία" (έργο για πιάνο) και η "Αμοργός" (1970), έργο το οποίο ο συνθέτης άφησε ημιτελές.

Το 1972, επιστρέφει στην Αθήνα και τον επόμενο χρόνο ιδρύει το μουσικό καφεθέατρο "Πολύτροπο", με το οποίο επιδιώκει, σύμφωνα με τον ίδιο, "μια τελετουργική παρουσίαση του τραγουδιού, μ' όλα τα μέσα που μας παρέχει η σύγχρονη θεατρική εμπειρία. 

Η περίοδος αυτή, μέχρι το τέλος της ζωής του, θεωρείται η περισσότερο ώριμη στη μουσική του σταδιοδρομία και σηματοδοτείται με την ηχογράφηση του "Μεγάλου Ερωτικού".

 

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ:ΦΛΕΡΗ ΝΤΑΝΤΩΝΑΚΗ-ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΙΑΝΟΣ 1.Με την πρώτη σταγόνα της βροχής(Οδ. Ελύτη) 0:00 2.Σ' αγαπώ (Μυρτιώτισσας) στη μνήμη του Γιώργου Παππά 3:32 3.Μέρες του 1903 (Κ.Π. Καβάφη) 6:14 4.Ποιος είν' τρελός από έρωτα (Γ. Σαραντάρη) 8:09 5.Τα λιανοτράγουδα (από τα δημοτικά τραγούδια) 10:31 6.Πέρα στο θολό ποτάμι (Ν.Γκάτσου) από το θ. έργο του Φ.Γκ.Λόρκα «Περλιμπλίν και Μπελίσα» 15:16 7.Το όνειρο (Δ.Σολωμού) 19:23 8.Κέλομαί σε Γογγύλα (Σαπφούς) 24:23 9.Έρωτα εσύ (Από τη «Μήδεια» του Ευριπίδη) μεταφρ. Π.Πρεβελάκη (Στην Κατίνα Παξινού) 26:34 10.Πάθη από τον έρωτα (Από την «Ερωφίλη» του Χορτάτζη) 30:37 11.Κραταιά ως θάνατος αγάπη (Από το «Άσμα Ασμάτων» του Σολομώντα) 34:14 Το έργο αυτό γράφτηκε στη Νέα Υόρκη από τον Ιούνιο και τέλειωσε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1972. Οι ηχογραφήσεις έγιναν στα στούντιο της Κολούμπια στη Αθήνα από 16 Σεπτεμβρίου έως 28 Νοεμβρίου του 1972. Εξώφυλλο:Γιάννης Μόραλης

Ο ΟΔΟΙΠΟΡΟΣΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΚΑΙ Ο ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ

 
 
Η πρώτη εκτέλεση του έργου αυτού έγινε στο «ΠΟΛΥΤΡΟΠΟ» στην Πλάκα στις 13 Δεκεμβρίου 1973
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου, Μάνος Χατζιδάκις
Τα αφηγηματικά μέρη ερμηνεύει η Ελένη Μανιάτη
 
Α. Ο ΟΔΟΙΠΟΡΟΣ Τραγουδούν: Γιάννης Δημητράς, Μαρία Κάτηρα
1. Ο Οδοιπόρος (Ορχήστρα)
2. Η μπαλάντα του Οδοιπόρου (Γ. Δημητράς)
3. Τα σπασμένα ποδήλατα (Μ. Κάτηρα)
4. Στα νερά του Ιορδάνη(Μ. Κάτηρα)
5. Κρίση(Γ. Δημητράς)
6. Το αίνιγμα(Ορχήστρα)

Β.ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΟΡΙΤΣΙ Τραγουδούν:
Ευτύχιος Χατζηττοφής ,Φερενίκη Βαλαρή,
Έυα Καναβαράκη
1. Το μεθυσμένο κορίτσι (Ευτ. Χατζηττοφής)
2. Επέτειος (Φ. Βαλαρή)
3. Ο Αλκιβιάδης (Ε.Καναβαράκη-Φ. Βαλαρή

Η γέννηση του «Τρίτου»
Το 1975 αρχίζει η χρυσή εποχή του «Τρίτου». Γίνεται διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού «Τρίτο Πρόγραμμα» (1975-81) τον οποίο, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών, γίνεται σημείο αναφοράς.

M.ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ:ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ, ΧΩΡΙΟΝ Ο ΠΟΘΟΣΑ.ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥΤραγούδι: Φλέρη Νταντωνάκη 

 

1. Η μικρή Ραλλού (Ν.Γκάτσου) Από το «Χρυσάφι της γης»

0:00 2. Ρίχνω την καρδιά μου στο πηγάδι (Ι.Καμπανέλλη) Από το «Παραμύθι χωρίς Όνομα» 2:59 3. Ήταν καμάρι της αυγής (Ν. Γκάτσου) Από το «Ματωμένο Γάμο» του Λόρκα 5:55 4. Το πουλί (Μ. Αργυράκη) Από την «Οδό Ονείρων» 9:19 5. Κάθε τρελό παιδί (Μ. Χατζιδάκι) Από το μπαλέτο «Η Ερημιά» 11:50 6. Με την Ελλάδα καραβοκύρη (Ν. Γκάτσου) Από τη «Μυθολογία» 14:22 7. Το τριαντάφυλλο (Α. Σολομού-Α. Δασκαλόπουλου) Από τη «Δόνα Ροζίτα» του Λόρκα 17:16 8. Στου Διγενή τα κάστρα (Ν. Γκάτσου) Από το θέατρο-καφενείο «Πολύτροπον» 19:52 Πιάνο ο Μάνος Χατζιδάκις 9. Ο χορός του μεσημεριού (ορχήστρα) Από την ταινία του Μαξ. Σέλλ «Οδοιπόρος» 23:24 Ηχογραφήθηκε το Φθινόπωρο του ' 72 Ενορχήστρωση:Βασίλης Τενίδης ΧΩΡΙΟΝ Ο ΠΟΘΟΣ (κύκλος πέντε τραγουδιών ) Τραγούδι: Ευτύχιος Χατζηττοφής 1. Ο Παναγής της Κυριακής (Αγαθής Δημητρούκα) 28:09 2. Ο καινούργιος προφήτης (Μ. Χατζιδάκι) 31:35 3. Μπερδεύτηκα (Μ. Αργυράκη) 32:01 4. Ένα κορίτσι στο βάλτο (Αγαθής Δημητρούκα) 35:44 5. Η επιστροφή (Μ. Χατζηδάκι) 37:51 Ηχογραφήθηκε σε δέκα μέρες από 2-12 Ιουλίου 1977 Ενορχήστρωση:Μ. Χατζηδάκις

Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν διαρκώς παρών στην ελληνική δισκογραφία, με δεκάδες δίσκους που θεωρούνται πια κλασικοί: Ο Κύκλος με την Κιμωλία (1956), Παραμύθι χωρίς Όνομα (1959), Πασχαλιές μέσα απ' τη νεκρή γη (1961), Δεκαπέντε Εσπερινοί (1964), Μυθολογία (1965), Καπετάν Μιχάλης (1966), Τα Λειτουργικά (1971), Αθανασία (1975), Τα Παράλογα (1976), Σκοτεινή Μητέρα (1985), Τα Τραγούδια της Αμαρτίας (1992) κ.ά.

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ-ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ «ΑΘΑΝΑΣΙΑ» (όλο το έργο)Τραγουδούν: Μανώλης Μητσιάς-Δήμητρα Γαλάνη 1976

 

1.Η μπαλάντα του Ούρι (ορχηστρικό) 0:00 2.Ο Γιάννης ο φονιάς (Μανώλης Μητσιάς) 2:39 3.Κοίτα με στα μάτια (Δήμητρα Γαλάνη) 5:53 4.Ο Παντελής (Μανώλης Μητσιάς- Δήμητρα Γαλάνη) 9:03 5.Το μεθυσμένο καράβι (Μανώλης Μητσιάς) 12:00 6.Αθανασία (Δήμητρα Γαλάνη) 15:10 7.Οι μέρες είναι πονηρές (Μανώλης Μητσιάς) 18:12 8.Τσάμικος (Μανώλης Μητσιάς) 21:22 9.Παράξενη Πρωτομαγιά(Μανώλης Μητσιάς- Δήμητρα Γαλάνη) 24:04 10.Ένα σπίρτο στο τραπέζι (Μανώλης Μητσιάς- Δήμητρα Γαλάνη) 27:44 11.Μια φορά κι έναν καιρό (Δήμητρα Γαλάνη) 30:28 12.Μελαγχολικό εμβατήριο (Μανώλης Μητσιάς- Δήμητρα Γαλάνη) 33:37 Εξώφυλλο: Γ. Σταθόπουλος

Μάνου Χατζιδάκι-Νίκου Γκάτσου: ΤΑ ΠΑΡΑΛΟΓΑΤραγούδι: Μαρία Φαραντούρη-Μίκης ΘεοδωράκηςΔιονύσης Σαββόπουλος-Μελίνα ΜερκούρηΣε πρώτη εμφάνιση :Ηλίας Λιούγκος

1.Είσοδος κινδύνου (ορχήστρα) 0:00 2.Ο εφιάλτης της Περσεφόνης (Μαρία Φαραντούρη) 1:04 3.Στα βουνά της Αιτωλίας (ορχήστρα) 4:39 4.Τ΄άλογο του Ομέρ Βρυώνη (Διον.Σαββόπουλος-Μελίνα) 6:59 5.Η Μάγδα (Μαρία Φαραντούρη) 9:20 6.Ο χορός των ποιητών (ορχήστρα) 12:21 7.Ο αμνός του Θεού (Μαρία Φαραντούρη) 13:57 8.Cundu Luna Vini (Μαρία Φαραντούρη- Ηλίας Λιούγκος και χορωδία) 17:49 9.Χρησμοί της Σίβυλλας (Μαρία Φαραντούρη) 20:43 10.Ο ιππότης και ο Θάνατος (Ηλίας Λιούγκος) 24:57 11.Η προσευχή της παρθένου (Μελίνα) 28:46 12. Ελλαδογραφία (Μίκης Θεοδωράκης και χορωδία) 31:51

Το 1979 ο Χατζιδάκις καθιερώνει τις "Μουσικές Γιορτές" στα Ανώγεια της Κρήτης, που περιλαμβάνουν τοπικούς λαϊκούς χορούς και τραγούδια. Παράλληλα διοργανώνει συνέδριο με θέμα την παράδοση, στο οποίο συμμετέχουν διανοούμενοι, καλλιτέχνες και ακαδημαϊκοί. 

Τον επόμενο χρόνο εγκαινιάζει τον "Μουσικό Αύγουστο" στο Ηράκλειο, ένα καλλιτεχνικό Φεστιβάλ με κύριο στόχο την παρουσίαση νέων ρευμάτων τόσο στη μουσική όσο και στο χορό, τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική και το θέατρο. 

Την περίοδο 1981 - 1982 διοργανώνει επίσης τους αγώνες ελληνικού τραγουδιού στην Κέρκυρα, ένα μουσικό διαγωνισμό για νέους Έλληνες συνθέτες.

Το 1985 παρουσιάζει το πολιτιστικό περιοδικό "Το Τέταρτο" (1985 - 1986), το οποίο καταγράφει τα καλλιτεχνικά και κοινωνικά δρώμενα μέσα από τις πολιτικές τους διαστάσεις. 

Το 1985 επίσης, δημιουργεί την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία "Σείριος", η οποία λειτουργεί μέχρι σήμερα, με σκοπό την ανάδειξη καλλιτεχνών και μουσικών δημιουργιών επί τη βάσει μη εμπορικών κριτηρίων. Παράλληλα, παρουσιάζει επιλεγμένα έργα και καλλιτέχνες στην μπουάτ "Σείριος" (Ζουμ).

                                   

 Το 1989, ιδρύει την Ορχήστρα των χρωμάτων, προκειμένου να παρουσιάζει με πρωτότυπο τρόπο έργα κλασσικών και σύγχρονων συνθετών. Ο ίδιος ο Χατζιδάκις διηύθυνε την ορχήστρα των χρωμάτων μέχρι το τέλος της ζωής του, δίνοντας συνολικά είκοσι συναυλίες και δώδεκα ρεσιτάλ ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου. Το 1991, σε συνεργασία με τον Δήμο Καλαμάτας, ο Μάνος Χατζιδάκις διοργανώνει τους «Πρώτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Καλαμάτας».

Μάνου Χατζιδάκι:ΟΙ ΜΠΑΛΑΝΤΕΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΑΣ 1983 Μουσική τελετουργία για τέσσερις φωνές. Στίχοι: Αγαθής Δημητρούκα, Άρη Δαβαράκη και του συνθέτη. Τραγουδούν: Νένα Βενετσάνου, Βασίλης Λέκκας, Ηλίας Λιούγκος, Έλλη Πασπαλά

1.ΕΙΜΑΙ ΤΗΣ ΑΓΑΥΗΣ ΓΙΟΣ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Βασίλης Λέκκας 0:00 2.ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ 4ης ΠΡΩΪΝΗΣ στίχοι: Αγαθή Δημητρούκα, τραγούδι: Hλίας Λιούγκος 3:50 3.ΤΡΕΙΣ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου 5:57 4.ΑΡΧΑΙΑ ΒΙΑ ΠΡΟΓΟΝΙΚΗ στίχοι: Αγαθή Δημητρούκα, τραγούδι: Έλλη Πασπαλά, Ηλίας Λιούγκος 8:44 5.ΕΝΑ ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ ΜΕ ΑΙΜΑ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, Άρης Δαβαράκης, τραγούδι: Ηλίας Λιούγκος 12:27 6.ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ στίχοι: Άρης Δαβαράκης, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου, Βασίλης Λέκκας, Ηλίας Λιούγκος, Έλλη Πασπαλά 15:19 7.ΕΡΩΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΔΥΟ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Έλλη Πασπαλά, Βασίλης Λέκκας 17:40 8.ΕΡΩΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου, Βασίλης Λέκκας, Ηλίας Λιούγκος, Έλλη Πασπαλά 20:14 9.Η ΜΑΡΙΑΝΘΗ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου 24:10 10.ΤΟ ΑΙΜΑ ΠΟΥ ΠΑΓΩΝΕΙ στίχοι: Άρης Δαβαράκης, τραγούδι: Ηλίας Λιούγκος 26:40 11.ΔΥΟ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΣ ΣΤΗ ΒΡΟΧΗ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Έλλη Πασπαλά 29:05 12.Η ΠΟΡΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ στίχοι: Αγαθή Δημητρούκα, τραγούδι: Έλλη Πασπαλά, Βασίλης Λέκκας, Νένα Βενετσάνου 34:06 13.Ο ΠΩΛΗΤΗΣ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΣΤΙΓΜΩΝ στίχοι: Άρης Δαβαράκης, τραγούδι: Βασίλης Λέκκας 36:53 14.Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου, Βασίλης Λέκκας, Ηλίας Λιούγκος, Έλλη Πασπαλά 41:12 15.ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΙΑΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ στίχοι: Άρης Δαβαράκης, τραγούδι: Νένα Βενετσάνου 43:30 16.ΝΤΟΜΙΝΕ στίχοι: Αγαθή Δημητρούκα, τραγούδι: Ηλίας Λιούγκος 46:36

 Τη μουσική παράσταση "Πορνογραφία" (1982) σε δική του σκηνοθεσία, η "Σκοτεινή μητέρα" και "Τα τραγούδια της αμαρτίας".

Ο Μάνος Χατζιδάκις πέθανε στις 15 Ιουνίου του 1994 από οξύ πνευμονικό οίδημα και ετάφη στην Παιανία.
wiki

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον, και άγνωστο σε πολλούς, κείμενο του Μάνου Χατζιδάκι, που γράφτηκε το 1980 στη Μελβούρνη, δημοσιεύει η ομογενειακή εφημερίδα Νέος Κόσμος. Πρόκειται για το άρθρο «Βιογραφικό σε πρώτο προσωπικό», το οποίο δημοσιεύεται με την ευκαιρία της συμπλήρωσης, στις 15 Ιουνίου, 20 χρόνων από το θάνατο του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, διανοούμενου και ποιητή.

Αυτούσιο το κείμενο αυτό έχει ως εξής:

«Γεννήθηκα στις 23 Οκτώβρη του ‘25, στην Ξάνθη τη διατηρητέα κι όχι την άλλη τη φριχτή που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους μεταπολεμικούς της ενδοχώρας μετανάστες.

» Η μητέρα μου ήταν από την Αδριανούπολη και ο πατέρας μου απ’ την Κρήτη. Με φέραν το ‘31 στην Αθήνα απ’ όπου έλαβα την Αττική παιδεία -όταν ακόμη υπήρχε στον τόπο μας και Αττική και Παιδεία.

»Είμαι λοιπόν γέννημα δύο ανθρώπων που δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ’ την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι’ αυτό και περιέχω μέσα μου όλες τις δυσκολίες του Θεού και όλες τις αντιθέσεις. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου την Ευρωπαϊκή, φέραν έν’ αποτέλεσμα εντυπωσιακό. Έγινα τόσο ομαλός, έτσι που οι γύρω μου να φαίνονται ως ανώμαλοι.

»Η κατοχική περίοδος μου συνειδητοποίησε πως δεν χρειαζόμουν τα μαθήματα της Μουσικής, γιατί με καθιστούσαν αισθηματικά ανάπηρο και ύπουλα μ’ απομάκρυναν απ’ τους αρχικούς μου στόχους που ήταν: Να διοχετευθώ, να επικοινωνήσω και να εξαφανιστώ. Γι’ αυτό και τα σταμάτησα ευθύς μετά την κατοχή - σαν ήρθε η απελευθέρωση. Δεν σπούδασα σε Ωδείο και συνεπώς δεν μοιάζω φυσιογνωμικά με μέλος του γνωστού Πανελληνίου Μουσικού Συλλόγου.

»Ταξίδεψα πολύ. Κ’ αυτό με βοήθησε ν’ αντιληφθώ πώς η βλακεία δεν ήταν μόνο προϊόν του τόπου μας αποκλειστικό, όπως περήφανα αποδεικνύουν συνεχώς οι Έλληνες σωβινιστές και οι ντόπιοι εθνικιστές. Έτσι ενισχύθηκε η έμφυτη ελληνικότητά μου και μίκραινε κατά πολύ ο ενθουσιασμός μου για τους αλλοδαπούς.

»Έγραψα μουσική για το Θέατρο, για τον Κινηματογράφο και τον Χορό. Παράλληλα έγραψα πολλά τραγούδια -δύο χιλιάδες μέχρι στιγμής- μέσ’ απ’ τα οποία ξεχωρίζω όλα όσα περιέχει αυτή μου η συναυλία.

»To 1966 βρέθηκα στην Αμερική, και επειδή χρωστούσα στην ελληνική εφορία κάπου τρισήμιση εκατομμύρια δραχμές, αναγκάστηκα να κατοικήσω εκεί ώσπου να τα εξοφλήσω.

»Εξόφλησα τα χρέη μου το ‘72 κι’ επέστρεψα στην Αθήνα, για να κατασκευάσω το καφενείο με το όνομα «Πολύτροπο». Ήρθε όμως ο τυφώνας που ονομάστηκε «Μεταπολίτευση» με τις σειρήνες των γηπέδων και των σφαιριστηρίων και τους χιλιάδες εκ των υστέρων αντιστασιακούς, που αγανακτισμένοι τραγουδούσαν τραγούδια ενάντια στη Δικτατορία, και που με αναγκάσανε να κλείσω το «Πολύτροπο», μ’ ένα παθητικό περίπου πάλι των τρεισήμισι εκατομμυρίων. Μοιραίος αριθμός.

»Κι’ έτσι απ’ το ‘75 αρχίζει μια διάσημη 'εποχή μου' που θα την λέγαμε, για να την ξεχωρίσουμε ή υπαλληλική, και που με κατέστησε πάλι διάσιμο σ’ όλους τους απληροφόρητους συμπατριώτες μου και σ’ όσους πίστεψαν πως τοποθετήθηκα χαρακτηριστικά στις όποιες θέσεις της δημόσιας ζωής. Μέσα σ’ αυτή που λέτε την περίοδο, προσπάθησα ανεπιτυχώς είναι αλήθεια, να πραγματοποιήσω 'ακριβές καφενειακές ιδέες' πότε στην ΕΡΤ και πότε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Και οι δύο ετούτοι οργανισμοί βαθύτατα διαβρωμένοι και σαθροί από τη γέννησή τους, κατάφεραν ν’ αντισταθούν επιτυχώς ώσπου στο τέλος να με νικήσουν 'κατά κράτος'. Παρ΄ όλα αυτά, μέσα σε τούτον τον καιρό, γεννήθηκε η φιλελεύθερη έννοια του ΤΡΙΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ και επιβλήθηκε σε ολόκληρο τον τόπο.

»Και καταστάλαγμα μέχρι στιγμής του βίου μου είναι:

»Α δ ι α φ ο ρ ώ για την δόξα. Με φυλακίζει στα όρια που εκείνη καθορίζει κι’ όχι εγώ.

»Π ι σ τ ε ύ ω στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει κι όχι σ’ αυτό που μας διασκεδάζει και μας κολακεύει εις τας βιαίως αποκτηθείσας συνήθειές μας.

»Ε π ι θ υ μ ώ να έχω πολλά χρήματα για να μπορώ να στέλνω 'εις τον διάβολον' -πού λένε- κάθε εργασία που δεν με σέβεται. Το ίδιο και τους ανθρώπους.

»Π ε ρ ι φ ρ ο ν ώ αυτούς που δεν στοχεύουν στην αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα,

τους εύκολα 'επώνυμους' πολιτικούς και καλλιτέχνες,

τους εφησυχασμένους συνομήλικους,

την σκοτεινή και ύποπτη δημοσιογραφία

την πάσα λογής χυδαιότητα

καθώς και κάθε ηλίθιο του καιρού μου.

»Aυτό το ρεσιτάλ είναι αποτέλεσμα πολύχρονης συνειδητής προσπάθειας και μελέτη 'υψηλού πάθους'. Γι’ αυτό και το αφιερώνω στους φίλους μου.

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ

Μελβούρνη 20 Μαΐου 1980».

ΕΔΩ!!

Ο Μάνος Χατζιδάκις μιλαει γα το νεοναζισμό το 1993

 ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

  1.Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι..

2. Το Νεο Κύμα τραγουδά Χατζιδάκι..
3.Η Φλέρυ Νταντωνάκη στα "Λειτουργικά"του Μ.Χατζιδάκι..